سیاست گامبهگام ژاپن در مسیر قانونیسازی ماری جوانا

کشور ژاپن همواره خط مشی محافظهکارانهای نسبت به انواع مواد مخدر یا محرک داشته است. پیش از این براساس قوانین ژاپن واردات، تولید و نگهداری این ماده توهم زا ممنوع اعلام و سخت ترین مجازاتها برای زیرپا گذاشتن قانون در نظر گرفته شده بود. با این حال در ماه گذشته میلادی هیاتی متشکل از وزرات، بهداشت، کار و رفاه ژاپن با هدف به روز رسانی قوانین مربوط به واردات و مصرف ماری جوانا تشکیل جلسه دادند. با آنکه مصرف کانبیس در نگاه دولت و مردم ژاپن به چشم ماده مخدری دیده میشود، اما در صورت پذیرفته شدن پیشنهاد کمیته به روز رسانی قوانین ممکن است کاشت و مصرف کانابیس دارویی آزاد اعلام شود.
قانون مبارزه با کانابیس در سال 1948 تصویب شد، که براساس آن واردات، تولید و نگهداری آن ممنوع و نقض قوانین اعلام و سختترین کیفر برای آن در نظر گرفته شد. با این حال محصولات به دست آمده از ساقه و دانه کانابیس مانند «کنف» در ژاپن جرم محسوب نمیشود. همین موضوع سبب ایجاد تفسیرهای مختلف نسبت به قوانین مخدری ژاپن در مورد ممنوعیت مصرف کانابیس شده است.
شاید این نکته عجیب باشد که مصرف ماریجوانا در ژاپن به صورت رسمی غیرقانونی نباشد. این موضوع به آن دلیل است که شکافی در قانون کنترل کانابیس وجود دارد. کشاورزان ژاپنی میتوانند با پوشش تولید «کنف» اقدام به کاشت و حتی مصرف ماری جوانا کنند و از تعقیب کیفری مصون بمانند. این کشور آسیایی هماکنون به دلیل قوانین فعلی دچار چالشهای جدی با کانابینوئیدهای مصنوعی است.
هماکنون به نظر میرسد ژاپن سیاست «جنگ با مواد» را در خصوص ماری جوانا دنبال میکند. در اوایل سال جاری میلادی وزارت بهداشت ژاپن خواستار اصلاح قانون کنترل کانابیس با هدف قانونی کردن مصرف کانابیس پزشکی و رفع جرم انگاری برای مصرف تفریحی آن شد. سال گذشته این وزارتخانه به دولت ژاپن توصیه کرد که مصرف این مواد را برای درمان بیماری «صرع» بدهد. در حال حاضر ژاپن تنها کشور عضو «جی- 7» باشد که اجازه مصرف پزشکی ماری جوانا را نمیدهد.
با آنکه هنوز کشت، واردات و مصرف کانابیس در ژاپن ممنوع است، اما به نظر میرسد فشار نهادهای بینالمللی و کشورهای غربی سبب حرکت این کشور صنعتی به سمت عادیسازی و قانونیسازی مصرف کانابیس برای بیماران و سپس برای عموم مردم شود. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد ژاپن در مسیر توسعه تکیه بر فرهنگ عمومی و ارزشهای اخلاقی این جزیره بود اما به نظر میرسد روند جهانی شدن به داخل فرهنگ ژاپنی نیز رسوخ کرده و زمینه برای فاسد شدن آن را فراهم کرده باشد. در راه تحقق این برنامه جهانی ابتدا باید توصیه وزارت بهداشت ژاپن در قالب لایحه تحویل مجلس داده شود و سپس طی فرآیند قانونی مورد تایید مجلس نمایندگان این کشور قرار بگیرد.