الگوهای عجیب مصرف مواد در نیجریه

بنابر پیمایشی که توسط اداره ملی آمار نیجریه (NBS) و مرکز تحقیقات و اطلاعات سوءمصرف مواد این کشور صورت گرفت و به نقل از کوارتزافریکا[i]، تنها در طول یک‌سال گذشته، حدود ۱۵ درصد از جمعیت بزرگسال نیجریه (حدود ۱۴٫۳ میلیون نفر) مصرف قابل توجهی از مواد روانگردان را تجربه کردند. این نرخ بسیار بالاتر از متوسط سالانه جهانی در سال ۲۰۱۶، در میان بزرگسالان (۵٫۶ درصد) است. گفتنی است این پیشمایش با همکاری و حمایت فنی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (UNODC) و حمایت مالی اتحادیه اروپا صورت پذیرفته‌است.

این پیشمایش حاکی از آن است که بالاترین میزان مصرف مواد در میان افراد بین ۲۵ تا ۳۹ سال ثبت‌شده و حشیش شایع‌ترین ماده مصرفی در این کشور است. در میان این مواد، آرام‌بخش‌ها، هروئین، کوکائین و مصرف غیرپزشکی اوپیوئید‌های تجویزی نیز به‌چشم می‌خورد. در این پیشمایش توتون و الکل مستنثی شده ‌است.

در گزارشی پیشین از کوارتزافریکا،[ii] پرده از الگوی مصرفی جدید در میان جوانان آفریقایی برداشته شد که در واقع ترکیب چندین ماده با ریسک بالای بیش‌مصرفی (اوردوز) مرگبار بود. به‌عنوان نمونه، ترکیب محلول مایع مخدری موسوم به «آب ناودان[۱]» که کوکتلی است از کودئین، ترامادول، روهیپنول[۲]، حشیش که در آب و یا آب‌میوه حل می‌شود. برخی دیگر از جوانان به مصرف ترکیبات خام به عنوان جایگزین روی آورده‌اند از حمله مصرف تدخینی اعضا و مدفوع مارمورک و هم‌چنین انفیه‌زنی جسب، بنزین، و استنشاق فاضلاب و ادرار.[iii]

در نمودار ذیل، تعداد مصرف‌کنندگان مواد به تفکیک ماده مخدر مصرفی تخمین زده‌شده‌است. بر اساس این نمودار، حشیش با بیش از ۱۰ میلیون مصرف‌کننده شایع‌ترین ماده‌مصرفی است و پس از آن به‌ترتیب اوپیوئید‌ها و شربت‌های سرفه مواد پرمصرف هستند. کمترین میزان مصرف نیز با ۰٫۰۸ میلیون نفر مصرف‌کننده به هروئین اختصاص یافته‌است. به‌دلیل دسترسی سخت‌تر و قیمت فروش بالاتر این ماده و هم‌چنین کوکائین از استقبال مصرفی بالایی در میان کشورهای نسبتاً فقیر آفریقایی برخوردار نیستند.

ره‌گیری و قطع جریان واردات اوپیوئید‌ها از سوی مقامات نیجریایی بسیار دشوار می‌نماید. دو عملیات سطح بالا در بزرگترین بندر این کشور در نوامبر گذشته منجر به کشف بیش از نیم میلیارد قرص ترامادول شد.[iv]  بنابر دفتر UNODC، حدود ۸۷ درصد از کشفیات جهانی تریاک دارویی مرتبط است با غرب، شمال و مرکز آفریقا.

در کنار واردات غیرقانونی، یکی از معضلات داخلی نیجریه، فساد در شرکت‌های دارویی عمده در این کشور است که تولید و تأمین غیرقانونی شربت‌های سرفه کدئین‌پایه را برای مصرف‌کنندگان مواد به‌شدت افزایش داده‌است. در کنار این معضل نیز، شکاف‌های عمیقی در نظام سلامت این کشور در تحقق اهداف درمانی و مراقبت از افراد دارای اختلالات مصرف مواد وجود دارد.

تحلیل:

با توجه به جمعیت نسبتاً جوان قاره سیاه، نرخ بیکاری رو به فزونی و آماری اقتصادی نه‌چندان امیدوارکننده در بسیاری از کشورهای این قاره از یک سو، و از سوی دیگر، تبدیل شدن این قاره به کوریدور ترانزیتی شرق به غرب هروئین و تریاک از مبدا افغانستان و پاکستان، و غرب به شرق و شمال کوکائین از مبادی آمریکای جنوبی،  قابل پیش‌بینی بود که این قاره که پیشتر صرفاً کانون ترانزیت غیرقانونی مواد بود در حال تبدیل شدن به هاب مصرف باشد نکته قابل تأمل در این میان این است که وضعیت معیشتی و آمار بالای بیکاری در میان جوانان، گرایش به روش‌های پرخطر و آسیب‌زای مصرف از جمله شیوه‌های مصرف تشریح‌شده در این گزارش را منتج شده‌است. آمار تخمینی نسبتاً پایین مصرف کوکائین و هروئین به دلیل دسترسی پایین و قیمت بالای این مواد گواهی بر این مطلب است، که جوانان به سمت و سوی روش‌های مصرفی کم‌هزینه از جمله انفیه‌زنی چسب، و روش‌های استنشاقی موادکم ارزش روی‌آورده‌اند. آن‌چه این معادله را پیچیده‌تر می‌سازد، نبود زیرساخت‌های سلامت و کلینیک‌های درمانی مجهز با تعرفه‌های پایین است که می‌تواند در آینده‌ای نزدیک سونامی از مرگ‌های در نتیجه مصرف پرخطر، بیش‌مصرفی و مسمومیت‌های مصرفی در میان جوانان به‌راه اندازد، چرا که بنابرگزارش‌ها، اکثریت مصرف‌کنندگان پرخطر که نیاز به خدمات کاهش آسیب و درمان دارند از دسترسی به خدمات مناسب حوزه سلامت و بهداشت محروم هستند.

[۱] gutter water

[۲] فلونیترازپام، نوعی بنزودیازپین با اثرات خواب‌آور، آرام‌بخش و شل‌کننده عضلانی. این دارو در بازار سیاه تحت نام داروی تجاوز جنسی شناخته می‌شود که در نوشیدنی قربانی حل می‌شود و قربانی پس از مورد تجاوز واقع شدن عموماً هیچ حافظه‌ای از اعمال سیاه نخواهد داشت.

Reference

[i] https://qz.com/africa/1538843/nigeria-drug-abuse-14-million-adults-use-drugs/

[ii] https://qz.com/africa/1271685/africas-desperate-youth-are-getting-high-on-opioids-and-anything-they-can-get-their-hands-on/

[iii] https://www.legit.ng/27509.html#18869

[iv] http://dailypost.ng/2018/11/18/ndlea-intercepts-581-million-tramadol-tablets-2-days/

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است