کرونا و افزایش مصرف کانابیس در جهان در سال 2020
بر اساس گزارش جهانی سال 2021 دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل متحد استفاده غیرپزشکی از کانابیس و داروهای آرام بخش در طی شیوع بیماری کرونا افزایش یافته است؛ طی شیوع بیماری کرونا در بیشتر کشورها شاهد افزایش مصرف کانابیس و مصرف غیرپزشکی داروهایی مانند بنزودیازپین‌ها بوده‌ایم. در نظرسنجی انجام شده طی همین دوره از متخصصان نظام بهداشت 77 کشور، افزایش استفاده غیرپزشکی از داروهای آرامبخش با 64 درصد و مصرف کانابیس با 42 درصد افزایش روبرو بوده است. هر چند تغییر در الگوی مصرف سایر مواد چندان روشن نیست، اما مصرف موادی مانند «اکستازی» و «کوکائین» که معمولاً در محیط‌های اجتماعی مصرف می‌شده کمتر شده است.
از ابتدای شیوع همه‌گیری، آمریکای شمالی شاهد افزایش مرگ‌های ناشی از بیش مصرفی مواد افیونی بوده است. به عنوان مثال، میزان مرگ و میر ناشی از بیش مصرفی مواد افیونی در کانادا در ماه‌های آوریل تا ژوئن 2020 نسبت به مدت مشابه سال2019، 58 درصد بیشتر شده است. تخمین زده می‌شود اقدامات مربوط به کنترل کووید 19 باعث افزایش محرومیت اقتصادی و احساس انزوای اجتماعی شده و این امر می‌تواند به افزایش مصرف مواد مخدر کمک کند.
به منظور پیشگیری از مصرف مواد و درمان آن نیاز است تا بودجه کافی پس از پایان همه‌گیری کووید 19 در نظر گرفته شود تا جلوی از افزیش مصرف داروهای خاص شیوع یافته در این دوران گرفته شود. در نتیجه این امکان فراهم خواهد شد تا پوشش خدمات گسترش و کیفیت نیز بهبود یابد و اطمینان حاصل از کاهش مصرف مواد اعتیادآور میان افراد دارای اختلالات مصرف مواد می‌تواند میزان مرگ و میرهای ناشی از مواد مخدر را کاهش دهد.
پیشگیری اقدامی مقرون به صرفه در جهت جلوگیری از افزایش تعداد مصرف کنندگان کانابیس و آسیب‌های ناشی از مصرف غیرپزشکی آن به شمار می‌رود. پس از پایان همه‌گیری کووید 19 نیاز است تا با اولویت‌بندی علمی، سرمایه‌گذاری‌هایی در حوزه پیشگیری از مصرف مواد مخدر و سایر رفتارهای مخاطره‌آمیر انجام شود، تمرکز این سرمایه‌گذاری ها باید بر رشد مهارت‌های زندگی میان نوجوانان و جوانان، مهارت‌های والدین و خانواده و خدمات بهداشت روانی باشد.
پیامدهای شیوع کووید 19 به احتمال زیاد تا سال‌ها در بازارهای مواد مخدر احساس می‌شود. همه‌گیری، مشکلات اقتصادی فزاینده‌ای را همراه با تغییرات بنیادی در فناوری و عادات اجتماعی مردم جهان به ارمغان آورده است که احتمالاً در طولانی مدت بر الگوهای مصرف و قاچاق مواد تاثیر می‌گذارد.
در جوامع شکننده و به ویژه در مناطق کشت خشخاش و بوته کوکا به دلیل ابتلاء به کرونا، معاش مردم به طور فزاینده‌ای آسیب دیده است. به عنوان مثال، وقوع خشکسالی در سال 2018 در افغانستان و سیل سال 2019 موجب شد تا بسیاری از کشاورزان خود را برای مقابله با اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی آماده کنند. بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری نه تنها جذابیت کشت غیرقانونی خشخاش را افزایش داده، بلکه با افزایش بیکاری افراد بیشتری تمایل دارند تا به عنوان کارگر روز مزد در مزارع کشت کار کنند.
در همین حال، نابرابری، فقر و شرایط بد بهداشت روانی در سراسر جهان در حال افزایش است و همه این عوامل افراد را به سمت مصرف مواد مخدر سوق می‌دهند و پیامدهای منفی بر حوزه سلامت و افزایش اختلالات مصرف مواد برای جامعه به همراه دارد. تغییرات به وجود آمده در بازارهای مواد مانند افزایش مصرف کانابیس و مصرف غیرپزشکی داروهای آرامبخش به احتمال زیاد باعث افزایش سرعت بازار مصرف این مواد خواهد شد. سرعت بازارهای مواد به احتمال زیاد با نوآوری‌های به وجود آمده در توزیع خرده فروشی همراه با رواج معاملات خیابانی، خرید آنلاین و تحویل از طریق پست و حتی هواپیماهای بدون سرنشین گسترش خواهد یافت.
