کادراس موسسه کادراس
افراد از همه اقشار ممکن است بدون در نظر گرفتن سن, نژاد, پیشینه یا هر دلیلی در ابتدا شروع به مصرف مواد کنند و با مشکلاتی روبرو شوند. برخی از روی کنجکاوی, برای گذراندن اوقات خوش, به دلیل اینکه دوستان مصرف کننده مواد دارند, یا برای کاهش مشکلاتی مانند استرس, اضطراب یا افسردگی, به صورت تفریجی شروع به مصرف برخی از مواد اعتیادآرو کنند.
با این حال, فقط مواد مخدر غیرقانونی مانند کوکائین یا هروئین نیستند که می توانند منجر به سوء مصرف و اعتیاد شوند. داروهای تجویزی مانند مسکن ها, قرص های خواب آور و آرام بخش می توانند مشکلات مشابهی نیز ایجاد کنند. در واقع, بعد از ماری جوانا, مسکن‌های تجویزی بیشترین مصرف مواد مخدر را در ایالات متحده دارند و افراد بیشتری بر اثر مصرف بیش از حد مسکن‌های قوی مخدری روزانه جان خود را از دست می‌دهند تا تصادفات رانندگی و مرگ با اسلحه. اعتیاد به مسکن‌های افیونی می‌تواند آنقدر قوی باشد که به عامل خطر اصلی سوء مصرف هروئین تبدیل شود.
البته, مصرف مواد مخدر – چه غیرقانونی و چه با داروهای تجویزی – به طور خودکار منجر به سوء مصرف نمی شود. برخی از افراد می توانند مواد غیر قانونی و یا داروهای تجویزی مصرف کنند, بدون اینکه اثرات منفی آن را تجربه کنند, در حالی که برخی دیگر دریافتند که مصرف مواد آسیب جدی به سلامت و رفاه آنها وارد می کند. به طور کلی نقطه یا مرحله خاصی وجود ندارد که بگوییم در آن مصرف مواد مخدر از مرحله گاهگاهی به مرحله دائمی و مشکل ساز تبدیل می شود.
سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد کمتر به نوع یا مقدار ماده مصرفی یا دفعات مصرف مربوط می شود بلکه بیشتر عواقب و پیامدهای منفی مصرف به ویژه در بلند مدت است که سوء مصرف را وارد مرحله مشکل ساز می کند. اگر مصرف مواد مخدر باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی, محل کار, مدرسه, خانه یا در روابط شود به احتمال زیاد فرد با مشکل سوء مصرف یا اعتیاد مواجه است.
اگر در مورد مصرف مواد مخدر خود یا یکی از نزدیکانتان نگران هستید, یادگیری نحوه شکل گیری سوء مصرف و اعتیاد به مواد مخدر و اینکه چرا می تواند چنین تأثیر قدرتمندی داشته باشد درک بهتری از نحوه بهترین برخورد با مشکل و بازیابی کنترل خواهد داد. تشخیص اینکه مشکلی وجود دارد اولین قدم در مسیر بهبودی است , قدمی که شجاعت و قدرت فوق العاده ای می طلبد.
هر کسی ممکن است در اثر مصرف مواد مخدر دچار مشکلات متعددی شود اما باید دانست آسیب پذیری در برابر اعتیاد به مواد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در حالی که ژن ها, سلامت روان, خانواده و محیط اجتماعی نقش مهمی در گرایش به مصرف مواد دارند اما عوامل خطری وجو ئارند که که آسیب پذیری فرد را برابر سوء مصرف مواد افزایش می دهند که عبارتند از: سابقه خانوادگی اعتیاد, غفلت و تجربیات آسیب زا, اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب, استفاده زودهنگام مصرف برخی مواد اعتیاد آور مانند سیگار و الکل.
دانستنی ها در مورد سوء مصرف مواد
حقیقت اول: زیاد شنیده ایم که می گویند غلبه بر اعتیاد صرفاً یه موضوع در حوزه اراده فرد است و در صورت تمایل فرد می تواند مصرف خود را قطع کند, در حالی که واقعیت این است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مصرف مواد مخدر عملکرد مغز را به گونه‌ای تغییر می‌دهد که منجر به هوس شدید و اجبار به مصرف می‌شود. بهبودی این تغییرات مغزی با نیروی محض اراده بسیار دشوار است.
حقیقت دوم: مصرف داروهایی مانند مسکن های اپیوئیدی بی خطر است زیرا معمولاً توسط پزشکان تجویز می شوند. در حالی که مصرف پزشکی کوتاه مدت از مسکن های مخدر می تواند به مدیریت درد شدید پس از تصادف یا جراحی کمک کند. با این حال, استفاده منظم یا طولانی مدت از مواد افیونی می تواند منجر به اعتیاد شود. مصرف نادرست از این داروها می تواند عواقب خطرناک و حتی کشنده داشته باشد.
حقیقت سوم: اعتیاد بیماری نیست که نتوان آن را درمان کرد؛ اکثر کارشناسان موافقند که اعتیاد یک بیماری است که بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد, اما این بدان معنا نیست که کسی درمان نمی شود. تغییرات مغزی ایجاد شده در نتیجه مصرف مواد را می توان از طریق , دارو, ورزش, گروه درمانی, رفتار درمانی, خانواده درمانی و … درمان کرد.
حقیقت چهارم: برخی معتقدند نمی توان کسی را مجبور به درمان و بهبودی از سوء مصرف مواد کرد, در حالی که اثبات شده برای موفقیت در درمان اعتیاد لازم نیست فردی داوطلبانه روی به درمان آورد. افرادی که تحت فشار خانواده, کارفرما یا سیستم قانونی روی به درمان می آورند, به همان اندازه احتمال دارد که دچار عود در اعتیاد شوند. در حالی که اگر فردی در نتیجه کار ذهنی و روانی متوجه شود مصرف مواد چقدر زیانبار است حتما روی به تغییر و درمان خواهد آورد.
جقیقت پنجم, اگر کسی دچار عود در مصرف شود, بدین معناست که فرآیند درمان او شکست خورده است, این تفکر بسیار اشتباه است. باید دانست بهبودی از اعتیاد به مواد مخدر یک فرآیند طولانی مدت است که اغلب با شکست روبرو می شود. عود اعتیاد بدین معنا نیست که درمان شکست خورده, بلکه سیگنالی است برای بازگشت به مسیر و تنظیم و یا حتی تغییر رویکرد درمانی.
در مجموع باید دانست مرز باریکی بین مصرف مواد مخدر و سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد وجود دارد و تعداد بسیار کمی از مصرف کنندگان مواد مخدر یا معتادان می توانند تشخیص دهند که چه زمانی از این خط عبور کرده اند. در حالی که دفعات یا مقدار مواد مصرفی لزوماً به معنی سوء مصرف مواد مخدر یا اعتیاد نیستند, اغلب می‌توانند نشانگر مشکلات مرتبط با مصرف مواد مخدر باشند.
افراد اغلب برای اولین بار مواد مخدر را در موقعیت های اجتماعی با دوستان و آشنایان امتحان می کنند. میل شدید برای قرار گرفتن در گروه می تواند این احساس را ایجاد کند که مصرف مواد مخدر با آنها تنها گزینه است. از این رو مصرف مواد ممکن است برای ارتباط با همسالان یا افزایش مراودات اجتماعی شروع شود.
گاهی اوقات ممکن است در ابتدایی مسیر, مصرف مواد مشکلات فرد را پنهان کند, زیرا مصرف به تدریج و در طول زمان افزایش می یابد. مثلاً سیگار کشیدن با دوستان در آخر هفته, یا مصرف اکستازی در یک سفر تفریحی , یا داروهای مسکن زمانی که کمرتان درد می‌کند, می‌تواند از مصرف مواد در چند روز در هفته به مصرف هر روز تغییر کند. به تدریج است که مصرف مواد برای فرد اهمیت بیشتری پیدا می کند.
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.
