همه چیز درباره داروی زنکس (xanax)

اگرچه مصرف داروهای آرام بخش با تجویز دستور پزشک برای بیماران بسیار شایع شده است و روز به روز افزایش یافته است اما مصرف خودسرانه آن ها عواقب خطرناکی به همراه دارد. مصرف هم‌زمان آلپرازولام با داروهایی نظیر (استامینوفن، کتوکانازول، آسپرین) باعث ایجاد تداخل شدید دارویی خواهد شد. بنابراین در این گزارش مختصر جهت آگاهی و اطلاع رسانی پیرامون  داروی آرام بخش از جمله «زنکس» خواهیم پرداخت:

«زنکس» نام تجاری آلپرازولام است که یک داروی بنزودیازپین است که به عنوان یک عامل کاهش دهنده سیستم عصبی مرکزی و برای درمان اضطراب و اختلالات ترس عمل می کند. آلپرازولام‌  در واقع دارویی است که به‌ عنوان‌ ضد اضطراب‌ برای‌ دوره‌ های‌ کوتاه‌ مدت‌ مصرف‌ می‌شود و علاوه بر این دارای اثرات ضد افسردگی نیز می باشد. بنزودیازپین مُسکن، عامل خواب، تسکین دهنده اضطراب و اسپاسم عضلانی را فراهم می کند و از تشنج جلوگیری می کند. بنزودیازپین ها را نیز تحت عنوان «آرام بخش» ها می شناسند.

زنکس به صورت قرص یا محلول مصرف می شود. این دارو برای اختلالات اضطراب عمومی تجویز می شود، اضطرابی که با اختلال افسردگی و ترس همراه باشد. نحوه سوء مصرف به صورت بلعیدن یا تزریق انجام می شود[1].

داروهای آرام بخش تجویزی از جمله زنکس می تواند منجر به سرخوشی گردد.

زنکس و دیگر آرام بخش های تجویزی می توانند عملکرد طبیعی مغز را کاهش دهند که ممکن است به گفتار خشن، تنگی نفس، تنش، خستگی، عدم تمرکز و عدم هماهنگی و گشادی مردمک منجر شود. مصرف در دوزهای بالاتر موجب اختلال حافظه، قضاوت و هماهنگی، کج خلقی، پارانویا و افکار خودکشی می شود. مصرف این دارو در بعضی از افراد می تواند فرد را دچار اضطراب یا پرخاشگر نماید. مصرف آرام بخش های تجویزی با سایر داروها- به ویژه الکل – می تواند تنگی نفس را به همراه آورد یا ضربان قلب و تنفس را کاهش دهد و ممکن است منجر به مرگ گردد.

ادامه مصرف زنکس وابستگی جسمی را به همراه می آورد – زمانی که مصرف آن ناگهان کم یا متوقف می شود – در واقع علائم ترک آن بروز می کند. زمانی که یک فرد مصرف آن را متوقف می کند، می تواند یک اثر بازگشتی داشته باشد، احتمالاً منجر به تشنج و سایر عواقب مضر می شود به دلیل این که همه آرام بخش های تجویزی از طریق کاهش فعالیت مغز عمل می کنند. همچنین مقاومت در برابر اثرات این دارو نیز ممکن است رخ دهد، این یعنی این که فرد مصرف کننده برای رسیدن به اثرات مشابه  دوران ابتدای مصرف ، نیازمند مصرف دوزهای بیشتر می گردد. این موضوع ممکن است مصرف کنندگان را به سمت مصرف در دوزهای بالاترسوق دهد و خط ابتلاء به یک بیش مصرفی را فراهم کند. آرام بخش های تجویزی می تواند اعتیادآور باشد یعنی یک فرد ممکن است با وجود عواقب مضر آن، به مصرف این داروها ادامه دهد[2].

بعضی از داروهای خواب نیز جزء این دسته از داروهای آرام بخش قرار می گیرند.

منبع :

“Benzodiazepines.” DEA, https://www.dea.gov/factsheets/benzodiazepines.
“Get Smart About Drugs.” Find Help | Get Smart About Drugs, https://www.getsmartaboutdrugs.gov/drugs/benzodiazepines.

[1] “Alprazolam.” MedlinePlus, U.S. National Library of Medicine, 15 Sep. 2017, https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a684001.html.

[2] “Alprazolam.” MedlinePlus, U.S. National Library of Medicine, 15 Sep. 2017, https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a684001.html.