کاتالونیا کشت و توزیع حشیش را قانونی می‌کند[i]

اکثریت نمایندگان پارلمان کاتالونیا در جلسه‌ای مورخ 28 ژوئن رأی به شکل‌گیری چارچوبی برای تنظیم ‌مقررات پیرامون کشت، توزیع و مصرف کانابیس دادند. در این جلسه که موضوع تأسیس چارچوب مقرراتی برای تأسیس باشگاه‌های اجتماعی کانابیس (CSCs)[1] به رأی گذاشته‌شد، 118 نماینده موافق و 8 نماینده مخالف این اقدام بودند. لایحه‌ی قانون جدید که منشأ آن ابتکار قانونی شهروندی[2] بود پس از اخذ 50 هزار امضاء به‌منظور بررسی به پارلمان ارجاع داده‌شد. هدف از این قانون کاهش ریسک‌های احتمالی تجارت و مصرف کانابیس از طریق تنظیم مقرارت پیرامون تولید و توزیع این ماده است. پس از اصلاحات مشابه در  مناطق ناواررا و باسک در شمال کشور، کاتالونیا سومین دولت منطقه‌ای در اسپانیاست که چنین قانونی را تصویب می‌کند.

ملاحظات:

• باشگاه‌های اجتماعی کانابیس به مزارعی اطلاق می‌شود که در‌آن‌ها کانابیس کشت و در میان اعضایی که هزینه‌های جاری باشگاه را متقبل می‌شوند توزیع می‌شود. شایان ذکر است فروش کانابیس در این باشگاه‌های مطلقاً ممنوع و غیرقانونی است.
• بنابر گفته‌ی امبر مارک[3]، پژوهشگر حوزه‌ی قوانین مخدری و حقوق بشر در اسپانیا، قانون جدید کاتالونیا نخستین اقدام در جهت توجیه این موضوع است که وضع مقررات می‌تواند ابزاری برای حفاظت از حقوق مصرف‌کننده و حقوق اساسی نظیر برابری، استقلال شخصی، و رشد شخصیتی باشد.
• مارک می‌گوید یکی از مشخصات بارز این قانون فرآهم‌آوری شرایط ویژه برای حمل‌و نقل کانابیس کشت‌شده، بسته‌بندی و انبارداری بهداشتی و در نهایت انجام آزمایشات بر محصول نهایی است.
• یکی از شروط قید شده در چارچوب قوانین جدید این است که باشگاه‌های اجتماعی کانابیس تنها مجاز به کشت کانابیس به‌میزان تقاضای اعضای خودشان و در مجموع حداکثر به مقدار 150 کیلوگرم در هر سال هستند. باشگاه‌های کانابیس واقع در کاتالونیا می‌بایست در مدت زمان یک سال اقدامات خود را با قوانین جدید سازگار و همسان سازند.
• نبرد در زمینه‌ی اصلاحات سیاست‌های کانابیس در کاتالونیا سابقه‌ای 30 ساله دارد. در حالی که نگهداری کانابیس هرگز به‌عنوان جرمی کیفری در هیچ‌جای اسپانیا درنظر گرفته ‌نشده، با این حال از سال 1992 به بعد جرائم سنگینی برای افرادی که در ملاءعام اقدام به مصرف این ماده می‌کنند در سراسر کشور معرفی و اعمال شده‌است. پیدایش باشگاه‌های اجتماعی کانابیس تا حدی در واکنش به همین موضوع انجام گرفت.
• تا پیش از این عملکرد و حوزه‌ی فعالیت باشگاه‌های اجتماعی کانابیس به لحاظ قانونی در وضعیتی خاکستری بود، چرا که دادگاه عالی اسپانیا خط مرز معینی میان مقادیر و روش‌های معرف عرضه‌ی مشروع اجتماعی و عرضه‌ی نامشروع مجرمانه ترسیم نکرده‌بود. پیش‌تر قانون‌گذار بر اساس تحلیل و بررسی مورد به مورد مکلف بود به پرونده‌ها رسیدگی کند، اما در شرایط کنونی و بر اساس پارامترهای قیدشده در قوانین جدید کاتالونیا، عرضه‌ی قانونی کانابیس در بافت باشگاه‌های کانابیس تشریح شده‌است.
• به اعتقاد بسیاری از فعالان حقوق بشر در کشور اسپانیا، تصمیم پارلمان اقدامی پیش‌رو در راستای ایجاد توازن میان منافع سلامت و بهداشت عمومی و حقوق بشر بوده‌است. این جنبش به اعتقاد این افراد شکاف‌های عمیق قانونی را که برای دهه‌ها باشگاه‌های کانابیس گرفتار آن بوده‌اند را برطرف خواهد ساخت.
• بر اساس گزارش هافینگ‌تون پست[4]، یکی از شروط قیدشده در این قانون که منجر به پیشگیری و ترویج گردشگری کانابیس در کاتالونیا می‌شود عبارتست از این‌که به‌منظور عضوشدن در هر یک از باشگاه‌های کانابیس و اجازه‌ی خرید کانابیس، هر فرد می‌بایست حداقل 15 روز در کاتالونیا اقامت داشته‌باشد.
• چشم‌انداز و هدف اصلاح‌طلبان سیاست‌های کانابیس، وضع مقرارت سراسری پیرامون باشگاه‌های کانابیس است. با وجود حمایت‌های برخی احزاب از این رویکرد، بزرگترین حزب در قوه‌ی مقننه‌ی اسپانیا، یعنی حزب مردم[5]، شدیداً با رویکرد اصلاحات در سیاست‌های کانابیس مخالف است. پس از تصویب قانون جدید کاتالونیا، چنان‌چه تعداد امضاهای اخذشده در طول 6 ماه به 500 هزار امضا برسد، این ابتکار در سطحی ملی در پارلمان به بحث گذاشته خواهدشد.

نظریه:

 به نظر می‌رسد، در صورت اثبات کارآمدبودن مقررات جدید کاتالونیا پیرامون باشگاه‌های کانابیس، این ابتکار نه‌تنها در سطحی سراسری و توسط دولت ملی به مرحله‌ی اجرا درخواهد آمد، که دیگر کشورها نیز موضوع قانونی‌سازی باشگاه‌های اجتماعی کانابیس را به‌زودی مطرح خواهند ساخت. شایان ذکر است در کنار اسپانیا، بلژیک نیز به‌صورت قانونی چنین برنامه‌ای را به‌مرحله‌ی اجرا رسانده‌است. البته نباید این مهم را فراموش کرد که اساس نظری شکل‌گیری چنین ابتکاری حمایت و توانمندسازی مصرف‌کننده و ارائه‌ی فرصتی برای کنترل و نظارت بر تولید محصولی است که خود مصرف‌کننده‌ی آن است و نه ارائه‌ی مدلی‌ تجاری برای به‌دست گرفتن بازار مصرف کانابیس.

[1] cannabis social clubs

[2] citizens’ legislative initiative

[3] Amber Marks

[4] http://www.huffingtonpost.es/2017/06/28/cataluna-regula-el-cultivo-consumo-y-transporte-de-cannabis_a_23004416/

[5] Partido Popular

[i] http://www.talkingdrugs.org/catalonia-legalises-cannabis-cultivation-and-distribution