بیانیه‌ی سفیر آمریکا در افغانستان در باب سوء مصرف و تجارت غیرقانونی مواد مخدر 20 فوریه، 2017
در بیانیه‌ایی که از سوی سفیر جدید ایالات متحده آمریکا در کابل، هوگو لورنس[1] در باب معضل مواد مخدر در تاریخ 20 فوریه سال جاری میلادی منتشر شد، ایشان ضمن اشاره به این واقعیت که یکی از جدی‌ترین و زیان‌بارترین چالش‌های که امریکا و دولت شجاع افغانستان و شرکای امنیتی با آن مواجه هستند مسئله‌ی تولید و تجارت غیرقانونی مواد مخدر است، این معضل را مانعی بزرگ بر سر راه صلح و پیشرفت ملت افغانستان دانست. وی در ادامه به ارتباط نزدیک میان حضور گروه‌های شورشی و طالبان از یک سو و تولید و قاچاق تریاک از سوی دیگر اشاره کرد و خاطر نشان نمود ، مافیای تجارت موادمخدر در اکثر موارد زاییده‌ی همان گروه‌های شورشی هستند. از دید لورنس، اساس و ماهیت وجودی گروه‌های شورشی به طور مستقیم به بزرگترین شبکه‌های قاچاق هروئین در دنیا گره خورده‌است.
در ادامه‌ای این بیانیه بر لزوم همکاری‌های شانه‌به شانه‌ی سفارت امریکا و دولت افغانستان در زمینههای گوناگون هم‌چون بهداشت عمومی، کشاورزی و اعمال قانون برای حل معضل مواد مخدر تأکیدشده‌است. لورنس ضمن قدردانی از تلاش‌های مقامات بهداشت عمومی و اعمال قانون کشور افغانستان، به موفقیت‌های شایانی که در سال 2016 در زمینه‌ی مقابله با مواد مخدر بدست آمد اشاره نمود. سفیر امریکا در کابل به نقش تأثیرگذار آمریکا در اجرای پویش امحا مزارع که مورد تأیید دولت رئیس‌جمهور اشرف غنی، و وزارت‌خانه‌های مبارزه با مواد مخدر، دفاع و وزارت کشور است اشاره و تأکید کرد تمامی 34 استاندار افغانستان به اجرای این پویش که از هفته‌های آتی آغاز خواهد شد. متعهدند
در این بیانیه تصریح شده‌است که سازمان‌های جرم فراملی که از محل فروش مواد مخدر، فعالیت‌های تروریستی خود در افغانستان را تأمین مالی می‌کنند، از گروه‌هایی نظیر شبکه‌ی حقانی، طالبان و دیگر گروه‌های شورشی قابل انفکاک و جدایی نیستند. این گروه‌ها با بهره‌گیری از مسیرهای سنتی و قابل اعتماد، بدون توجه به قوانین مرزی و حاکمیت قانون، مواد مخدر را به کشورهای پاکستان، روسیه، ایران، تاجیکستان قاچاق می‌کنند. از سویی، فساد ساختاری و رشوه‌خواری جریان سیال مواد مخدر به خارج از مرزها و اسلحه و پول به داخل مرزها را تسریع می‌بخشد.
از دیگر پیامدهای قاچاق مواد مخدر، علاوه بر تهییج خشونت و تخریب، ایجاد فساد و تضعیف اعتمادی است که ملت افغان به نهادهای عمومی دارند و در نتیجه ضربه زدن به بدنه‌ی مردم‌سالاری است. بسیاری از مقامات گمرکی، قضایی، نیروی پلیس و دیگر سیاسیون در معرض رشوه، تهدید به خشونت و ترور سرباندهای مواد مخدری هستند و در چنین فضایی است که بی‌قانونی و فرهنگ عدم تعقیب کیفری و بخشودگی ترویج می‌گردد. حتی با تهدید و اعمال مالیات غیرقانونی از سوی طالبان، کشاورزانی که قصد کاشت محصولات قانونی را دارند از نیت خود منصرف می‌شوند.
در پایان این بیانیه، ضمن اشاره به اهمیت آموزش‌های پیشگیرانه در مورد خطرات سوء مصرف و عوارض آن، بر لزوم رفتار مبتنی بر احترام و منزلت با جامعه‌ی رنج‌دیده از پدیده‌ی شوم اعتیاد و دسترسی به برنامه‌های درمانی تأکید شده‌است. در همین راستا، ایالات متحده نیز با شرکای بین‌المللی و افغانی خود برای حل این چالش و دیگر موارد دست همکاری و دوستی دراز خواهد کرد.
ملاحظات:
– در اوایل ماه فوریه سال جاری نیز وزیر مبارزه علیه مواد مخدر جمهوری افغانستان، سرکار خانم سلامت عظیمی، دیداری دوجانبه با سفیر امریکا در کابل داشت. در این دیدار، وزیر ضمن ابزار خرسندی و سپاس از همکاری ایالات متحده در تمامی زمینههای مبارزه با مواد مخدر، بر تعهد حکومت وحدت ملی در قبال مبارزه علیه مواد مخدر و پای‌بند بودن دولت افغانستان به کنوانسیون های بین المللی تأکید نمود. خانم عظیمی طرح اقدام ملی مبارزه علیه مواد مخدر را یکی از دستاوردهای مهم این وزارت طی دو سال اخیر خواند. او همچنین افزود، این وزارتخانه هفته‌ای را به‌نام هفته‌ی بسیج ملی علیه مواد مخدر وارد تقویم کشور نموده است و تلاش‌ها جریان دارد تا این هفته در تقویم جهانی نیز گنجانده‌شود.
– شواهد و قرائن موجود حاکی از آن است که قول و فعل امریکا در افغانستان همیشه مغایر هم بوده است؛ به طوری‌که همگان اذعان دارند با حضور نیورهای امریکایی در افغانستان نه‌تنها کشت کاهش نیافت بلکه ظرف 10 سال پنجاه برابر شده است.
– به گفته سوپکو در سال ۲۰۰۱، سال سرنگونی دولت طالبان در هشت هزار هکتار از زمین‌های زراعی افغانستان خشخاش کشت می‌شد، که این رقم در سال دو هزار و دو به هفتاد و چهار هزار هکتار رسید. همچنین ویکتور ایوانوف[2] ، رئیس اداره فدرال مبارزه با مواد مخدر فدراسیون روسیه گفت: «از آغاز عملیات نظامی آمریکا در 7 اکتبر 2001 موسوم به «آزادی پایدار» تولید مواد مخدر در مناطق اوراسیا و آسیای مرکزی پنجاه برابر شده است».
– سفیر آمریکا در کابل نیز ضمن مفید خواندن طرح ملی اقدام مبارزه علیه مواد مخدر، تجارت خشخاش را یکی از منابع مهم حمایت مالی از ترورسیم عنوان کرد و افزود با امحاء مزارع خشخاش، در حقیقت مافیای مواد مخدر، که زندگی مردم و کودکان را تباه ساخته، ترورسیم را از بین برده‌ایم.[3]
– سفیر آمریکا همچنین از اینکه یک خانم در تصدی وزارت مبارزه علیه مواد مخدر مسئولیت دارد ابراز خوشحالی کرد و افزود این نشان از تغییر در رویکردی است که طی 15 سال اخیر در کشور افغانستان رخ داده‌است.
– شایان ذکر است این نشست دوجانبه در تاریخ 14 بهمن ماه با حضور تنی چند از مقامات وزارت مبارزه علیه مواد مخدر رئیس اداره‌ی (INL) و سفیر ایالات متحده امریکا در افغانستان در محل وزارتخانه در کابل صورت پذیرفت.
[1] Hugo Llorens
[2] Viktor Ivanov