کادراس موسسه کادراس
جمهوری اسلامی ایران به دلیل مجاورت با بزرگ‌ترین تولیدکننده مواد مخدر جهان یعنی افغانستان، همواره در معرض نفوذ انواع شبکه‌های قاچاق مواد از مرزهای شرقی خود بوده است. به گواه سازمان‌ها و رسانه‌های بین‌المللی، تهران در خط مقدم مبارزه با قاچاق مواد مخدر (در مسیر شرق به غرب) قرار دارد. تعداد بالای شهدا و جانبازان مبارزه با مواد مخدر نشان دهنده جدی بودن تهران در اجرای سیاست «جنگ با مواد» در داخل مرزهای جغرافیایی خود و منطقه است. در جدیدترین ضربه ایران به شبکه جهانی تولید، توزیع و قاچاق مواد مخدر، نیروهای امنیتی ایران شبکه گسترده بین‌المللی توزیع مواد مخدر که از طریق بکارگیری اتباع بیگانه و با اتخاذ روش‌های حرفه‌ای در پوشش ناوگان حمل و نقل عمومی، مبادرت به انتقال محموله‌های کلان مواد مخدر از مرزهای شرقی کشور به دیگر استان‌های عمقی می‌کرد، شناسایی و دستگیر کردند.
شبکه مذکور به طور میانگین روزانه حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ کیلوگرم محموله‌های مواد مخدر را در کشور پخش کرده که ارزش ریالی تجمیعی مبالغ بدست آمده در طی سال های اخیر به بیش از ۱۳۰ هزار میلیارد ریال می‌رسد. ۳۲ نفر از عناصر اصلی شبکه بازداشت و ۱۰۵۴ حساب بانکی متعلق به اعضای شبکه مسدود گردید و علاوه بر آن حجم کلانی از اموال و دارایی متعلق به این شبکه شناسایی و توقیف شده است. به نظر می‌رسد اقدام اخیر وزارت اطلاعات در نوع برخورد و ضربه به شبکه مالی قاچاقچیان مواد مخدر در نوع خود بی‌سابقه بوده باشد. نکته قابل ذکر در خصوص اهمیت برخورد با این شبکه‌های قاچاف آن است که این گروه‌های غیرقانونی تنها اقدام به قاچاق مواد نمی‌کنند بلکه در سایر جرائم امنیتی مانند قاچاق اسلحه، مهمات و انسان نقشی پر رنگ دارند.
به شکل تاریخی، تهران به دلیل قرارداشتن در منطقه هلال طلایی (مناطق کوهستانی ایران، افغانستان و پاکستان)، از دهه ۷۰ قرن بیستم، همواره در معرض پدیده قاچاق و ترانزیت مواد بوده است. واقعیت آن است که جغرافیای ایران بهترین مسیر برای عبور مواد مخدر از غرب آسیا به سمت بازارهای اروپایی محسوب می‌شود؛ اما جمهوری اسلامی براساس حرمت شرعی- انسانی که برای پدیده شوم مواد مخدر قائل است؛ سخت‌گیرانه ترین سیاست را برای قطع این شریان غیرقانونی به کار بسته است. به گفته اسکندر مومنی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۹ رکورد تاریخ کشفیات را در ایران و جهان جابه‌جا کرده و مورد تقدیر سازمان ملل متحد نیز قرار گرفته است. این روند روبه‌رشد نشان دهنده تعهد جمهوری اسلامی به مبارزه جهانی با پدیده مواد مخدر است.
سیاست‌ها، اقدامات میدانی و منافع مشترک می‌توانند دلایل محکمی برای کنار هم قرار دادن کشورهای منطقه و مبارزه مشترک با پدیده مواد مخدر باشد. طی سالهای اخیر رسانه‌های بزرگ جهان مانند «سی ان ان»، «فارن پالیسی» و … پادشاهی سعودی را به عنوان یکی از قطب مصرف و قاچاق مواد مخدر، به ویژه کپتاگون در غرب آسیا معرفی می‌کنند. در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران با همراهی دولت‌های منطقه می‌توانند زنجیره‌ای یکپارچه امنیتی از کرانه‌های دریای مدیترانه تا افغانستان ایجاد کنند تا از این طریق زمینه لازم برای هماهنگی اطلاعاتی و مبارزه مشترک با مواد در گام اول و در گام بعدی سازمان منطقه‌ای برای رصد و شناسایی مداوم پدیده مواد مخدر ایجاد کنند.
