تروریسم، ناامنی وتجارت مواد مخدر در عراق

برای تجزیه و تحلیل گسترش تجارت و مصرف مواد مخدر در عراق، باید به مسائل مختلف به صورت جدی توجه شود. کارشناسان امنیتی تأکید دارند که تروریسم با تجارت مواد مخدر در عراق رابطه لاینفک دارد تا حدی که بقای گروه‌های تروریستی به تجارت و قاچاق مواد مخدر وابسته است و می‌توان گفت که رابطه میان تروریسم و قاچاق مواد مخدر در منطقه و جهان رابطه علت و معلولی است.

گزارش‌های منتشرشده از سوی رسانه‌های عراقی، حاکی از آن است که بعد از سال  ۲۰۰۳ میلادی تجارت و مصرف مواد مخدر در این کشور رو به فزونی گذاشته‌است. چندی پیش خانم «غاده محمد»  عضو کمیسیون بهداشت و محیط زیست پارلمان عراق در مصاحبه‌ای با خبرگزاری «السومریه نیوز» اظهار داشته که در برخی مرزهای ورودی و خروجی کشور عراق از سوی نیروهای امنیتی و مرزبانی کنترل لازم صورت نمی‌پذیرد و بالعکس تحت کنترل گروه‌های تروریستی قرار‌گرفته و به همین علت  قاچاق مواد مخدر و روانگردان‌ها آزاد و وضعیت مواد مخدر در عراق بسیار بحرانی و غیر قابل پیش‌بینی است.^[۱]

قاچاق مواد مخدر و روانگردان در زمان حضور داعش و مستقر شدن آن‌ها در برخی از شهر‌های عراق مانند بصره یا الانبار، به صورت فزاینده‌ای  رشد یافت و بسیاری از کارشناسان صاحب‌نظران می‌گویند تلاش‌های دولت مرکزی عراق قادر به جلوگیری از افزایش روز افزون آن نبوده و نا‌کام مانده‌است.

کارشناسان علوم سیاسی و محققان مواد مخدر و تروریسم مدعی هستند؛ بی‌ثباتی، نبودن حاکمیت قانون و تجارت مواد مخدر با فعالیت‌های تروریستی عجین شده و رابطه مستحکمی با هم دارند.

از مجموع گزارش‌ها و نوشته‌های مطبوعاتی و رسانه‌ای می‌توان استنباط کرد، افزایش مواد مخدر و مصرف آن در عراق با فعالیت تروریسم، ناامنی و ضعف قدرت دولت عراق همبسته است و این موضوع مصداقی برای نظریه‌ی ارائه‌شده توسط کارشناسان است. جنگ‌ها و درگیری‌های مختلف طولانی‌مدت در کشور عراق‌، یکی از دلایل شیوع مصرف و تجارت مواد مخدر است. «محمد الازری» کارشناس و پژوهشگر در دانشگاه لیستر انگلیس، که عضو هیئت تحقیقات علمی سازمان بهداشت جهانی (WHO) در عراق نیز بوده تأکید کرده‌است که جنگ‌های عراق از سال ۱۹۸۰ تا سال ۲۰۰۳ و سال‌های بعد از آن نقش تأثیرگذاری در برهم زدن سلامت روانی عراقی‌ها به‌ویژه افزایش شیوع و مصرف مواد مخدر و روانگردان داشته‌است.

آمار و ارقام مربوط به مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان حکایت از وضعیت بسیار وخیمی در کشور عراق دارد. تحقیقات میدانی در این کشور نشان داده‌است که کارمندان و متخصصان ۵۸ مرکز بهداشت و درمان بیماری‌های روانی‌ از مجموع ۷۲ مرکز، یعنی ۸۳ درصد‌، معتقدند که داروهای درمان اختلالات و بیماری‌های روانی که به منظور مصرف بیماران توزیع ‌می‌شود، دچار واراهگی^[۲] (انحراف) و در نهایت سر از بازار سیاه درمی‌آورند. پیشتر نیز سازمان بهداشت جهانی این نکته را در آمارها و گزارش‌های خود ذکر کرده‌بود.

می‌توان در زمینه‌ی کنترل مواد مخدر در کشور عراق با کشور افغانستان و دیگر کشورهایی که در حال جنگ و درگیر بی‌ثباتی هستند، مانند لیبی یا سوریه، وجوه اشتراک و شباهت‌هایی یافت.

نداشتن یک راهبرد مشخص و سازوکار معین در امر مبارزه با مواد مخدر و آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر در این کشورها‌، که بدلیل درگیری با باندهای تروریسم  شدت یافته‌است، یکی از  عوامل شکست آن‌ها در مبارزه با مواد مخدر است.

داعش و مواد مخدر در عراق

مواد مخدر یکی از پرسودترین تجارت‌های شناخته‌شده در دنیاست و گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی نیز به این واقعیت پی برده‌اند و برای تأمین بودجه فعالیت‌های خود به تجارت این ماده خطر ناک می‌پردازند‌.

کارشناسان و نظریه پردازان در این موضوع اتفاق نظر دارند که یکی از اصلی‌ترین عوامل بقای گروه‌های تروریستی وتبهکاری و توسعه فعالیت آنان برخورداری از منابع مالی متکی به کاشت، تولید و قاچاق مواد مخدر است.

عقاید تروریست‌های باصطلاح «مدرن» نشأت‌گرفته از ایدئولوژی غیرعقلانی و بر‌گرفته از اندیشه‌های تکفیری و انحرافات مذهبی است؛ لذا از هرگونه خشونت، جنایت یا کشتار در رسیدن به اهداف خود فروگذار نیستند و از آن‌جمله می‌توان به فعالیت‌های غیرقانونی سازمان‌یافته از جمله قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان نام برد.

پی‌نوشت‌ها

[۱]. http://www.alsumaria.tv

[۲]. diversion

بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است