کادراس موسسه کادراس
پدیده «تروریسم» یکی از نخستین چالش‌های نوع بشر از ابتدای خلقت بوده است. دانشمندان و صاحب‌نظران مختلف نظرات مختلفی درباره این پدیده مرگ‌بار ارائه دادند. برخی افراد «تروریسم» را سلاح نیروهای ضعیف علیه قدرت‌های بزرگ عنوان کردند و برخی دیگر آن را ابزار نفوذ و اعمال زور در دست اصحاب قدرت و گروه‌های ذی‌نفوذ دانستند. به هر ترتیب پس از واقعه غیر منتظره ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱، تقریبا اجماع جهانی بر سر نفی تروریسم و افراط گرایی و مبارزه با انواع آن در نقاط مختلف عالم پدید آمد. این پدیده عالمگیر با خروج (ظاهری) نیروهای استعمار از آفریقا، سوء استفاده از فقر و محرومیت کشورها و ترویج اندیشه‌های افراطی موفق شد تا جای پای خود در چهار گوشه قاره آفریقا باز کرده و به نام دین مبین اسلام، به ترویج خشونت و ترور بپردازد. البته این این موضوع به این معنا نیست که تمام گروه‌های تروریستی آفریقا ماهیت اسلامی دارند اما دلیل نفوذ شبکه‌های تروریستی مانند القاعده و داعش در این نقطه جغرافیایی و حمایت برخی کشورهای غرب آسیا از شریان ترور در این منطقه است.
در سال ۲۰۲۱ موزامبیک و نیجریه دو کشوری هستند که بیشترین کاهش مرگ ناشی از تروریسم را به ثبت رساندند. کشور موزامبیک در حالی که رشد ۴۸ درصدی را در سال ۲۰۲۰ به ثبت رسانده بود؛ با کاهش قابل توجه میزان مرگ و میر در این کشور حدود ۸۲ درصد کاهش یافت. نیروی مرگ‌بار در این کشور آفریقایی داعش بود که در نتیجه اقدامات ضدتروریستی موفق از سوی نیروهای موزامبیکی کاهش چشمگیر مرگ و میر را به ثبت رساند. وضعیت امنیتی موزامبیک به شکل مستقیم بر روی رواندا و آفریقای جنوبی تاثیر می‌گذارد.
در سال ۲۰۲۱ میزان کشته‌ها در نیجریه پس از سه سال متوالی به ۵۱ درصد کاهش یافته است. این کاهش آمار به دلیل کاهش کشته‌های ناشی از حملات بوکوحرام و داعش، به‌ویژه کاهش ۷۱ درصدی در بورنو بود. در سال ۲۰۲۱ شاخه آفریقای غربی داعش با پیشتازی و افزایش حضور در کشورهای همسایه این کشور همچون مالی، کامرون و نیجر تهدیدی جدی علیه منطقه ساحل ایجاد کرد. دو عامل سبب سقوط تدریجی بوکوحرام در نیجریه شد. نخست مرگ ابوبکر شکائو رهبر این گروه و دوم فرار اعضای رده پایین این گروه به نفع سایر گروه‌های تروریستی بود.
با توجه به وضعیت امنیتی افغانستان به نظر می‌رسد تمرکز گروه‌های تروریستی به تدریج از قاره آفریقا کم شده و شبکه‌هایی همچون القاعده و داعش به دنبال بازگشت به خاک افغانستان و تغییر وضعیت امنیتی منطقه افروآسیا باشند. کاهش میزان مرگ و میر ناشی از ترور در آفریقا و افزایش پلکانی اقدامات تروریستی در مرزهای شرقی ایران این زنگ خطر را به صدا در می‌آورد که روند رشد گروه‌های تروریستی در افغانستان صعودی است.
