یافته‌های ارزیابی ملی مصرف موادمخدر در افغانستان ۲۰۱۵

یافته های ارزیابی ملی استفاده از موادمخدر در افغانستان در سال ۲۰۱۵ حاکی از موارد زیر است:

• ۵/۲ تا ۹/۲ میلیون نفر مواد مصرف می کنند. این میزان حدود ۱۱ درصد از کل جمعیت افغانستان را در برمی گیرد. از این تعداد ۹/۱ تا ۳/۲ میلیون نفر تریاک مصرف می کنند (در حدود ۷ درصد جمعیت). تقریبا ۹/۰ تا ۱/۱ میلیون نفر کانابیس مصرف می کنند؛ نیمی از جمعیت مصرف کننده تریاک. لازم به ذکر است موادخام بدست آمده در مورد استفاده کنندگان است نه لزوما معتادین. گفتنی است بدون دسترسی به فاکتورهای پیشرفته و کاربردی اجتماعی، محیطی و روانشناختی تخمین شمار معتادین افغانستانی غیرممکن است[۱].
• ارزیابی نشان داده است که ۳۱ درصد از خانوارهای افغان با مصرف مواد دست و پنجه نرم می کنند. حدود ۱۱ درصد در مراکز شهری و ۳۹ درصد در مناطق روستایی زندگی می کنند. در میان مصرف کنندگان بزرگسال، ارزیابی نشام می دهد ۱۳ درصد از بزرگسالان نتایج آزمایشاتشان در مورد مصرف مواد مثبت بوده است؛ ۸ درصد در مناطق شهری و ۱۵ درصد در مناطق روستایی[۲].
• در مورد مصرف مواد در مناطق روستایی ارزیابی شاهد آمار تکان دهنده ای است. بعنوان مثال ۸۵ درصد خانوارهای روستایی در استان غور با مصرف مواد دست به گریبان اند؛ درحالیکه در مناطق شهری چون زرنج، مرکز استان نیمروز آمار در حدود ۲۸ درصد است. ۴۹ درصد از جمعیت مقیم در روستاهای استان غور آزمایش مصرفشان مثبت بوده است[۳].
• در مورد مصرف کودکان؛ ۹ درصد از کودکان افغان زیر ۱۴ سال دارای آزمایش مثبت در مصرف مواد بوده اند. ۲ درصد در مناطق شهری و ۱۱ درصد در مناطق روستایی سکنی گزیده اند. آمارها و شاخص ها نشان می دهد که بین ۱ تا ۲/۱ میلیون کودک مصرف کننده مواد هستند. از این میزان در حدود ۷/۰ الی ۸/۰ میلیون کودک در مصرف تریاک دارای آزمایش مثبت بوده اند[۴].
• مطابق با این ارزیابی، ۹۰ درصد از کودکانی که دارای آزمایش مثبت مصرف تریاک بوده اند مصرف کننده همیشگی و معتاد نیستند. احتمال بیشتری وجود دارد که آنها بدلیل مصرف والدین یا در معرض مصرف دیگرا بوده اند و از این جهت مکان دسترسی آنها به مواد فراهم شده است. برابر با ارزیابی حاضر کمتر از ۱ درصد از کودکان مصرف کننده همیشگی مواد و علی الخصوص تریاک هستند[۵].
• همچنین در ارزیابی مشابهی نشان داده شده یک چهارم از تمام خانوارهای روستایی در سراسر افغانستان مواد مخدر استفاده می­کنند. این میزان از استفاده از موادمخدر یکی از بالاترین­ها در جهان است و تاثیراتی نیز در کشور ایران به عنوان کشور همسایه و همچنین آسیای مرکزی دارد. میزان سوء استفاده از مواد مخدر به طور برعکس بر روی اقتصاد و سلامت عمومی افغانی­ها تاثیر گذار است. دیگر مطالعات و گزارش ها نیز به طور مداوم نشان می­دهد که میزان بالای استفاده از مواد مخدر میان پلیس ملی افغانستان نیز چشم گیر است. با اینکه، برآوردهای سهم افسرانی که از نظر استفاده از مواد مخدر مثبت هستند چیز دیگری را نشان می دهد. ها نشان می­دهد که تست یک مواد مخدر بر روی افسران حدودا  ده درصد جواب مثبت و آلودگی به مواد مخدر بینشان بوده است[۶].

برخی از پژوهش های نهادهای بین المللی در سال های اخیر از وجود برخی آمارهای نگران کننده در مورد مصرف مواد درمیان نیروهای سیاسی و نظامی افغانستان خبر داده اند که بدلیل مأموریت ذاتی آنها در کنترل و امحاء موادمخدر و رسالت قانونی شان بسیار تأسف بار است. براساس گزارش ۲۰۱۰ توسط GAO، آزمایش تست مواد مخدر فرمانداران دولتی حدود ۱۲ تا ۴۱ درصد جواب مثبتی را در پی داشته است.

دولت ایالات متحده حدود ۱۱٫۳ میلیون دلار برای برنامه های آموزشی مورد تقاضا شامل برنامه های درمانی برای افغان هایی که از اعتیاد رنج می­برند، ایجاد کرده است. بخش عمده­ای از این کمک های مالی از طریق INL تامین می­شود. این سازمان برای حمایت از برنامه نظارت مشاوره­ای مواد مخدر کلمبو (Colombo Plan Drug Advisory Prgram) که برنامه­ای درون دولتی و منطقه­ای است که در سال ۱۹۷۳ برای ایجاد ظرفیت برای کاهش تقاضای مواد مخدردر منطقه آسیا و اقیانوس آرام برنامه­ریزی شده است. این بـرنامه سبب ایجاد ده­ها مرکز درمانی، برنامه­های پیشگیری مواد در مدارس، مراکز کمک رسانی، پناهگاهای زنان، نمایشگاه موبایل و تحقیقاتی در زمینه مواد مخدر شده است. همچنین، به برنامه جهانی کلمبو نیز کمک­های زیادی را در جهت ایجاد برنامه های آموزشی درمانی، سیستم صدور گواهینامه و آموزشی منطقه­ای کرد تا مشاورین اعتیاد بتوانند کمک رسانی بهتری به درمان اعتیاد در افغانستان کنند. همچنین، در آفریقا، آسیا، و آمریکای لاتین این کمک رسانی­ها به وجود آمد. علاوه بر آن، INL پروژه های متعددی از UNODC شامل مراکز درمان کودک و نوجوان در افغانستان و  وابستگی کودکان افغان به مواد مخدر را مدیریت می­کند[۷].

کمبود داده و اطلاعات مشکلی برای  کاهش تقاضا مواد مخدر است. دلایل موجود نشان می دهد که دسترسی به درمان باتوجه به سطوح حداقلی توسعه یافتگی کشور و محرومیت، به شدت دچار سختی و فقدان است؛ به طوریکه درمان را فقط سه تا شش درصد افرادی که واقعا به آن نیازمندند دریافت  می­کنند.

به همین دلیل بسیاری از کمک های بین المللی برای جبران این کمبودها به صندوق های ملی افغانستان سالانه واریز می شود. اگرچه حجم قابل توجه اعتبارات خارجی به حوزه امنیت و نظامی گری سرازیر می شود اما کمک برای بهبود خدمات سلامت و بهداشت و توسعه زیرساختها نیز وجود دارد و امید می رود بتدریج این بخش از کمک ها نیز افزایش یابد. گفتنی است با اینکه کاهش تقاضا بخش مهمی از استرتژی مبارزه با مواد مخدر است، بودجه برای چنین ابتکاراتی بخش کوچکی از تلاش­های گسترده مبارزه با مواد مخدر است.

پی‌نوشت‌ها

[۱] www.issup.net/knowledge-share/publications/2016-10/afghanistan-national-drug-use-survey-2015

[۲] Ibid

[۳] Ibid

[۴] Ibid

[۵] Ibid

[۶] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22338986

[۷] Ibid

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است