ترکمنستان: بررسی سیاست بیطرفی و سیاستگذاری مواد مخدر

نویسنده: دکتر فرنگیس بیات

آسیای مرکزی به ویژه بعد از افول نسبی  مسیر غربی قاچاق موادمخدر از افغانستان، تبدیل به یکی از جبهه های مهم مواجهه با قاچاق موادمخدر شده است. افزایش عرضه خواه ناخواه باعث بحران افزایش مصرف مواد شده است و از این رو کشورهای آسیای مرکزی در سال گذشته (2014) و به موازات افزایش کشت خشخاش در افغانستان با حجم کشفیات و مصرف بیشتر موادمخدر روبرو بوده اند.

حضور نیروهای ایساف در افغانستان نتوانست معادله ناامنی را حل و فصل کند و حتی وجوه برهم زننده جدیدی را نیز به آن اضافه کرد. ظهور مسیرهای جدید قاچاق از سمت مرزهای شمالی افغانستان بیش از هر حوزه جغرافیای دیگری آسیای مرکزی را متاثر کرده است. در این میان ترکمنستان با اتخاذ سیاست بیطرفی از سالها پیش سعی می کند از ترتیبات امنیتی- سیاسی منطقه و تنش های آن دور بماند. در این میان اتخاذ سیاست بیطرفی از سوی ترکمنستان از سویی به معنای عدم اتحاد و ائتلاف با کشورها و گروه بندهای امنیتی است و از سویی دیگر همانطور که در گزارش خواهیم دید به معنای بازی با همه بازیگران حاضر است. چنین رویکرد بی ثباتی در مورد سیاست گذاری های موادمخدر می تواند ناامنی ها و وضعیت پیش بینی ناپذیر دشواری را فراهم کند.

همجواری با ترکمنستان در مرزهای شمال شرقی ایران و به ویژه با توجه به راه اندازی خطوط ریلی جدید، احتیاط های جدی تری را در برنامه های ملی ، بین مرزی و منطقه ای مبارزه با موادمخدر مطرح خواهد کرد.