سازمان بهداشت جهانی در گزارشی هشدار داد که بسیاری از جوانان آفریقایی روی به سوء مصرف مواد آوردند. سازمان ملل پیشبینی کرده است که تا سال ۲۰۳۰ تعدد مصرف کنندگان مواد در قاره آفریقا به میزان قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد. هماکنون ۳۰۰۰ هزار مصرف کننده مواد و معتاد تزریقی در مالیندی کنیا حضور دارند. به گزارش دفتر مبارزه با مواد و جرم سازمان ملل متحد در میان ۱.۳ میلیون میلیارد نفر جمعیت قاره آفریقا تا سال ۲۰۲۰ میزان مصرف اوپیوئید (ترامادول) در آفریقا ۱.۰۴ درصد و غرب آفریقا ۱.۹ درصد، کانابیس ۶.۳۲ در آفریقا و ۹.۲۷ درصد در غرب آفریقا، کوکائین ۰.۲۷ درصد در آفریقا و ۰.۱۵ درصد در غرب آفریقا و آمفتامینها ۰.۴۱ درصد در آفریقا و ۰.۳۶ درصد در غرب آفریقا گزارش شده است.
سازمان بهداشت جهانی درباره سوء مصرف مواد مضر یا خطرناک همچون روانگردانها، الکل یا مواد غیرقانونی هشدار داده است. در بیانیه این سازمان آمده است که مصرف غیرقانونی مواد مخدر پیامدهای نامطلوب بهداشتی- اجتماعی دارد زیرا بار مالی سنگینی را بر دوش افراد معتاد، خانوادهها و جامعه تحمیل میکند. سازمان ملل تخمین زده است که تا سال ۲۰۳۰ تعداد مصرفکنندگان مواد مخدر در قاره آفریقا ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت. در سراسر قاره آفریقا معتادان با وجود ترک اعتیاد با تبعیض و عدم حمایت مواجه میشوند. این موضوع بازیابی زندگی را برای افراد دشوار میکند. ریچارد اوپاره متخصص مدیریت اعتیاد به مواد مخدر در آکرا پایتخت غنا اعلام کرد که یک سیستم غربالگری برای تعیین اینکه فرد معتاد از کدام ماده مخدر استفاده کرده، در این کشور وجود دارد. پس از طی شدن مراحل جدا سازی افراد، میزان شدت اعتیاد افراد تعیین میشود. وی در ادامه گفت:«معتادان به مواد مخدر در مرحله سمزدایی تحت مراقبتهای پزشکی قرار میگیرند تا از بهبودی وضعیت ایشان اطمینان حاصل شود.»
مالیندی که پیش از این با سواحل ماسه سفید و گردشگران ایتالیایی شناخته میشد، خانه یکی از بزرگترین گروه معتادان در کنیا است. این منطقه نیز به مانند سایر شهرهای ساحلی در شرق آفریقا، محلی برای قاچاق بینالمللی مواد مخدر از افغانستان به غرب است. براساس گزارش دفنر مبارزه با مواد و جرم سازمان ملل، اپیوئیدها، اکستازی، متآمفتامین از جمله مواد پر مصرف در این قاره هستند. تعداد زیادی از معتادان از طریق تزریق اقدام به مصرف مواد میکنند. استفاده از این روش با توجه با سرنگها و سوزنهای آلوده باعث انتقال ویروسهای خطرناکی همچون ایدز، هپاتیت B و Cمیشود. از سال ۲۰۰۵، در غرب آفریقا گینه بیسائو یک مرکز مهم برای قاچاق مواد مخدر؛ بهویژه کوکائین محسوب میشود. در بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۹ رئیس جمهور سابق گینه بیسائو ژائو برناردو پس از شش سال تبعید از پرتغال برگشت و این کشور را تبدیل به دولت مخدری کرد. کالواریو آهوخاری رئیس سابق اینترپل در این کشور به دویچهوله گفت:«اربابان مواد مخدر در گینه بیسائو احساس خوبی در خانه خود دارند، مثل اینکه در بهشت هستند.»
کارشناسان معتقدند همهگیری کووید- ۱۹، بیکاری، افزایش هزینههای زندگی و فقدان چشمانداز موجب افزایش سوء مصرف مواد در کل این قاره شده است. آلفنوس ماینا داوطلب فعال در یک مرکز توانبخشی مبتنی بر جامعه مالیندی گفت که زمانی که مدارس در دوران قرنطینه بسته شدند، تعداد مصرف کنندگان جوان افزایش یافته است. وی در ادامه افزود:«در مالیندی اگر هروئین مصرف نمیکنید، قات، ماری جوانا یا سیگار مصرف میکنید.» مایانا و دیگر کارشناسان معتقدند که عموم مردم باید سوء مصرف مواد را نه جرم بلکه بیماری تلقی کنند. ایشان معتقدند که که مبارزه با انگ اجتماعی و ارائه خدمات توانبخشی و مراقبتهای پزشکی رایگان به کسانی که درخواست دادند، بسیار امری مهم و حیاتی است.