کادراس موسسه کادراس
دسترس‌پذیری و دسترسی به خدمات درمانی برای افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد مخدر همچنان در سطح جهانی محدود است، زیرا سالانه فقط یک نفر از هر هشت فرد مبتلا به این اختلالات درمان دارویی دریافت می‌کند. علاوه بر این، در حالی که یک سوم مصرف‌کنندگان مواد مخدر زنان هستند همچنان تنها یک پنجم یا کمتر از افراد تحت درمان را تشکیل می‌دهند. اطلاعات مربوط به افرادی که برای مصرف مواد مخدر تحت درمان قرار دارند بینشی مفید نسبت به روندها و تغییرات جغرافیایی در رابطه با اختلالات مصرف این مواد فراهم کند. با این حال این اطلاعات نه تنها سطح تقاضای این درمان را نشان می‌دهد (تعداد افرادی که درخواست کمک می‌کنند یا مثلاً توسط سیستم عدالت قضایی یا خانواده‌های‌شان به مراکز درمانی ارجاع می‌شوند) بلکه میزان دسترس‌پذیری و دسترسی به خدمات درمان مواد مخدر را نیز نمایش می‌دهد.
در طول یک و نیم دهه گذشته در همه مناطق به جز آفریقا نسبت ارائه درمان مواد مخدر برای موارد اختلالات مصرف حشیش افزایشی بوده است. در بیشتر مناطق تقریباً نیمی از افرادی که تحت درمان اختلالات مصرف حشیش وارد شدند برای اولین بار تحت درمان قرار گرفته بودند و میانگین سنی آنها ۲۶ سال بود.[۱]اگرچه نسبت افراد درمان‌شده برای حشیش به عنوان ماده مخدر اصلی در آفریقا رو به کاهش بوده است ولی همچنان رقمی قابل توجه است (۵۰ درصد در سال ۲۰۱۸). مثلاً در غرب و مرکز آفریقا بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ بیش از ۷ نفر از هر ۱۰ نفری که تحت درمان دارویی قرار داشتند برای اختلالات مصرف حشیش درمان می‌شدند. نسبت فزاینده افرادی که به دلیل اختلالات مصرف اوپیوئیدها در آفریقا تحت درمان قرار دارند احتمالاً افزایش مصرف این مواد به ویژه ترامادول را در غرب و مرکز این قاره نشان می‌دهد. در این منطقه، اوپیوئیدها (هروئین و ترامادول) پس از حشیش دومین نوع ماده مخدر متداولی بودند که افراد طی دوره زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ به دلیل مصرف آنها به خدمات درمانی دسترسی یافته بودند.[۲]
افزایش تقاضای درمان در ارتباط با اختلالات مصرف حشیش در برخی مناطق توجه ویژه می‌طلبد. در تعریف و شیوه اجرای محتوای درمان اختلالات مصرف حشیش تنوع بالایی وجود دارد. این درمان در حال حاضر شامل مداخلات رفتاری یا روان‌شناختی-اجتماعی مانند رفتاردرمانی شناختی است (که در آن انواع طرز تفکر غیرمنطقی و منفی به چالش کشیده می‌شود و مهارت‌های مقابله‌ای جایگزین ترویج می‌شود) و مصاحبه انگیزشی هم بخشی از این درمان است (که در آن انگیزه شخصی کاربر برای تغییر رفتار خود تسهیل و تشویق می‌شود).[۳] این مداخلات می‌توانند از تماس یا غربالگری آنلاین یک‌باره و مداخله مختصر در یک محیط سرپایی تا یک برنامه درمانی جامع‌تر شامل درمان سایر بیماری‌های همراه در محیط سرپایی یا بستری متفاوت باشد. برخی عوامل مؤثر احتمالی بر تعداد افراد تحت درمان برای اختلالات مصرف حشیش را می‌توان چنین برشمرد: تغییر تعداد افرادی که واقعاً به درمان نیاز دارند، تغییرات سیستم ارجاع درمانی، تغییر در آگاهی از مشکلات احتمالی مرتبط با اختلالات مصرف حشیش. و تغییرات دسترس‌پذیری و دسترسی به درمان این اختلالات مصرف حشیش.[۴]
اوپیوئیدها (عمدتاً هروئین) همچنان اصلی‌ترین مواد مخدری هستند که افراد در اروپا (به ویژه اروپای شرقی و جنوب شرق اروپا) و آسیا به دلیل مصرف آنها تحت درمان قرار می‌گیرند؛ تقریباً ۵۰ درصد از کل پذیرش‌های درمانی سال ۲۰۱۸ مربوط به این مواد است. مبتلایان به اختلالات مصرف اوپیوئیدها در مقایسه با مصرف‌کنندگان سایر مواد مخدر معمولاً در سنین بالاتر (اواسط دهه سی سالگی) وارد فرایند درمان می‌شوند و بین یک چهارم تا یک سوم آنها برای اولین بار تحت درمان قرار می‌گیرند.[۵] این ارقام با یافته‌های منتشر شده در ادبیات علمی سازگار است، به عنوان نمونه مطالعاتی از اروپا نشان می‌دهد که سن اعضای گروه مصرف‌کنندگان اوپیوئیدها در اروپا رو به افزایش است.[۶]
درمان مصرف محرک‌های نوع آمفتامین در آسیا (عمدتاً برای مصرف مت آمفتامین) و اقیانوسیه (بر اساس داده‌های به دست آمده از استرالیا و نیوزیلند) بیشتر از مناطق دیگر است. همانند مصرف‌کنندگان حشیش، افرادی که برای اختلالات مربوط به مصرف آمفتامین‌ها تحت درمان قرار دارند نیز معمولاً جوان‌تر از مصرف‌کنندگان تحت درمان برای اوپیوئیدها هستند (در اواسط بیست سالگی) و بیشتر آنها هم برای اولین بار وارد برنامه درمانی شده‌اند.[۷] افرادی که برای مصرف مت‌آمفتامین تحت درمان قرار می‌گیرند بیش از سه چهارم کل افراد تحت درمان در برونئی دارالسلام، کامبوج، جمهوری دموکراتیک خلق لائو، فیلیپین، سنگاپور و تایلند را تشکیل می‌دهند.[۸]
ارائه درمانی که در آن کوکائین اصلی‌ترین ماده مخدر مورد نگرانی محسوب می‌شود سهم بزرگی از درمان مواد مخدر را در قاره آمریکا، به ویژه در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب تشکیل می‌دهد. در آمریکای لاتین مانند سایر ناحیه‌ها افرادی که به برنامه درمانی اختلالات مصرف کوکائین وارد می‌شوند معمولاً در میانه دهه سی سالگی خود قرار دارند و ۳۰ تا ۴۰ درصد آنها برای اولین بار تحت درمان قرار می‌گیرند.
پی‌نوشت‌ها
[۱] این محاسبه و محاسبات در مورد دیگر مواد مخدر مطرح شده در این بخش براساس داده‌های مربوط به درمان ارائه شده است که سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ را پوشش می‌دهد (ارائه شده توسط کشورهای عضو در پرسشنامه گزارش سالانه).
[۲] UNO DC and ECOWAS, West Aftican Epidemiology Ne work on Drug Use (WENDU) Report: Statistics and Trends on Illicit Drug Use and Supply, 2014-2017 (۲۰۱۸).
[۳] Jonathan Schettino and others, Treatment of Cannabis-related Disorders in Europe, EM CD DA Insights Series, No. 17 (Luxembourg, Publications Office of the European Union, 2015).
[۴] For a detailed discussion on this, see World Drug Report 2016 (United Nations publication, Sales No. E.16.X.I.7).
[۵] Based on analysis of data for treatment provision reported by countries in the annual report questionnaire for the years 2015-2018.
[۶] Anne Marie Carew and Catherine Comiskey, “Treatment for opioid use and outcomes in older adults: a systematic literature review”, Drug and Alcohol Dependence, vol. 182, (2018), pp. 48-57.
[۷] Based on analysis of data for treatment provision reported by countries in the annual report questionnaire for the years 2015-2018.
[۸] UNODC, responses to the annual report questionnaire.
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است
