قرقيزستان

-1) قاره و منطقه:

اين كشور در قاره آسيا قرار دارد و با كشورهاي تركمنستان، تاجيكستان، آذربايجان، ارمنستان، گرجستان، قزاقستان وازبكستان در منطقه آسياي مركزي و قفقاز واقع شده اند. بر اساس آخرين گزارشات منتشره از سوي سازمان ملل متحد در سال 2013 ميلادي بطور ميانگين بيش از 240ميليون نفر(315-167ميليون نفر) معادل 5/2 درصد  ازجمعيت 64-15 سال در جهان حداقل يكبار در طول سال 2011 ميلادي اقدام به مصرف مواد مخدرغير قانوني نموده اند. بر اين اساس حدود 44 درصد از اين تعداد حدود 107 ميليون نفر در قاره آسيا حضور دارند.

بيشترين تعدادمصرف كننده مواد مخدر در جهان در اين قاره مستقر مي باشد.  قاره آسيا در مصرف مواد مخدر و روانگردان هايي هم چون كانابيس، ترياك و مشتقات  آن، محرك هاي از نوع آمفتامين ها(ATS) و اكستاسي داراي بيشترين تعداد مصرف كنده بوده اما از نظر نرخ شيوع مصرف در هيچ يك از انواع مواد رتبه اول را دارا نمي باشد. اين قاره رتبه دوم بيشترين نرخ شيوع مصرف ترياك و مشتقات آن و مواد شبه افيوني(اپيوئيدها) را در جمعيت 64-15 سال در مقايسه با ساير قاره ها بخود اختصاص داده است.

بر اساس گزارش سال 2013 ميلادي دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد(UNODC) منطقه آسياي مركزي و قفقاز تنها در سه نوع از مواد مخدر شامل، كانابيس، اپيوئيدها و ترياك و مشتقات آن داراي اعداد و ارقام مشخص مصرف و نرخ شيوع مصرف مي باشد.  اين منطقه با اختصاص نرخ شيوع مصرف كانابيس معادل 9/3 درصد از جمعيت 64-15 سال، داراي بيشترين نرخ شيوع در مقايسه با ساير مناطق قاره آسيا است. حدود 3 ميليون نفر (معادل4 درصد) از مصرف كنندگان مواد مخدر (شامل كانابيس، اپيوئيدها و ترياك و مشتقات آن) در قاره آسيادر منطقه آسياي مركزي و قفقاز قرار دارند. از اين تعداد حدود 2 ميليون نفر مصرف كننده كانابيس، 500 هزار نفر مصرف كننده مواد شبه افيوني و تعداد 500 هزار نفر نيز مصرف كننده ترياك و مشتقات آن هستند در خصوص ميزان و نرخ شيوع مصرف براي ساير مواد مخدر وروانگردان، در آخرين گزارش جهاني سازمان ملل متحد(2013ميلادي) آماري براي اين منطقه ذكر نشده است.

2-1) كشت و تولید:

گزارشات رسمي منطقه اي و جهاني  نشان مي دهد كشت خشخاش و  توليد ترياك در كشور قرقيزستان هم چون ساير كشورهاي اين منطقه بسيار ناچيز و بعبارتي در محاسبات آماري بشمار نمي آيد و از اهميت ويژه  اي برخوردار نيست.

3-1)قاچاق و ترانزيت:

مسیر قاچاق و ترانزیت مواد مخدر از قرقیزستان  به قزاقستان و به سمت روسیه بسیار مورد توجه قاچاقچیان تاجیک مواد مخدر در منطقه قرار دارد. وجود امنیت لازم در مرزهای جنوبی کشور قرقیزستان با تاجیکستان، ورود مواد مخدر تولیدی افغانستان را به این کشور تسهیل نموده است. طی سال 2010 میلادی حدود75-70 تن هروئین از طریق قرقیزستان به قزاقستان قاچاق و ترانزیت شده است.

چهار مسیر اصلی برای قاچاق و ترانزیت مواد مخدر از قرقیزستان به سمت روسیه وجود دارد:

مسیر 1) بیشکک، کوردی، آلماتی، آیاگوز، جورجیوکا، اوست، کامنوگرسک و روسیه

مسیر2) بیشکک،آلماتی، ساری شاگان، بلخش، کاراگاندا، آستانه، ککشتو، پتروپاولوفسک و روسیه

مسیر3) بیشکک، تراز، شیمکنت، کیزی لوردا، آکتوب، اورالسک و روسیه

مسیر4) بیشکک، چو، آلماتی، سمی پالاتینکس، نو وسیبیرسک(روسیه)

4-1)انهدام لابراتوار:

گزارشات جهاني نشان مي دهد مواد شيميايي پيش ساز هم چون “افدرين و سودوافدرين” از گياه “افدرا” در كشور قرقيزستان استخراج مي گردد.

5-1)كشفيات مواد مخدر و روانگردان ها:

كشفيات هروئين و ترياك قرقيزستان در سال 2010 ميلادي به ترتيب 6 و 2 درصد از مجموع كشفيات اين دو ماده مخدر را در منطقه آسياي مركزي و قفقاز به خود اختصاص داده اند. كشفيات هروئين در قرقيزستان در سال 2010 ميلادي معادل 157 كيلوگرم  و در سال 2011 ميلادي معادل 330 كيلوگرم گزارش شده است. ميزان كشفيات حشيش در سال 2010 ميلادي 507 كيلوگرم و ترياك 39 كيلوگرم بوده است.

6-1)جرائم و دستگيري ها:

در سال 2010 ميلادي تعداد جرائم مرتبط با مواد مخدر در كشور قرقيزستان معادل 1543 مورد بوده است.

7-1)زنداني:

مجموع تعداد زندانيان اين كشور طي سال 2012 ميلادي 9828 نفر است كه معادل 181 نفر زنداني در هر يكصدهزار نفر جمعيت اين كشور است. ظرفيت پذيرش سيستم زندان هاي قرقيزستان معادل 17724 نفر زنداني است كه در سال مورد گزارش (2012ميلادي) معادل 5/55 درصد از فضاي آن اشغال شده است.

8-1)شيوع مصرف:

آخرین اطلاعات و آمار موجود نشان می دهد که نرخ شیوع تزریق مواد مخدر در کشور قرقیزستان 74/0 درصد است و حدود 26 هزار نفر در این کشور مصرف کنننده تزریقی مواد مخدر هستند.

9-1) ایدز و بیماری های عفونی:

نرخ شیوع آلودگی به ویروس HIV  در کشور قرقیزستان در میان معتادان تزریقی 8 درصد است و تعداد افراد آلوده به ایدز ثبت شده در کشور قرقیزستان نیز در سال 2009 میلادی معادل 2718 نفر بوده است.

10-1)مرگ و ميرهای مرتبط با مواد مخدر:

تعداد 332 نفر از افراد آلوده به ویروسHIV در این سال بدلیل ورود به مرحله بیماری ایدز فوت نموده اند. تعداد مواردجدید ابتلا به ایدز در سال 2009 میلادی در این کشور687 مورد بوده است.

11-1)درمان و کاهش آسیب:

در کشور قرقیزستان تعداد 40 سایت تعویض سرنگ و سوزن (NSP) وجود دارد که به ازای هر 1000 نفر  معتاد تزریقی 5/1 سایت وجود دارد. در این کشور تعداد 18-14 سایت درمان جایگزین مواد مخدر(OST) وجود دارد. در حدود 34-32 درصد از تزریق کنندگان مواد مخدر در این کشور بطور داوطلبانه تست HIV ایدز داده اند.

12-1)برنامه و استراتژي ملي مبارزه با مواد مخدر:

مهمترین مفاد برنامه ملی مبارزه با ماد مخدر کشور قرقیزستان که در سال 2044 میلادی با فرمان رئیس جمهور این کشور برای سال های 2010-2005 میلادی تایید و ابلاغ گردیده است عبارتند از :

• مقابله با تولید، قاچاق و عرضه مواد مخدر غیر قانونی
• کاهش تقاضای مواد مخدر در کشور بویژه پیشگیری از اعتیاد
• تشدید و ارتقاء کیفی قوانین و مقررات در حوزه کنترل مواد مخدر
• توسعه شیوه های نوین درمان و کاهش آسیب معتادان پر خطر و تزریقی، ایدز و بیماری های عفونی