خطر های جدی قرص شب امتحان یا ریتالین
امروزه داروی محرکی بنام ریتالین در جامعه مطرح شده است که از آن به قرص شب امتحان یاد می شود. اعتقاد به تقویتحافظه، افزایش تمرکز و دقت دانشجویان و دانش آموزان در هنگام درس خواندن به ویژه در شبهای امتحان با ریتالین، از علل گرایش دانشجویان و دانش آموزان به مصرف این قرص است.
ریتالین، نام تجاری برای مِتیل فنیدات است، یک دارویی که برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان تجویز می شود که دارای فعالیت زیاد غیرطبیعی هستند یا با اختلال کم توجهی-بیش فعالی(ADHD) مواجه اند. این ماده سیستم مرکزی عصبی را تحریک می کند و با اثرات مشابه با سایر محرک ها اما از آمفتامین کمتر و قوی تر از کافئین است. اصطلاحات رایج برای ریتالین، آناناس است.
در واقع ، ریتالین از ترکیبات مشابه آمفتامین ها است، که برای درمان افسردگی، نشانههای نارکولپسی (اختلال حمله خواب)، و برخی از مبتلایان به بیش فعالی مقاوم به درمان، تجویز میشود.
ریتالین تأثیر بسیار آرام بخشی بر کودکان بیش فعال و اثر ویژه ای بر روی آن هایی که دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستند، دارد. زمانی که به عنوان یک داروی تجویزی مصرف می شود، در واقع یک داروی ارزشمند محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که افرادی که دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستند در دوزهای تجویز شده به وسیله پزشک به داروهای محرک معتاد نمی شوند. ، اما ریتالین و سایر داروهای محرک، به دلیل خواص محرک بودن آن ها، به وسیله برخی افرادی که به آن ها تجویز نشده، مورد سوء استفاده قرار می گیرد.
ریتالین به شکل یک قرص و به صورت خوراکی مصرف می شود. اما افرادی که دچار سوء مصرف این دارو شده اند، قرص را نصف کرده و آن را استنشاق یا تزریق می کنند.
متأسفانه، بعضی دانشجویان و دانش آموزان شنیده اند که ریتالین می تواند به تمرکز حواس آن ها کمک کند و به لحاظ علمی پیشرفت کنند که این دارو به عنوان «داروی مطالعه» می شناسند. بسیاری از نوجوانان و جوانان تحت تصور این اشتباه قرار می گیرند که داروهای محرک تجویزی مانند ریتالین به دلیل این که پزشک دستور تجویز آن را می دهد لذا این داروهای محرک بی خطر یا سالم تر از «داروهای غیرقانونی» هستند.
خطرات داروی ریتالین
مصرف محرک های تجویزی برای هرکسی که به وی تجویز نشده بسیار خطرناک است. عوارض کوتاه مدت مصرف آن، عصبانیت و بی خوابی، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، سرگیجه، دلتنگی، سردرد، تغییرات ضربان قلب و فشار خون (گاهی اوقات افسردگی)، جوش پوستی و خارش پوست، درد شکمی، کاهش وزن و مشکلات گوارشی، عارضه روان پریشی، وابستگی به مواد مخدر و افسردگی شدید پس از ترک را می تواند به همراه داشته باشد.
مصرف محرک ها با دوزهای بالا منجر به کاهش اشتها (که ممکن است منجر به سوء تغذیه جدی شود) لرزش و تحریک عضلانی، تب، تشنج، سردرد، تنفس و ضربان قلب نامنظم ( که می تواند برای فرد خطرآفرین باشد)، اضطراب، بی حوصلگی، پارانویا، توهم، هذیان، تکرار بیش از حد حرکات بدنی و احساس شک و کرم هایی در زیر پوست می گردد.
سخن آخر
با توجه به اینکه در سنین نوجوانی باید مراقب مصرف این دارو باشیم، این کار حتما باید زیرنظر پزشک با کنترل والدین در موارد خاص انجام شود.
لازم است بدانید هر دارویی در صورتی که تحتنظر پزشک و برای درمان اختلالی خاص مصرف نشود، امکان دارد اعتیاد و سوءمصرف ایجاد کند. ریتالین هم همینگونه است و در صورتی که نوجوان یا فرد بزرگسالی آن را به مقدار زیاد روزانه مصرف کند، حتما دچار سوءمصرف میشود و در مواردی اعتیاد به آن هم ممکن است اتفاق بیفتد.
متاسفانه گاهی ورزشکاران ریتالین را سوءمصرف میکنند تا انرژیشان برای ورزش افزایش یابد. دانشجویان هم شبهای امتحان به آن پناه میبرند اما این کار کاملا اشتباه است. این سوءمصرفها باعث شده رسانهها درمورد این دارو تبلیغات منفی کنند اما این تبلیغات باعث شده پدر و مادرهایی هم که فرزندشان دچار بیشفعالی و کمبود تمرکز است، تحتتاثیر قرار بگیرند و به شدت نگران مصرف ریتالین فرزندشان شوند اما این دارویی است که روانپزشکان کودک به صورت قانونی و علمی برای این بچهها تجویز میکنند و مقادیر آن تحتکنترل است.