برخی افراد بهویژه جوانان برای کسب تجربههای جدید و مهیج روی به رفتارهای پر خطر و اقدامات غیر سالمی همچون مصرف الکل میکنند. مصرف الکل با توجه به متغییرهایی همچون میزان مصرف، سن مصرف کننده، سوابق خانوادگی و وضعیت سلامتی اشخاص میتواند از هر فرد به فرد دیگر متفاوت باشد. با این حال مسئلهای که تقریبا قطعی به نظر میرسد، تاثیر مخرب بیشمصرفی این نوشیدنی حرام است. در این یادداشت سعی میکنیم تا ضمن بررسی تاثیرات منفی مصرف مشروبات الکلی به این سوال پاسخ دهیم که آیا مصرف الکل اعتیادآور است؟
تحقیقات علمی ثابت کرده است که مصرف مداوم الکل تاثیرات منفی بر روی عملکرد جسم، روح و ذهن افراد برجای میگذارد. به عنوان مثال مصرف مداوم مشروبات الکلی تاثیر مخربی بر نیم کره مغزی برجا میگذارد. گاهی اوقات این تاثیرات تنها بر روی جسم نیست بلکه بر نوع تعاملات اجتماعی و احساسات عاطفی اشخاص تاثیر میگذارد. خستگی دائمی، آسیب دیدن کبد، مشکلات دستگاه گوارشی (اسهال و یبوست)، ناباروری، اختلال نعوظ، افزایش احتمال ابتلاء به سرطان، احتمال ابتلاء فرد به بیماری سل و … از جمله دیگر آسیبهای مصرف این نوشیدنی است.
نکته کلیدی این یادداشت شکستن این کلیشه غلط است که مصرف الکل برای افراد اعتیادآور نیست. الکل نیز به مانند سایر مواد مخدر به دلیل ایجاد حس آرامش یا سرخوشی کاذب در هنگام مصرف میتواند برای برخی ایجاد حس وابستگی کرده و آنها را در معرض انواع خطرات قرار دهد. به عبارت دیگر متغیرهایی همچون میزان مصرف یا شخص مصرف کننده الکل تاثیر زیادی در اعتیاد افراد به الکل دارد.
مهمترین راهکار برای کنار گذاشتن و ترک اعتیاد به الکل، پیشگیری و عدم مصرف این نوشیدنی غیرسالم است. با این حال اگر شخصی درگیر مصرف این مدل مشروبات شد باید نه به یکباره بلکه تدریجا مصرف الکل را کنار گذاشته و با جایگزین کردن نوشیدنیهای سالم مانند آبجوهای بدون الکل فرآیند درمان خود را تکیمل کنند. دلیل عدم تجویز قطع یکباره الکل، بروز اختلالات عاطفی- روانی درون اشخاص است. حتی این رفتار هیجانی میتواند بر روی زندگی حرفهای و اجتماعی شخص نیز تاثیر منفی برجای بگذارد. حتی ممکن است در طول فرآیند ترک الکل برخی افراد روند درمان را متوقف کرده و مجددا اقدام به مصرف این ماده کشنده کنند. برای جلوگیری از وقوع چنین وضعیتی لازم است تا افراد پیش از آغاز روند ترک الکل بر روی اراده شخصی خود کار کرده و جلوی هرگونه بازگشت مجدد به این نوشیدنی غیر سالم را بگیرند.
در آخر باید گفت متاسفانه طی سالهای اخیر به دلیل ترویج سبک وجه ناسالم زندگی غربی در میان جوانان ایرانی، تمایل به مصرف مشروبات الکلی به شکل فزایندهای افزایش یافته است. بیشک فرهنگ ایرانی-اسلامی کشورمان مخالفتی با شادی یا گذراندن اوقات فراغت به شکل سالم در کنار خانواده یا دوستان ندارد بلکه آن را تشویق هم میکند اما نکته کلیدی آن است که برخی افراد برای رسیدن به نقاط هیجان یا اجتماعی نشان دادن خود تن به مصرف برخی مواد مخدر یا محرک میکنند که میتواند به شکل مستقیم سلامت روح و جسم ایشان را تحت تاثیر قرار دهد. در چنین شرایطی لازم است تا افراد با کنار گذاشتن نقاط غلط سبک زندگی خود، مانند مصرف الکل، به سمت تفریحات، خوراکیها و نوشیدنیهای سالمی بروند که نه تنها حیات آنها را تهدید نمیکند بلکه برای ایشان مفید است.