از ماده زامبی چه می‌دانید؟
فلاکا یا ماده زامبی یک داروی طراحی‌شده جدید از خانواده کاتنین‌های مصنوعی است که از نظر ساختار شیمیایی شبیه به کوکائین و نمک حمام است. اگرچه اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا متیلن‌دی‌اُکسی‌پیررو والرونه (MDVP) مفدرون، متیلن را وارد فهرست برنامه اولویت اول کرده، به لطف اصلاحات قانون جلوگیری از مواد مصنوعی سال 2012 وضعیت تغییر کرد. عمده مواد مذکور در نمک حمام و دیگر مواد مشابه وجود دارد. فلاکا یک رقمِ دارای کاتنین جدیدی است که «آلفا متیلن‌دی‌اُکسی‌پیررو والرونه» نامیده می‌شود. فلاکا به دلیل ظاهرش، «شن» نیز نامیده می‌شود.
گزارش‌های جدیدی که از فلوریدا و سایر مناطق به دست رسیده حاکی از آن است که مصرف فلاکا، ماده ر از ماده مخدر دیگر بهنام نمک حمام بر مصرف کننده تأثیر گذاشته و حتی قویتر از آن عمل می کند. توهم، پریشان گویی، روان پریشی بطور مشخص در افرادی که فلاکا مصرف می کنند، به شکلی قویتر دیده می شود و از سوی دیگر ، ماندگاری عوارض مصرف این ماده مخدر ساعت ها و بعضاً روز ها بطول می‌انجامد. بر اساس گزارش های موجود، چنین استنباط می شودکه کنترل دوز ( اندازه مصرفی) این ماده بسیار دشوار است و بیش‌مصرفی آن موجب مرگ می‌شود.
سوء مصرف فلاکا چگونه است؟
فلاکا ماده‌ای بلوری به رنگ های سفید و صورتی است و بویی تند و زننده ای دارد. افراد معتاد به این ماده، آن را به‌شکل‌های گوناگون استعمال می کنند، بعضی از طریق بلع، برخی از راه بینی (استنشاق)، گروهی از راه تزریق و گروهی نیز به‌صورت بخار یا دود با قرار دادن آن در سیگار یا ادوات تدخینی مشابه دیگر مصرف می‌کنند.
برخلاف سایر مواد، فلاکا از طریق کشیدن، سریع‌تر از سایر مواد مخدردیگر وارد جریان خون می‌شود و این روش بیشتر از سایر روش‌ها منجر به آوردوز می‌گردد زیرا مقدار مصرفی این دارو، به‌سختی قابل کنترل است.
ماده آلفا پی‌وی‌پی[1] مانند ام‌دی‌وی‌پی[2] به‌طور طبیعی از نظر خواص نزدیک به کوکائین و کراک کوکائین است و بر این اساس، سیستم مرکزی اعصاب را مختل نموده و آن را تحریک کرده و شدیداً تحت تأثیر شدید قرار می‌دهد و لذا می توان گفت که حد اقل، خواص آن به خواص کوکائین شبیه و در عین حال اثرش بر فرد معتاد مانند نمک حمام است.
اگرچه مدت زیادی نیست که این ماده وارد بازار شده اما این باور وجود دارد که درساخت آن مواد افزودنی نیز به‌کار رفته است و بدین لحاظ (کوتاهی زمان ورود آن به بازار)، ماهیت مواد افزودنی درآن شناسایی نشده و تحقیقات علمی کافی و معینی که بتواند اجازه تصمیم گیری در مورد آن را بدهد، هنوز به انجام نرسیده است.
تأثیر آلفاپیویپی به این ترتیب است که مانع جذب دوپامین و سروتونین توسط نورون‌ها می‌شود، در نتیجه مغز غرق پیام‌رسان‌های عصبی می‌گردد. همچنین موجب مسدود شدن جذب نوراپی‌نفرین می‌شود که فشار خون و ضربان قلب را بالا می‌برد. مقدار زیاد مصرف این ماده ، موجب دوام اثرات آن به‌مدت ساعت‌ها شده و گاه امکان باقی ماندن اثر آن بر فرد برای روزها نیز وجود دارد.
سوء مصرف‌کنندگان :
به عنوان یک ماده صنعتی فلاکا برای دور زدن قانون طراحی شده است. تولید ساختار شیمیایی این محرک تا سال 2014 در هیچ نقطه ای در ایالات متحده آمریکا غیر قانونی نبود، بنابراین این محصول در ابزارفروشی‌ها یا فروشگله‌های آنلاین به عنوان یک محصول غیر زیان آور بفروش می‌رسید و روی برچسب پاکت این محصول نوشته شده است: «غیر قابل مصرف انسانی» که اساساً این اقدام به منظور سهولت عبور آن از گمرک کشور و وارد کردن صورت می گرفت.
به‌واسطه اینکه از نظر فنی در بسیاری از نقاط کماکان این ماده قانونی بوده و منعی برای خرید، فروش و مصرف آن وجود ندارد، بسیاری از نوجوانانی که زیر سنین مجاز خرید و مصرف الکل و یا سیگارهستند، اغلب به خرید مواد طراحی شده مانند ماری جوانا یا کاتنین‌ها روی می‌آورند. اما از آنجاکه فلاکا به طور خاص بسیار ارزان است (هر بسته بین 3 تا 5 دلار) برای اقشار فقیرتر و بی‌خانمان به جایگزینی برای کوکائین مبدل شده است. بر اساس گزارش سی‌ان‌ان، افراد بی‌خانمان مهم‌ترین سوداگران این ماده خطرناک در خیابان‌ها هستند.
«گزارشی از یک پزشک اورژانس بیمارستانی حاکی از آن است که اکثریت از افراد مصرف کننده فلاکا مردان بین سنین 20 تا 30 سال هستند. گزارش مذکور از قول پزشک نقل کننده مطلب، اضافه می کند که به دلیل خطرات بالقوه فلاکا، هیچ مصرف کننده‌ای نمی‌تواند این ماده خطرناک را بطور مستمر استعمال نماید.»
آمار استعمال ماده مخدر فلاکا :
از آنجائیکه فلاکا از نظر فرمول شیمیایی مانند کوکائین یا مت‌آمفتامین‌ها است، لذا دوره بازگشت به حالت اولیه بعد از یکبار مصرف می تواند نشانه هایی از خستگی و یا چیزی شبیه افسردگی را به همراه داشته باشد که البته با درد فیزیکی بدن نیز همراه است.
شایان ذکر است که افرادی که این ماده را استعمال می نمایند، ممکن است دچار نوعی سرگیجه مکرر شوند و برای جلوگیری از آن پس از بازگشت به حالت اولیه (طبیعی)، ناچار به مصرف مجدد آن هستند.
فلاکا ماده ای اعتیاد آور است که مصرف کننده را به شدت بخود وابسته می کند که به علت جدید بودن این پدیده، هنوز هیچ سند علمی در باره آن تدوین نگردیده است، لکن مردمی که این ماده را مصرف می کنند با سرعت مصرف آن را در خود افزایش می دهند و معنای این مطلب آ ن است که مصرف کنندگان هر بار بیش از مقدار مصرف پیشین به این ماده نیازمند می شوند و هربار دوز مصرف خود را نسبت به مصرف قبلی افزایش می‌دهند و نتیجه این شرایط نشان می‌دهد که فرد معتاد، با قدرت، سرعت و سهولت به سوی آوردوز به پیش می‌رود.
گزارش منتشر شده از سوی موسسه مطالعاتی اسکریپس بیان می کند که فلاکا به اندازه نمک حمام خطر آفرین است. استعمال فلاکا بعنوان یک ماده مخدر صنعتی، روی مصرف کننده دارای علائم زیر است:
1 – روان پریشی
2 – خونریزی بینی
3 – کاهش بروز احساسات
4 – جامعه و معاشرت گریزی
5 – افزایش میل جنسی
6 – حملات پانیک (وحشت زدگی شدید)
7 – توهم
بیشترین میزان موارد مصرف فلاکا در فلوریدا دیده شده و آوردوز و دستگیری افراد در این منطقه بسیار بوده اگرچه موارد مشابهی نیز در نیویورک، اوهایو، تگزاس و کنتاکی نیز مشاهده شده است. این در حالی است که در سال 2010 در ایالت فلوریدا هیچ موردی از مصرف فلاکا دیده نشده بود و ناگهان در سال 2012 میلادی 85 مورد استعمال آن مشاهده گردید و به‌همین ترتیب در سال 2014 میلادی به 670 مورد جهش داشت اما در سال 2015 موارد مصرف این ماده در شهرستان براوارد[3] به سرعت رو به کاهش نهاد و این به‌جهت عوارض ناشی از مصرف فلوکا بود. از ماه ژوئن تا اکتبر به دلیل مصرف این ماده 300 تن در بیمارستان بستری شده اند در حالی که این میزان در ماه دسامبر به 54 مورد کاهش یافت. گزارش مذکور همچنین 63 مورد مرگ ناشی از مصرف فلاکا را در سپتامبر 2014 اعلام و اضافه می نماید که بین 11 دسامبر 2015 تا 4 مارس 2016 هیچ مورد مرگی در اثر مصرف فلاکا مشاهده نگردیده است.
عوامل متعددی وجود دارد که موجب شده مصرف فلاکا کاهش یابد، ازجمله اعمال ممنوعیت تولید آن از سوی دولت چین و اجرای سیاست ممنوعیت دولت ایالات متحده آمریکا بر تولید و توزیع آلفاپیویپی به‌ویژه در ایالت فلوریدا و عامل دیگر گزارش‌هایی است که رسانه‌ها در مورد خطرات آن و عوارض جانبی مخرب این ماده منتشر کرده‌اند.
خطرات فیزیکی و روانی مصرف فلاکا :
فلاکا ماده بسیار خطرناکی است که هم آسیب های مغزی و هم صدمات فیزیکی جسمانی را موجب می گردد. به نمونه هایی از عوارض جانبی مصرف فلاکا ذیلاً اشاره می گردد:
1 – اضطراب و روان‌پریشی شدید
2 – افزایش ترشح آدرنالین در حجم بالا
3 – افزایش دمای بدن (تب، بعضاً تا 105 درجه فارنهایت)
4 – حملات شدید عصبی
5 – تپش شدید قلب
عوارض ذکر شده بالا می تواند حد اقل 3 ساعت و حداکثر روز های متمادی ادامه داشته باشد.
عوارض جانبی مصرف فلاکا :
1 – روان‌آشفتگی هیجانی
2 – حمله قلبی
3 – از کار افتادگی کلیه
4 – خودکشی
5 – جنایت و دیگر آزاری (مازوخیسم)
دیوانگی هیجانی شرایط خطرناکی است که می تواند موجب جیغ و فریاد و ایجاد حرکت های دیوانه‌وار و آسیب رسانی به‌خود و یا دیگران باشد و همچنین سبب حرکت های شنیع غیر معمول از قبیل درآوردن و دور کردن لباس ها از خود گردد که این نوع دیوانگی هیجانی همواره یک معالجه اورژانسی بالینی را طلب می کند.
دیگر آثار استعمال فلاکا این است که مصرف کننده سیستم بدنی خود را درهم بشکند و به‌واسطه بهم ریختگی بافت ماهیچه ها که پروتئین آن در اثر مصرف مواد آزاد گردیده، وارد سایر اندام ها یا جریان خون گردیده، در این حالت کلیه و کبد فرد به دلیل اتفاقاتی که در خون رخ داده، مسموم می گردد.
از کار افتادگی کلیه برای مصرف کننده فلاکاو کاهش آب بدن او از عارضه های جانبی عمومی این وضعیت است.
بیش مصرفی فلاکا :
به دلیل قدرت بسیار بالای فلاکا، آوردوز کردن فرد معتاد بسیار آسان اتفاق می افتد و نکته قابل توجه اینکه علائم آوردوز و عوارض جانبی مصرف این ماده بسیار شبیه هم هستند که از علائم هر دو حالت، تپش شدید قلب و بهم ریختگی بافت های ماهیچه ای و در نتیحه آن آزاد شدن پروتئین در خون و آسیب کلیوی و کبدی است که در این حالت فرد نیازمند به رسیدگی سریع پزشکی اورژانسی می شود ولی این احتمال وجود دارد که آسیب وارده به مغز در این حالت دائمی و ماندگار باشد و از سوی دیگر عوارض عصبی بگونه ای است که در برابر عصب سنجی عکس العمل منفی یا غیر صحیح از خود نشان دهد که در این صورت نتیجه آزمایشات صورت گرفته روی عصب غیر قابل اتکا است.
نشانه های آوردوز در مصرف فلاکا عبارتند از:
1 – رفتار خشونت آمیز عجیب و غریب
2 – مشکل بینایی مخصوصاً هنگام تعقیب یا شکار
3 – تپش قلبی شدید
4 خشونت، ستیزه‌جویی بهمراه نگرانی
5 – روان پریشی
6 – جنون
7 – سرخوشی
8 – بهم ریختگی بافت های عضلانی
9 – آسیب کلیوی
10 – افزایش دمای بدن (مانند تب)
11 –عرق کردن
ترک این ماده مخدر ممکن است موجب بروز نشانه های ترک سایر کاتینون ها از قبیل کوکائین یا نمک حمام باشد که نتیجه آن خستگی و افسردگی است.
امروز به خود کمک کن
بسیاری از استعمال کنندگان فلاکا در اورژانس بیمارستان ها جان خود را از دست داده‌اند. پزشکان تلاش بسیار کردند تا دمای بدن معتادان به فلاکا را پائین بیاورند تا از مرگ آنها جلوگیری کنند و از سوی دیگر دارو های آرام بخش برای کاهش هیجانات و نگرانی و نیز منتفی کردن احتمال حملات قلبی و عصبی و نیز کاهش ضربان قلب جهت این افراد تجویز گردیده است.
از آنجائیکه برای معالجه مصرف کننده فلاکا و یا سایر انواع اعتیاد، دارویی وجود ندارد لذا بایستی تنها از برنامه‌های بازپروری تا آنجا که ممکن باشد کمک بگیریم. این برنامه ها نوعی داروی سم‌زدایی را در بازپروری تجویز و پشتیبانی می نماید. در این روش علاوه بر درمان تلاش می شود که درک فرد معتاد را برای ضرورت درمان بالا ببرند تا از این طریق مانع او در مصرف مواد بشوند و موجب شود کمک نموده و زندگی جدید پس از باز سازی در پیش گیرد.
[1] . Alpha-PVP
[2] . MDVP
[3] . Broward County
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.