یازده معیار اصلی اعتیاد به مواد
شما درمورد تعریف یک فرد معتاد یا یک اختلال ناشی از سوء مصرف مواد، ممکن است دچار سردرگمی شوید. راهنمای تشخیص و آمار اختلالات روانی[1] متنی رسمی است که شامل و مبتنی بر معیارهای تشخیصی برای اختلالات ناشی از سوء مصرف مواد و سایر مشکلات سلامت روان می باشد. آخرین نسخه این راهنما، چاپ پنجم آن است که تحت عنوان راهنمای تشخیص و آمار اختلالات روانی-5 نامیده شده است. تغییرات قابل توجهی در لیست اختلالات سوء مصرف مواد وجود دارد که می بایست رعایت شود.
اختلالات ناشی از سوء مصرف مواد
در چاپ چهارم راهنمای تشخیص و آمار اختلالات روانی، دو مقوله وجود داشت: یکی سوء مصرف مواد و دیگری وابستگی به آن. در چاپ پنجم این راهنما، این دو مقوله فوق در یک نسخه تحت عنوان «اختلال ناشی از سوء مصرف مواد» ادغام کرده است. «شما زمانی دچار اختلال ناشی از سوء مصرف مواد شده اید که مصرف مواد، موجب مشکلات عدیده ای در زندگی شما گردد از جمله مسایل مربوط به سلامتی یا ناتوانی ناشی از مصرف مواد و یا این که از عهده مسئولیت های خود در محیط کار، منزل یا مدرسه بر نیایید.
ملاک و معیار های اختلال ناشی از سوء مصرف مواد
اختلالات ناشی از سوء مصرف مواد در قالب خفیف، متوسط یا شدید طبقه بندی می شود. این موارد بستگی به تعداد معیارهای تشخیصی که در شما رخ می دهد، دارد. یازده معیار قید شده در این راهنمای شماره 5 برای اختلال ناشی از سوء مصرف مواد، شامل موارد زیر می باشد:
- مصرف پرخطر مواد: مواد را به گونه ای مصرف کنید که برای شما و دیگران خطرآفرین باشد مثلاً بیش مصرفی که منجر به سکته گردد.
- مشکلات اجتماعی یا درون شخصیتی در اثر مصرف مواد: مصرف مواد، باعث بروز مشکلات ارتباطی یا درگیری با دیگران گردد.
- غفلت از نقش های مهم در زندگی: بخاطر مصرف مواد، شما موفق به انجام مسئولیت های خود در محل کار، مدرسه یا خانه نباشید.
- ترک مواد: زمانی که شما از مصرف مواد دست می کشید، در واقع علائم ترک مصرف آن در شما بروز می کند.
- مقاومت بدن در برابر مصرف مواد: بدن شما هنگام مصرف مواد یک مقاومتی در برابر آن نشان می دهد به طوری که برای به دست آوردن همان اثر اولیه مجبور به استفاده بیشتر از مواد خواهید شد.
- مصرف مواد به مقدار و مدت بیشتر: اگر مقدار یا مدت زمان بیشتری به مصرف مواد می پردازید.
- تلاش های زیاد برای کنترل یا ترک مصرف مواد: شما برای کم کردن یا ترک کامل مصرف مواد تلاش می کنید اما موفق نخواهید شد.
- گذراندن زمان زیاد برای مصرف مواد: شما زمان بسیار زیادی صرف مصرف مواد می کنید.
- مشکلات جسمی و روانی به وجود آمده در اثر مصرف مواد: مصرف مواد مشکلات جسمی از جمله آسیب به کبد یا سرطان ریه یا مشکلات روانی از قبیل افسردگی یا اضطراب را به وجود آورد.
- عادت های ترک شده برای مصرف مواد: فعالیت ها یا انجام کارهایی را متوقف کرده اید که قبلاً در زمان مصرف از آن ها لذت می بردید.
- اشتیاق و تمایل به مصرف مواد: مصرف مواد، تجربه سرخوشی و نئشگی را برای شما فراهم آورد.
به منظور تشخیص اختلال ناشی از مصرف مواد، شما باید طی دوازده ماه، دو یا چند مورد از این معیارها را در خود مشاهده کنید، اگر دو یا سه معیار را مشاهده کردید، شما دچار یک اختلال خفیف از سوء مصرف مواد شده اید، اگر 4 یا 5 معیار بالا را دارید دچار اختلال متوسط، و اگر 6 معیار یا بیشتر از آن را در خود مشاهده کردید شما دچار یک اختلال شدید سوء مصرف مواد شده اید.
[1] Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM)
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.