مدل کنترل و پیشگیری از کرونا میان معتادان
ارائه خدمات پیشگیری از کرونا در مکان‌هایی که معتادان بی‌خانمان تجمع دارند یکی از مهمترین چالش‌هایی است که دولت باید برای کنترل و پیشگیری از کرونا مدنظر داشته باشد. توزیع پد الکلی، مایع ضدعفونی کننده دست، سم‌پاشی محیط‌ها و پاتوق‌های مصرف‌کنندگان مواد، توزیع اقلام بهداشتی جهت کاهش خطر برای مصرف مواد توسط معتادان، توزیع مواد مغذی و آموزش نحوه رعایت مواد بهداشتی و مقابله‌ای با ویروس کرونا از پیش‌نیازهای مدیریت شرایط بحرانی کنونی است. اما با این وجود نهادهای متولی امر در حوزه اعتیاد و مواد مخدر با افزایش شیوع کرونا و آسیب‌پذیری اقشار پرخطر مانند معتادان سیاست‌ها و برنامه‌هایی را در دست طراحی و اجرا دارند. به نظر می‌رسد اجرای سریع و به موقع این برنامه‌ها می‌تواند از شیوع و گسترش کرونا ویروس در معتادانی که تاکنون آلوده نشده‌اند موثر باشد.
مدلی که از سوی مسئولان در جهت کنترل و پیشگیری از کرونا میان معتادان طراحی و در دست اجراست، پروتکلی چند منظوره بین وزارت بهداشت، ستاد مبارزه با مواد و سازمان بهزیستی است. بر اساس مدل ترسیم شده، از آنجا که با مرخصی تعدادی از معتادان متجاهر، امکان تردد آنها در نقاط و محیط‌های آلوده بسیار بالا بود، امکان انتقال این افراد به طور مستقیم به مراکز قبلی که تحت عنوان مراکز ماده ۱۶ درآنجا نگه‌داری می‌شدند، وجود نداشت. بنابراین خرد جمعی بر آن شد تا یک مرکز میانی تعبیه شود تا بین چرخه غربالگری و شناسایی و جمع‌آوری تا حضور معتادان در مراکز بازپروری با رصد کامل و آزمایشات دقیق کرونا ویروس در افراد مشکوک و انتقال آنها به مراکز میانی امکان انتقال کرونا به معتادان سالم وجود نداشته باشد. همچنین معتادان جمع‌آوری شده و تحت غربال قرار گرفته، به مدت دو هفته در مراکز میانی نگه‌داری و وضعیت سلامتی و بهداشتی افراد معتاد بررسی و اگر نشانه‌ای از ابتلاء به کرونا را داشته باشند مراحل درمان آغاز در غیر این صورت به مراکز بازپروری منتقل خواهند شد.
هر چند طراحی و اجرای این مدل می‌تواند در پیشگیری و کنترل کرونا تاثیرگذار باشد، اما به نظر می‌رسد تجدیدنظر در سیاست‌های برخوردی با معتادان متجاهر و کارتن‌خواب، به دنبال طراحی و اجرای سیاست‌هایی که درمان و توانبخشی این افراد را موثرتر کند، امری ضروری است. صرف نگه‌داری معتادان متجاهر در مراکز ترک اجباری و بعد مرخصی آنها بعد از شش ماه تاکنون چندان رضایت‌بخش نبوده، چرا که این افراد پس از رهایی از مراکز ترک مجدداً به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی دچار عود مصرف می‌شوند. به نظر می‌رسد درمان موثر و نگه‌دارنده میان معتادان می‌تواند مدلی از سیاست بلند‌مدت را طراحی کند که در شرایط بحرانی مانند شیوع کرونا در این روزها بتواند کارآمد باشد.