کنوانسیون سازمان ملل برای مبارزه با مواد مخدر 1961

کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر در سال 1961 میلادی (1338 خورشیدی) به تصویب مجمع عمومی این سازمان رسید، نخستین تلاش جدی تر سازمان ملل برای مبارزه با مواد مخدر در سطح جهان به حساب می آید. این کنوانسیون در سال 1341 به امضای نماینده وقت دولت ایران رسید و مجلس شورای ملی نیز سرانجام در روز 18 تیر 1351 این کنوانسیون را از تصویب گذراند. پس از انقلاب اسلامی نیز جمهوری اسلامی ایران قانون الحاق به این کنوانسیون را ابقا کرده و بدان پایبند ماند. در ادامه مقدمه این کنوانسیون و متن فارسی و انگلیسی آن را می بینید.

مقدمه

طرف‌های این معاهده با ابراز علاقه به سلامت جسمی و اخلاقی ابناء بشر.

‌با علم به این که استعمال طبی مواد مخدر کماکان برای تسکین درد ضروری بوده و باید ترتیبات لازم در نظر گرفته شود تا دسترسی به مواد مزبور برای‌این منظور تأمین گردد. با علم به این که اعتیاد به مواد مخدر یک بلیه بزرگ برای فرد و یک خطر اقتصادی و اجتماعی برای ابناء بشر محسوب می‌شود. با اطلاع از وظیفه‌ای که در پیشگیری و مبارزه با این بلیه بر عهده دارند.  با توجه بر این نکته که اقدامات متخذه علیه استعمال نابجای مواد مخدر باید به صورت هماهنگ و در سطح جهانی انجام گیرد تا مؤثر واقع شود. ‌با اعتقاد بر این که چنین اقدام جهانی ایجاب می‌نماید که یک همکاری بین‌المللی بر اساس اصول واحد و به سوی هدف مشترک انجام گیرد. با اذعان به صلاحیت سازمان ملل متحد در امر نظارت بر مواد مخدر و با ابراز تمایل بر این که دستگاه‌های بین‌المللی مربوط در چهار چوب این سازمان‌گرد آیند.

‌با تمایل به انعقاد یک کنوانسیون بین‌المللی قابل قبول برای عموم که جایگزین اکثر عهدنامه‌های موجودی مربوط به مواد مخدر گردد و استعمال مواد‌مزبور را محدود به منظورهای طبی و علمی نماید و با ایجاد همکاری بین‌المللی مداوم برقراری این اصول و حصول هدفهای فوق را تأمین نماید به قرار‌زیر توافق نمودند:

‌ماده یک – تعریف‌ها

1 – در سراسر مقررات این قرارداد تعریفهای زیر صادق است مگر در مواردی که خلاف آن به صراحت قید شده و یا فحوای عبارت مفهوم دیگری را‌برساند.

‌الف – واژه «هیأت» یعنی هیأت بین‌المللی نظارت بر مواد مخدر.

ب – واژه «‌حشیش» یعنی سرشاخه‌های گلدار یا باردار گیاه شاهدانه (‌به استثناء

دانه‌ها و برگها وقتی که همراه سرشاخه‌های گلدار نباشند) که رزین آن‌ها‌استخراج

نشده باشد قطع نظر از هر اسمی که ممکن است روی آن گذارده باشند.

ج – اصطلاح «‌گیاه شاهدانه» یعنی هر نوع گیاهی از نوع شاهدانه.

‌د – اصطلاح «‌چرس» یعنی رزین جدا شده از گیاه شاهدانه اعم از خام یا تصفیه شده.

ه – واژه «‌بوته کوکا» یعنی هر نوع بوته از جنس اریتروکسیلون.

‌و – اصطلاح «‌برگ کوکا» یعنی برگ بوته کوکا به استثناء برگی که تمام اکونین و

کوکایین و هر گونه آلکالویید اکونی نیک آن گرفته شده باشد.

‌ز – واژه «‌کمیسیون» یعنی کمیسیون مواد مخدر شورا.

ح – واژه «‌شورا» یعنی شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد.

ط – واژه «‌کشت» یعنی کشت خشخاش تریاک‌دار – بوته کوکا یا گیاه شاهدانه.

ی – واژه «‌ماده مخدر» یعنی هر یک از مواد مندرج در فهرست شماره 1 و فهرست شماره 2

اعم از طبیعی یا صنعتی.

ک – اصطلاح «مجمع عمومی» یعنی مجمع عمومی ملل متحد.

ل – اصطلاح «قاچاق» یعنی کشت یا هر داد و ستد مواد مخدر که برخلاف هدفهای این قرارداد انجام گیرد.

م – واژه‌های «ورود» و «‌صدور» هر یک ضمن معنای خاص خودشان به حمل مواد مخدر از یک کشور به کشور دیگر و در یک کشور از یک سرزمین به‌سرزمین دیگر اطلاق می‌شود.

ن – واژه «‌ساختن» یعنی کلیه اعمالی (‌بجز تولید) که به توان به وسیله آن مواد مخدر به دست آورد این تعریف شامل تصفیه و تبدیل یک ماده مخدر به‌ماده مخدر دیگر

نیز می‌گردد.

س – اصطلاح «‌تریاک طبی» یعنی تریاکی که به منظور استعمال دارویی عملیات لازم در

آن انجام گرفته باشد.

ع – واژه «‌تریاک» یعنی شیره غلیظ شده خشخاش تریاک‌دار.

ف – اصطلاح «خشخاش تریاک‌دار» یعنی گیاه نوع پاپاور سومیفروم.‌ال

ض – اصطلاح «کاه خشخاش» یعنی تمام قسمتهای خشخاش تریاک‌دار پس از درو به استثنای

دانه‌ها.

ق – واژه «‌ترکیب» یعنی یک مخلوط جامد یا مایع که در آن ماده مخدر وجود داشته

باشد.

‌ر – واژه «‌تولید» یعنی عملی که شامل برداشت تریاک – برگهای کوکا حشیش و چرس از

گیاهانی که آنها را می‌دهند باشد.

ش – اصطلاح «‌فهرست شماره یک» و «‌فهرست شماره 2» – «‌فهرست شماره 3»- «‌فهرست

شماره 4» یعنی فهرستهای مواد مخدر و ترکیباتی که ضمیمه‌این قرارداد بوده و ممکن

است با رعایت مفاد ماده 3 بر حسب ضرورت تغییر یابد.

ت – اصطلاح «‌دبیر کل» یعنی دبیر کل سازمان ملل متحد.

ص – اصطلاح «‌موجودی‌های خاص» یعنی مقادیری مواد مخدر که حکومت یک کشور یا یک سرزمین برای نیازمندیهای خاص خود و رفع نیاز موارد‌استثنایی در یک کشور یا یک

سرزمین نگاهداری می‌نماید. اصطلاح نیازمندیهای خاص باید بدین طریق تعبیر شود.

ظ – واژه «‌موجودیها» یعنی مقادیر مواد مخدر که در یک کشور یا سرزمین به منظورهای زیر نگاهداری می‌شوند:

1 – برای مصرف طبی و علمی در آن کشور یا قلمرو.

2 – برای ساخت و ترکیب مواد مخدر و مواد دیگر در آن کشور یا قلمرو.

3 – برای صادرات.

‌ولی شامل مقادیری از مواد مخدر که به شرح زیر نگهداری می‌شود نخواهد بود.

4 – داروخانه‌ها و یا سایر توزیع‌کنندگان خرده‌فروش مجاز و مؤسسات یا اشخاص صاحب

صلاحیت که در اشتغال مجاز کارهای درمانی یا علمی‌هستند.

5 – به عنوان موجودیهای خاص.

غ – واژه «‌سرزمین» یعنی هر قسمت از یک کشور که از نظر اجرای سیستم گواهینامه‌های ورود و پروانه‌های صدور مذکور در ماده 31 مانند یک واحد‌مشخص درباره آن عمل می‌شود

– این تعریف شامل حال اصطلاح  «سرزمین» آن چنان که در ماده 42 و ماده 46 به کار

رفته نمی‌گردد.

2 – از نظر این کنوانسیون وقتی ماده مخدر به شخص یا مؤسسه‌ای برای توزیع به صورت خرده‌فروشی یا استعمال طبی یا تحقیق علمی داده شد‌مصرف شده تلقی می‌گردد کلمه «‌مصرف» طبق این تعریف تعبیر خواهد شد.

 

برای مطالعه متن کامل این کنوانسیون به فارسی اینجا را کلیک کنید 

همچنین برای مطالعه متن این کنوانسیون به انگلیسی اینجا را کلیک کنید