مدیرکل پیشگیری و آموزش سازمان بهزیستی کشور: مصونیت معتادان در برابر کرونا شایعه است

به گزارش کادراس، دکتر فرید براتی سده، مدیرکل پیشگیری و آموزش سازمان بهزیستی در گفتوگو با معاون پژوهشی موسسه کادراس به بررسی ابعاد مختلف شایعه ای که مدتی است در کشور مطرح شده پرداخت و مصونیت معتادان در برابر کروناویروس را شایعه بدون پشتوانه و بی مبنا دانست.
با همه گیری جهانی کروناویروس و شیوع بحرانی بیماری کووید – ۱۹ در کشورهای مختلف و نیز ایران و ابتلای بیش از ۵ میلیون نفر از شهروندان کشورهای مختلف به این بیماری، شایعه عجیبی در کشور مطرح شد که به سرعت در فضای مجازی پخش شد و به دلیل عدم شواهد و اطلاعات کافی به سرعت ذهن عده ای را تحت تأثیر خود قرار داد. شایعه عدم ابتلای معتادان به کووید – ۱۹ ابتدا با تبلیغ برخی مطالب غیر علمی در اینستاگرام مبنی بر مصونیت بخش بودن کوکائین در برابر کروناویروس آغاز شد و سپس با انتشار ویدیویی از مصاحبه خبرنگار با معتادی که آزادانه و بدون ماسک و دستکش در یکی از پارک های تهران مواد مصرف می کرد اوج گرفت. فرد معتاد که مدتی بعد با انتشار همین ویدیو مشهور شد مدعی بود معتادان به کرونا مبتلا نمی شوند.
این در حالی بود که تعطیلی مراکز ماده ۱۶ مدتی پیش از عید نوروز باعث حضور برخی از معتادان متجاهر در سطح تهران شده بود و برخی از نهادهای مسئول این وضعیت را نگران کننده می دانستند. در چنین شرایطی آزمایش های سازمان بهزیستی نیز نشان می داد تا اواسط فروردین ماه، هنوز هیچ یک از معتادان در پایتخت مبتلا به کرونا نشده اند. در چنین شرایطی انتشار خبر یک آزمایش اولیه درباره مصونیت بخشی نیکوتین سیگار در برابر کووید – ۱۹ در فرانسه ابهامات را بیش از پیش افزایش داد.
درباره این شایعه با دکتر فرید براتی سده، مدیرکل پیشگیری و آموزش سازمان بهزیستی کشور گفتوگو کردیم. وی درباره بروز این شایعه گفت:
به طور مشخص این شایعه ریشه در واقعیت ندارد و نمی توان گفت معتادان به دلیل صرف مصرف در برابر ویروس کرونا مصون می شوند. بلکه در این رابطه حلقه های مفقوده ای وجود داشته که باعث بروز چنین تصوری شده بود. مثلاً به احتمال زیاد بین بیش از ۱۲۶ هزار نفری که در کشورمان تا کنون به کووید – ۱۹ مبتلا شده اند، افراد مصرف کننده هم وجود دارند اما به دلیل اینکه هیچ کس این موضوع را مورد بررسی قرار نداده و نمی دانیم چه تعداد از مبتلایان از اتفاق مصرف کننده مواد (ولو به صورت تفننی) هم هستند.
البته ما در این مدت تعداد قابل توجهی از معتادان متجاهر را در شهرهای مختلف کشور مورد آزمایش قرار داده ایم و باید تأکید کنم تا مدتی پیش تنها ۲ مورد ابتلا به کرونا در سراسر کشور میان معتادان ثبت شده بود. البته این هم عامل مهمی است که مصرف مواد باعث جلوگیری از بروز نشانه های ابتلا به بیماری ها و کرونا می شود، به همین دلیل مشخص شدن اینکه یک معتاد در معرض خطر کروناست یا نشانه های آن را دارد زمان زیادی به طول می انجامد. اما با گذشت چند هفته مشخص شد که ۱۵ نفر از معتادان در کشور به کرونا مبتلا شده ند و در روزهای اخیر این تعداد به ۱۷ نفر افزایش پیدا کرده که گفته شده حال دو نفر از آنها هم وخیم است.
همچنین باید اضافه کرد که یک دلیل دیگر پایین باقی ماندن نرخ ابتلای معتادان به کروناویرس به مکان مصرف آنها نیز برمی گردد. با وجود اینکه معتادان متجاهر در پاتق هایی که از نظر بهداشتی مناسب نیستند مصرف می کنند، اما باید درنظر گرفت که نوعی ایزولاسیون و فاصله گیری و انزوا در ذات مصرف این افراد نهفته است و معمولاً هر یک از معتادها اقدام به مصرف در یک گوشه از این پاتق کرده و ارتباط چندان با دیگران در این پاتق برقرار نمی کنند. در واقع سبک زندگی مصرف آنها عمدتاً موجد انزوا است تا اجتماع.
در نهایت باید بر دو نکته تأکید کرد اولاً معتادان به طور مشخص به کروناویروس مبتلا می شوند و در این فقره نباید دچار اشتباه شد و شایعات غیر علمی را باور کرد. نکته دوم اما این است که اگرچه این شایعه درست نیست اما با توجه به میزان نرخ پایین و حدود ۱ درصدی شیوع کرونا میان معتادان به کرونا و همچنین شمار اندک معتادان متجاهر در شهرها نباید تصور کرد که آنها یک تهدید بزرگ برای سلامت جامعه هستند.
فعالیت های سازمان بهزیستی برای پیشگیری از ابتلای معتادان به کروناویروس نیز تا کنون قابل توجه بوده است. گزارش عملکرد بهزیستی ایران در مجله Harm Reduction Policy در حال انتشار است. گزارش های مربوط تقدیم دستگاه ها و مسئولان کشور از جمله آقای رئیس جمهور شده است. همچنین اگر به سایت UNDP مراجعه کنید گزارشی از فعالیت های ما را منتشر کرده و بسیار هم شاکر بودند. تلاش بهزیستی برای جلوگیری از ابتلای معتادان به کروناویروس همچنان ادامه دارد و می کوشیم از ابتلای این قشر به کووید – ۱۹ با تمام قوا جلوگیری کنیم.
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع و لینک «کادراس» بلامانع است.