نقطه آغاز مصرف مواد مخدر

تحقیقات دو دهه گذشته تلاش کرده است تا مشخص کند سوء مصرف مواد چگونه شروع می شود و چگونه پیشرفت می کند. عوامل زیادی می توانند خطر سوء مصرف مواد را در فرد افزایش دهند. به عنوان مثال, عوامل خطر می توانند شانس فرد را برای سوء مصرف مواد افزایش دهند, در حالی که عوامل مصونیت بخش خطر را مصرف مواد را کاهش می دهند. با این حال, اکثر افرادی که در معرض خطر سوء مصرف مواد قرار دارند, قرار نیست شروع به مصرف مواد کنند یا حتی معتاد شوند. همچنین, وجود یکی از عوامل خطر ممکن است برای فردی در هدایت او به سمت مصرف مواد خطرناک باشد و برای دیگری اثری نداشته باشد.

عوامل خطرزا و مصونیت بخش می توانند بر کودکان در مراحل مختلف زندگی تأثیر بگذارند.اما باید دانست در هر مرحله, خطراتی رخ می دهد که می توان از طریق مداخله پیشگیری مسیر آنها را تغییر داد.  خطرات اولیه دوران کودکی, مانند رفتار پرخاشگرانه را می توان با مداخلات خانواده, مدرسه و جامعه که بر کمک به کودکان در ایجاد رفتارهای مناسب و مثبت متمرکز است, تغییر داد یا از آن جلوگیری کرد. در صورت عدم توجه, رفتارهای منفی می تواند منجر به خطرات بیشتری مانند افت تحصیلی و مشکلات اجتماعی شود که کودکان را در معرض خطر بیشتری برای سوء مصرف مواد مخدر قرار می دهد.

عوامل خطر زا  می توانند از طرق مختلف بر مصرف مواد مخدر تأثیر گذارند. هر چه کودک در معرض خطرات بیشتری قرار گیرد, احتمال سوءمصرف مواد مخدر نیز در او بیشتر می شود. برخی از عوامل خطر ممکن است در مراحل خاصی از رشد, مانند فشار همسالان در سال های نوجوانی, قوی تر از دیگر عوامل باشند.  همانطور که برخی از عوامل مصونیت بخش, مانند پیوند قوی والدین و فرزند, می توانند تأثیر بیشتری در کاهش خطرات در سال های اولیه نوجوانی داشته باشند. هدف مهم پیشگیری, تغییر تعادل بین عوامل خطر و مصونیت بخش است به طوری که عوامل مصونیت بخش بر عوامل خطر غلبه کنند.

برخی از علائم خطر را می توان در اوایل دوران نوزادی یا کودکی مشاهده کرد, مانند رفتار پرخاشگرانه, عدم  خود کنترلی یا خلق و خوی تند. به همان اندازه که کودک بزرگتر می شود, تعامل با خانواده, مدرسه و درون جامعه می تواند خطر سوء مصرف مواد مخدر بیشتر کند و فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اولین تعاملات کودکان در خانواده اتفاق می افتد. گاهی اوقات موقعیت‌های خانوادگی خطر سوءمصرف مواد مخدر را در کودک افزایش می‌دهد, مانند,  فقدان دلبستگی و تربیت توسط والدین یا مراقبان؛ فرزندپروری ناکارآمد و مراقبانی که مواد مخدر مصرف می کند. اما خانواده ها می توانند با تقویت عوامل مصونیت بخش از گرایش فرزندشان به سوء مصرف مواد پیشگیری کنند؛ اقداماتی مانند, پیوند قوی بین فرزندان و والدین, نظارت والدین بر زندگی کودک, محدودیت ها و قوانین شفاف در خانواده و اجرای مداوم نظم و انضباط. اما باید دانست, ارتباط با همسالان مصرف کننده مواد اغلب فوری ترین خطر برای قرار گرفتن نوجوانان در معرض سوء مصرف مواد مخدر و رفتار بزهکارانه است.

همچنین, تعاملات خارج از خانواده می تواند خطراتی را برای کودکان نوجوانان به همراه داشته باشد, مانند, مهارت های اجتماعی پایین, افت تحصیلی و ارتباط با همسالان مصرف کننده مواد مخدر. عوامل دیگری مانند در دسترس بودن مواد مخدر, الگوهای قاچاق, و کم شدن قبح مصرف برخی از مواد و حتی کشیدن سیگار در جامعه خطراتی هستند که می توانند جوانان را برای شروع مصرف مواد تحت تاثیر قرار دهند.

تحقیقات نشان داده است که دوره های خطر کلیدی در گرایش به سمت مصرف مواد عمدتاً در دوره های گذر یا انتقال زندگی افراد رخ داده است. اولین دوره بزرگ انتقال برای کودکان زمانی است که از محیط امن خانواده جدا  و وارد مدرسه می شوند؛ سپس, وقتی از دوره دبستان به راهنمایی می‌رسند, اغلب موقعیت‌های تحصیلی و اجتماعی جدیدی را تجربه می‌کنند, مانند یادگیری ارتباط با گروه وسیع‌تری از همسالان. در این مرحله که اوایل نوجوانی  است احتمالاً کودکان برای اولین بار با مواد مخدر آشنا می شوند.

وقتی نوجوانان وارد دبیرستان می شوند با چالش های اجتماعی, عاطفی و آموزشی بیشتری مواجه می شوند. در عین حال, آنها ممکن است در معرض دسترسی بیشتر به مواد مخدر, مصرف کنندگان مواد مخدر و فعالیت های اجتماعی مرتبط با مواد مخدر قرار گیرند. این چالش ها می تواند خطر سوء مصرف الکل, تنباکو و سایر مواد را در آنها افزایش دهد. همچنین, یکی از بزرگ‌ترین محرک‌های بیماری‌های همراه سلامت جسمانی, کشیدن سیگار است. این بیماری با بسیاری از شرایط بهداشتی مهم مرتبط است و همچنان عامل اصلی قابل پیشگیری بیماری و مرگ زودرس در ایالات متحده است. برای مثال, اکثریت سرطان ریه و تقریباً یک سوم مرگ و میرهای ناشی از سرطان به سیگار مربوط می شود. اثبات شده کشیدن سیگار خطر ابتلا به  دیابت, سرطان کولورکتال, سرطان کبد, پیامدهای نامطلوب سلامتی در بیماران سرطانی , سل , آرتریت روماتوئید, التهاب و اختلال در عملکرد ایمنی را افزایش می دهد. مصرف دخانیات همچنین یکی از بیماری های مهم در میان افراد مبتلا به سایر اختلالات مصرف مواد مخدر است و به مشکلات سلامت جسمانی آنها کمک می کند. تخمین زده می شود 77 تا 93 درصد از افرادی که تحت درمان اختلالات مصرف مواد هستند, از تنباکو استفاده می کنند.

سه ضلع والدین, مربیان آموزشی در مدارس و سیاست گذاران اجتماعی نقش اصلی را در پیشگیری از گرایش کودکان و نوجوانان به مصرف مواد بر عهده دارند؛ والدین می توانند با استفاده از اطلاعات مربوط به خطرزا و مصونیت بخش به فرزندان خود کمک کنند تا اقدامات پیشگیرانه (مثلاً صحبت در مورد قوانین خانواده) قبل از بروز مشکلات را انجام دهند. مربیان می توانند  مهارت یادگیری و پیوند با مدرسه را با پرداختن به ب کنترل رفتارهای پرخاشگرانه و افزایش تمرکز دانش آموزان – خطرات مرتبط با شروع مصرف مواد مخدر و مشکلات مرتبط با آن را تقویت کنند. سیاست گذاران اجتماعی می توانند با ارزیابی عوامل خطرزا اجتماعی و عوامل مصونیت بخش مرتبط با مشکلات مواد مخدر بهترین خدمات پیشگیرانه را ارائه دهند.

بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.