ژاپن

• ژاپن (Japan)

1-1) قاره و منطقه:

كشور ژاپن در قاره آسيا قرار دارد و با كشورهاي برونئي، دارلسلام، چين، كامبوج، جمهوري خلق كره، اندونزي، مالزي، لائوس، تايلند، مغولستان، ميانمار، فيليپين، كره، سنگاپور، تيمور و ويتنام در منطقه شرق و جنوب شرق قاره آسيا واقع شده است. بر اساس آخرين گزارشات منتشره از سوي سازمان ملل متحد طي سال 2013 ميلادي بطور ميانگين بيش از 240ميليون نفر(315-167ميليون نفر) معادل 5/2 درصد ازجمعيت 64-15 سال در جهان حداقل يكبار در طول سال 2011 ميلادي اقدام به مصرف مواد مخدرغير قانوني نموده اند.

بر اين اساس حدود 44 درصد از اين تعداد يعني رقمي در حدود 107 ميليون نفر، در قاره آسيا حضور دارند و منطقه شرق و جنوب شرق آسيا نيز با اختصاص حدود 30 ميليون نفر، بيش از 27 درصد از سوء مصرف كنندگان اين قاره را در خود جاي داده است.

بيشترين تعدادمصرف كننده مواد مخدر در جهان در اين قاره مستقر مي باشد.  قاره آسيادر مصرف مواد مخدر و روانگردان هايي هم چون كانابيس، ترياك و مشتقات آن، محرك هاي از نوع آمفتامينها(ATS) و اكستاسي داراي بيشترين تعداد مصرف كننده بوده اما از نظر نرخ شيوع مصرف در هيچ يك از انواع مواد رتبه اول را دارا نمي باشد. اين قاره رتبه دوم بيشترين نرخ شيوع مصرف ترياك و مشتقات آن و مواد شبه افيوني(اپيوئيدها) را در جمعيت 64-15 سال در مقايسه با ساير قاره ها بخود اختصاص داده است.

توزيع منطقه اي مصرف كنندگان ترياك و مشتقات آن درجهان نشان مي دهد كه معادل 61 درصد از  5/16ميليون نفر از افرادي كه ترياك و مشتقات آن را در جهان مصرف كرده اند در قاره آسيا حضور دارند كه بيشترين تعداد آن معادل 6/3 ميليون نفر از آنان، در منطقه شرق و جنوب شرق آسيا قرار دارند.

بازار مواد روانگردان جديد(NPS) كه تحت نظارت و كنترل بين المللي قرار ندارند، بسرعت در منطقه شرق و جنوب شرق آسيا در حال رشد و گسترش گزارش شده است.

تنوع فعاليت هاي جنايي سازمان يافته فرامليتي در زمينه تجارت مواد مخدر غير قانوني در منطقه شرق و جنوب شرق آسيادر حال گسترش است و قاچاق دريايي متاآمفتامين نيز در قالب محموله ها و كانتينرهاي دريايي به طور فزاينده اي افزايش يافته است.

منطقه شرق و جنوب شرق آسيا در مقايسه با ساير مناطق دنيا با اختصاص 7/8 ميليون نفر معادل 25 درصداز سوء مصرف كنندگان مواد محرك از نوع آمفتامين ها(ATS) داراي رتبه اول در جهان مي باشد.اين منطقه از نظر سوء مصرف كانابيس و مواد شبه افيوني نيز در قاره آسيا در رتبه دوم قرار دارد.

توليد مواد محرك از نوع آمفتامين ها(ATS)در منطقه شرق و جنوب شرق آسيا طي سال 2012 ميلادي هم چنان در مقياس بالا ادامه دارد. كشفيات متاآمفتامين ها نيز در اين منطقه، ركوردهاي بالايي را در سال 2012 ميلادي به ثبت رسانده است. بدنبال افزايش و شيوع مصرف متاآمفتامين ها در شرق و جنوب شرق آسيا، تقاضاي درمان نيز از سوي مصرف كنندگان اين نوع ماده روانگردان، روندي تصاعدي را در پيش گرفته است. بر اساس گزارشات تحليلي سازمان ملل متحد، بازار اكستاسي و روند مصرف اين ماده روانگردان نيز در منطقه شرق و جنوب شرق آسيا احياء شده و رو به افزايش گذارده است.

در سال 2011 میلادی تعداد 400 کارگاه و تجهیزات تولید مواد صنعتی غیر قانونی در منطقه شرق و جنوبشرق آسیا کشف و ضبط شده است. بخش اعظم لابراتوارهاي منهدم شده اقدام به تولید متاآمفتامین ها مي نمودند.

ظهور مشتقات کاتینون و کتامین در آسیا آغاز گردیده و پیدایش مواد روانگردان جدید(NPS) نیز بیشتر در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا و خاور میانه گزارش شده است. کارشناسان منطقهشرقوجنوبشرقآسیا بالاترین سطح مصرف ATS ها را در این منطقه در سال 2011 میلادی گزارش نموده اند.

الگوی کشفیات هروئین در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا با آنچه که در اروپا رخ می دهد کاملا متفاوت است. طی سال های 2011-2006 میلادی اغلب قاچاقچیان دستگیر شده در پاکستان با هدف قاچاق مواد مخدر به کشورهای منطقه و شرق و جنوب شرق آسیا بویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، چین، مالزی و تایلند اقدام نموده اند.

منطقه شرق و جنوب شرق آسیا هم چنان سهم مهمی را در بازار جهانی متاآمفتامین ها دارا می باشد. کشفیات متاآمفتامین طی سال 2010 میلادی در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا نسبت به سال 2009 میلادی معادل 28 درصد افزایش و در مقایسه با سال 2008 میلادی معادل 74 درصد افزایش داشته است.

بیشترین تعداد افراد تزریق کننده مواد مخدر که مبتلا به هپاتیت C هستند(HCV) در منطقه شرق و جنوب شرق آسیا قرار دارند. بعد از این منطقه، ناحیه شرق و جنوب شرق اروپا و بعد از آن آمریکای شمالی قرار دارند. بالاترین نرخ شیوع بیماری هپاتیت C هستند(HCV) در میان معتادان تزریقی مواد مخدر در منطقه آمریکا شمالی و منطقه شرق و جنوب شرق آسیا وجود دارند.

2-1) كشت و تولید:

كشت و توليد مواد مخدر در كشور ژاپن صورت نمي گيرد و آماري در اين خصوص از سوي منابع بين المللي و سازمان ملل متحد در اين خصوص منتشر نشده است. تنها گزارشات موجود انهدام تعداد اندكي از لابراتوارهاي كوچك و وسايل توليد متاآمفتامين كريستالي غير قانوني در اين كشور بوده است. اما نشانه هايي مبني بر قاچاق متاآمفتامين مايع به ژاپن براي تبديل شدن به محصول نهايي وجود دارد.

3-1)قاچاق و ترانزيت:

سنديكاها و اتحاديه هاي جرائم سازمان يافته ژاپني هم چون گروه «ياكوزا»، هم چنان كنترل قاچاق مواد مخدر را در اين كشور بر عهده دارند.

بر اساس گزارش سال 2013 ميلادي دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد(UNODC)، ، از قطر بعنوان يك كشور ترانزيتي براي انتقال كوكائين مصرفي ژاپن نام برده شده است. قاچاق متاآمفتامين نيز به ژاپن هم چون ساير كشورهاي اين منطقه از طريق گروه هاي جنايي و قاچاقچيان آفريقايي صورت مي گيرد. منابع اصلي قاچاق كانابيس به كشور ژاپن كشور هاي ايالات متحده آمريكا، كانادا و لائوس مي باشند.

گزارشات مؤيد اين موضوع است كه تقريبا مبدا و منشاء تمامي متاآمفتامين هاي مكشوفه دركشور ژاپن از ساير كشورها بوده است كه توسط گروه هاي داخلي و يا بين المللي قاچاق مواد مخدر به اين كشور وارد شده است.

كشور چين بطور تاريخي منشاء اصلي قاچاق متاآمفتامين به ژاپن بوده است. اما طي چند سال گذشته شاهد افزايش قابل توجه كشورهاي مبدا متاآمفتامين از آسيا و ساير مناطق جهان هستيم كه اقدام به قاچاق اين ماده روانگردان به ژاپن مي كنند.

بطور كلي 65 درصد از متاآمفتامين قاچاق شده به كشور ژاپن طي سال 2012 ميلادي از طريق جمهوري كره، 14 درصد از طريق قطر و 7 درصد از طريق امارات متحده عربي صورت گرفته است. اولين محل بارگيري مواد محرك از نوع اكستاسي كه طي سال 2012 ميلادي به ژاپن قاچاق شده است شامل كشورهاي فرانسه، تايوان، كانادا اعلام شده است و كشور سوئيس نيز بعنوان كشور اوليه ترانزيت مطرح مي باشد.

4-1)انهدام لابراتوار:

گزارشات موجود نشان مي دهد تعداد اندكي از لابراتوارهاي كوچك و وسايل توليد متاآمفتامين كريستالي غير قانوني در اين كشور وجود داشته است كه منهدم گرديده است. نشانه هايي نيز مبني بر قاچاق متاآمفتامين مايع به ژاپن براي تبديل شدن به محصول نهايي وجود دارد.

5-1)كشفيات مواد مخدر و روانگردان ها:

بيشترين ميزان كشفيات متاآمفتامين كريستالي در ژاپن طي سال هاي 2012-2003 ميلادي در سال 2012 ميلادي بوقوع پيوسته است. در اين سال بيش از 466 كيلوگرم متاآمفتامين كريستالي در ژاپن كشف شده است كه در مقايسه با سال 2011 ميلادي معادل 33 درصد افزايش نشان مي دهد.

كاهش شديد و 86 درصدي كشفيات قرص اكستاسي در اين كشور طي سال 2012 ميلادي در مقايسه با سال پيش از آن،‌ تعداد قرص هاي مكشوفه اين ماده روانگردان را به 3708 عدد رسانده است كه اين مقدار كمترين تعداد قرص اكستاسي كشف شده در ژاپن از سال 2000 ميلادي بشمار مي آيد.

طي سال 2012 ميلادي ميزان كشفيات ماده مخدر كانابيس در كشور ژاپن، به نسبت سال 2011 ميلادي، تقريبا 2 برابر شده است اين مهم در شرايطي رخ مي دهد كه ميزان كشفيات كانابيس از سال 2007 ميلادي تا سال 2011 ميلادي روندي كاهشي را طي نموده است. بررسي هاي صورت گرفته نشان مي دهد كه كشفيات كانابيس طي سه ساله اخير در مبادي مرزي اين كشور افزايش چشمگيري داشته است.

آمارهاي جمع آوري شده در ژاپن نمايانگر كاهش كشفيات موادي هم چون كوكائين، هروئين و ترياك به نسبت هاي مختلف طي سال 2012 ميلادي در مقايسه با سال 2011 ميلادي مي باشد.

 6-1)جرائم و دستگيري ها:

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد مبتني بر پرسشنامه هاي تكميلي، تعداد دستگيري هاي مجرمين مواد مخدري در كشور ژاپن طي اسل 2012 ميلادي معادل 13881 نفر اعلام شده است كه در مقايسه با سال پيش از آن معادل 2 درصد كاهش نشان مي دهد.

تعداد دستگيري هاي مجرمين مرتبط با متآمفتامين ها طي سال 2012 ميلادي در ژاپن به نسبت سال 2011 ميلادي 2 درصد كاهش داشته است اما با اين وجود ملاحظه مي گردد 85 درصد از مجموع دستگيري هاي مواد مخدري اين كشور در سال 2012 ميلادي در رابطه با اين نوع ماده روانگردان بوده است. دستگيري هاي مرتبط با كانابيس نيز كه حدود 12 درصد از مجموع دستگيري هاي مواد مخدري اين كشور را تشكيل مي دهد با كاهش 4 درصدي به نسبت سال 2011 ميلادي به 1692 نفر رسيده است.

طي سال 2012 ميلادي تعداد 6421 نفر از اعضاي گروه «ياكوزا» در ژاپن دستگير شده اند. در حدود 54 درصد از دستگيري هاي مجرمين مرتبط با متاآمفتامين در كشور ژاپن را اعضاي گروه ياكوزا تشكيل مي دهند.

7-1)زنداني:

بر اساس آمار اعلام شده از سوي مقامات مسئول در ژاپن در سال 2013 ميلادي، مجموع تعداد زندانيان اين كشور معادل 64932 نفر است كه با توجه به جمعيت حدود 127 ميليون نفري ژاپن، ملاحظه مي گردد به ازاي هر 100 هزار نفري جمعيت، تعداد 51 نفر زنداني در اين كشور وجود دارد.

معادل 8 درصد از مجموع زندانيان كشور ژاپن را زندانيان زن و 92 درصد را زندانيان مردتشكيل مي دهند. در اين ميان سهم زندانيان اتباع خارجي در ژاپن حدود 7/6 درصد است.

در كشور ژاپن تعداد 188 زندان شامل 62 زندان بزرگسالان، 8 زندان انشعابي، 7 زندان نوجوانان، 8 بازداشت گاه و 103 بازداشت گاه انشعابي وجود دارد. با توجه به ظرفيت رسمي زندان هاي ژاپن، اين كشور گنجايش پذيرش تعداد 90547 نفر زنداني را دارد كه از اين ميزان در سال 2011 ميلادي معادل 2/77 درصد، اشغال شده است.

8-1)شيوع مصرف:

مصرف متاآمفتامين كريستالي در كشور ژاپن طي سال هاي اخير ثابت باقي مانده است اما شواهد نشان مي دهد كه طي سال 2012 ميلادي افزايش شديدي را در زمينه مصرف اين ماده روانگردان در ژاپنشاهد خواهيم بود.

يك تحقيق ملي در زمينه مصرف مواد مخدر كه از سوي دولت طي سال 2011 ميلادي انجام شده است نشان مي دهد كه 4/0 درصد از جمعيت 64-15 سال اين كشور و 2/0 درصد از دانش آموزان مقطع دبيرستان ماده متاآمفتامين را مصرف نموده اند. نتايج اين تحقيق هم چنين نشان مي دهد 1/0 درصد از جمعيت 64-15 سال اين كشور نيز ماده روانگردان اكستاسي را مصرف نموده اند.

بر اساس اطلاعات مندرج در پرسشنامه سال 2013 ميلادي سازمان ملل متحد(ARQ)، در سال 2012 ميلادي مصرف اكستاسي در كشور ژاپن ثابت بوده است اما مصرف اين ماده طي چند سال گذشته روند كاهشي را طينموده است. كاهش دستگيري هاي مرتبط با اكستاسي و كاهش كشفيات اين ماده در ژاپن مؤيد اين ادعاست.

بدنبال متاآمفتامين، كانابيس بعنوان دومين ماده مخدر غير قانوني مصرفي در ژاپن بشمار مي آيد و شواهد مؤيد افزايش مصرف اين ماده طي سال 2012 ميلادي در اين كشور مي باشد. شواهد و برآوردهاي آماري نشان مي دهد كه حدود 2/1 درصد از جمعيت اين كشور ماده مخدر كانابيس را مصرف نموده اند.

تقاضاي مصرف براي موادي هم چون كوكائين، هروئين و ترياك در ژاپن هم چنان محدود است. تنها يك درصد از دستگير شدگان مرتبط با مواد مخدر در اين كشور طي سه ساله اخير سابقه مصرف تركيبي اين مواد را داشته اند. اين در حالي است كه ميزان مصرف موادي هم چون بنزوديازپاين ها، باربيتوريت ها و مواد توهم زا در ژاپن طي سال 2012 ميلادي ثابت باقي مانده است.

مواد روانگردان جديد(NPS) در ژاپن از سال 2004 ميلادي و از طريق اينترنت در دسترس بوده اند. اين دسترسي با هدف فروش مستقيم در اين كشور از سال 2009 ميلادي وجود دارد. كشور ژاپن به همراه سنگاپور تنها كشورهايي در آسيا هستند كه كشف تمامي انواع و گروه هاي مواد روانگردان جديد(NPS) را گزارش نموده اند. هم اكنون تعداد 90 نوع از مواد روانگردان جديد(NPS) در ژاپن تحت كنترل و نظارت قانون امور داروخانه اي قرار دارند.

9-1) ایدز و بیماری های عفونی:

مصرف تزريقي متاآمفتامين ها در كشور ژاپن طي سال 2012 ميلادي ثابت مانده است. بر اساس آخرين داده هاي آماري اعلام شده تا سال 2010 ميلادي، تعداد 12648 مورد آلودگي به ويروس ايدز HIV و 5799 مورد ابتلاء به بيماري ايدز در اين كشور گزارش شده است. سهم انتقال ويروس ايدز از طريق اعتياد تزريقي و تزريق مواد مخدر در ژاپن بسيار اندك است. طي سال 2011 ميلاديدر كشور ژاپن ، حدود 5/0 درصد از موارد آلودگي به ويروس ايدزHIVو 8/0 درصد از موارد ابتلاء به بيماري ايدز از طريق تزريق مواد مخدر بوده است. برآوردها نشان مي دهد كه حدود 1/1 درصد از مصرف كنندگان متاآمفتامين كه در سال 2011 ميلادي به مراكز روانپزشكي و درماني مراجعه نموده اند،‌آلوده به ويروس ايدز بوده اند.

10-1)درمان و کاهش آسیب:

داده های تلفیقی و یکپارچه در زمینه درمان سوء مصرف مواد مخدر در  ژاپن در دسترس نمی باشد. طی سال 2012 میلادی ملاحظه می گردد اصلی ترین مواد مخدر مصرفی افرادی که برای درمان مواد مخدر به مراکز روان درمانی مراجعه نمودند شامل محرک های از نوع آمفتامین(ATS)، آرام بخش ها ، مسکن ها و کانابیس بوده است.

آمار عمومی اعلام شده از سوی دولت در خصوص تعداد افراد مراجعه کننده به کلینیک ها و مراکز روان درمانی برای انجام مشاوره های پزشکی و روان درمانی مرتبط با اعتیاد از آوریل 2010 میلادی تا مارس 2011 میلادی، معادل 15695 نفر برآورد گردیده است که به نسبت مدت مشابه در سال گذشته معادل 51 درصد افزایش نشان می دهد.

بر اساس گزارش سال 2012 میلادی  اعلام شده در سال 2010 میلادی تعداد 560 مرکز درنانی و روان درمانی در ژاپن وجود داشته است که از سال 2007 میلادی بطور میانگین سالانه تعداد 11 هزار نفر مشاوره مرتبط با مواد مخدر ارائه نموده است.

11-1)برنامه و استراتژي ملي مبارزه با مواد مخدر:

ژاپن بعنوان يكي از كشورهاي عضو اتحاديه ملل منطقه جنوبشرق آسيا ملقب به آ سه آن(ASEAN) بشمار مي آيد. اين اتحاديه در بيستمن اجلاس خود در سال 2012 ميلادي در كشور كامبوج مجددا بيانيه سياسي را مبني بر پاكسازي منطقه آ سه آن(ASEAN) از مواد مخدر تا سال 2015 ميلادي را تصويب نمود. كشورهاي عضو اين اتحاديه مواد مخدر را بعنوان يك معضل بين المللي كه امنيت تمامي كشورهاي منطقه را تهديد مي كند مورد تاكيد قرار دادند. مواد مخدر از نظر كشورهاي اين منطقه، نه تنها موجب رنج افراد بالاخص جوانان مي گردد بلكه مصرف و قاچاق مواد مخدر موجب تضعيف ساختار و تارو پود ملت ها، تحميل هزينه هاي مستقيم و غير مستقيم به دولت ها و گسترش فعاليت هاي جنايي در منطقه مي گردد كه ثبات كشورهاي عضو اتحاديه آ سه آن(ASEAN) را مورد تهديد جدي قرار مي دهد. قاچاق مواد مخدر كه با جرئم فرامليتي هم چون پولشويي و قاچاق سلاح در ارتباط است، موجب بروز تهديدات سياسي و امنيتي براي منطقه گرديده است.

در بيانيه سياسي بانكوك در سال 2000 تاكید ويژه اي بر عاري سازي منطقه آ سه آن(ASEAN) از مواد مخدر تا سال 2015 ميلادي شده است. طرح اقدام تهيه شده براي ايجاد منطقه اي عاري از توليد، قاچاق و مصرف مواد مخدر غير قانوني، تحت عنوان نقشه راه مبارزه با مواد مخدر آ سه آن(ASEAN)براي دوره زماني 2015-2009 تهيه و تنظيم گرديده كه توسط کشورهای منطقه از جمله ژاپن در حال اجرا مي باشد. بازخوردهاي بدست آمده از اجراي اين طرح بر اساس گزارش سال 2012 ميلادي مقامات رسميآ سه آن(ASEAN) نشان از موفقيت و اثربخشي اقدامات انجام شده در زمینه كنترل توليد و قاچاق مواد مخدر غير قانوني در سطح منطقه و كاهش تبعات منفي مواد مخدر در جامعه دارد.

• اولويت ها و تاكيدات ويژه مندرج در اين طرح يا نقشه راه عبارتند از:
• تقويت اقدامات مقابله اي وانتظامي براي مبارزه با كشت، توليد و قاچاق مواد مخدر غير قانوني
• تاكيد بر همكاري هاي بين كشوري در منطقه براي مبارزه موثر با قاچاق مواد مخدر و ساير جرائم فرامليتي.
• توسعه آموزش هاي لازم در زمينه مواد مخدر
• تبادل اطلاعات مرتبط با مواد مخدر
• پيشگيري از اعتياد در جامعه
• درمان و بازتواني معتادان