پیامدهای مصرف مواد مخدر برای سلامت میتواند شامل طیفی از پیامدهای منفی مانند اختلالات مصرف مواد مخدر، اختلالات بهداشت روان، عفونت اچ آی وی، سرطان و سیروز کبدی مرتبط با هپاتیت، مصرف بیش از حد و مرگ زودرس باشد. بیشترین آسیبها به سلامتی آسیبهای مرتبط با مصرف اوپیوئیدها و مصرف مواد به روش تزریق است و دلیل آن خطر ابتلا به اچ آی وی یا هپاتیت سی از طریق روشهای تزریق غیر ایمن است.
در دهههای اخیر شناسایی اختلالات وقوع توام اختلالات بهداشت روان در میان افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد رو به رشد بوده است. اگرچه اختلالات مصرف مواد معمولاً همراه با سایر بیماریهای روانی رخ میدهد اما اغلب مشخص نیست که یکی از آنها علت دیگری است یا عوامل خطر زمینهای شایع در بروز هر دو نوع اختلال مؤثر بوده است. ارتباط همبودی مصرف مواد و اختلالات بهداشت روان علاوه بر شیوع بالای آن بیماری همراه با دشواری مدیریت آن نیز ارتباط دارد و عدم ادغام درمان مواد مخدر و خدمات بهداشت روان در بسیاری از کشورها نیز نکتهای ویژه در این میان است. افراد مبتلا به اختلالات توام بهداشت روان و اختلالات مصرف مواد نرخ پایینتر موفقیت درمان، میزان بالاتر بستریهای روانپزشکی و شیوع خودکشی بالاتری را نسبت به افراد فاقد اختلالات روانی همراه گزارش میدهند.
افرادی که مواد مخدر تزریق میکنند (PWID) اغلب در معرض به حاشیه رانده شدن و انگ قرار دارند که موانع اجتماعی و اقتصادی را در دسترسی به خدمات بهداشت عمومی به ویژه خدمات پیشگیری از پیامدهای نامطلوب مصرف تزریقی مواد مخدر ایجاد میکند.[۱]
مصرف تزریقی مواد مخدر یک نگرانی قابل توجه در حوزه بهداشت عمومی است که موجب بیماری و مرگ و میر میشود؛ دلیل این پیامدها خطر بیشمصرفی و عفونتهای منتقلشونده از طریق خون (عمدتاً اچ آی وی و هپاتیت بی و سی)[۲] است که با استفاده اشتراکی سوزنها و سرنگهای آلوده و سایر لوازم شخصی مربوط به مصرف مواد مخدر یا رفتارهای جنسی پرخطر در برخی از گروهها منتقل میشوند؛[۳][۴] [۵][۶][۷][۸]سرکوب ایمنی شدید، سیروز، بیماری نئوپلاستیک و عوارض التهاب نیز از عواقب موارد ذکر شده است. اثرات اجتماعی و جسمی میتواند مشکل بالقوه بهداشت روان را وخیمتر کند.
بر اساس برآورد مشترک دفتر مقابله با جرائم و مواد مخدر سازمان ملل متحد، سازمان بهداشت جهانی، برنامه مشترک سازمان ملل متحد برای اچ آی وی/ایدز (UNAIDS) و بانک جهانی تعداد افراد تزریقکننده مواد مخدر در سراسر جهان در سال ۲۰۱۸، ۱۱.۳ میلیون نفر (دامنه: ۸.۹ میلیون تا ۱۵.۳ میلیون نفر) بوده است که ۰.۲۳ درصد (دامنه: ۰.۱۸ تا ۰.۳۱ درصد) از جمعیت ۶۴ تا ۱۵ ساله را تشکیل میدهد. مبنای این برآورد جدیدترین اطلاعات موجود و ارزیابی روشهای به کار رفته در منابع مختلف است.[۹]
برآورد تعداد افراد تزریقکننده مواد مخدر در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ هیچ تغییری نشان نمیدهد. با این حال هرگونه داده دارای روند را باید به دیده احتیاط نگریست زیرا مشاهده این روند میتواند ناشی از تغییر روشها باشد. برآورد جهانی سال ۲۰۱۸ از افراد تزریقکننده مواد مخدر مبتنی بر ۱۲۲ کشور است که تقریباً نماینده ۹۰ درصد جمعیت جهانی ۱۵ تا ۶۴ ساله به حساب میآیند؛ این تعداد در سال ۲۰۱۷ ۱۱۰ کشور بوده است. از همه منابع موجود در سال ۲۰۱۸، برآوردها برای حداقل ۷۴ کشور (۶۱ درصد) بر اساس «روش کلاس A» مانند روشهای برآورد غیرمستقیم شیوع بوده است (مثلا روش ثبت-ثبت مجدد، روش مقیاسیابی شبکهای و روش ضریب).
پینوشتها
[۱] D. Richardson and C. Bell, “Public health interventions for reducing HIV, hepatitis B and hepatitis C infections in people who inject drugs”, Public Health Action, vol. 8, No. 4 (December 2018).
[۲] WHO, Guidance on Prevention of Viral Hepatitis Band C among People Who Inject Drugs (Geneva, 2012).
[۳] UNODC. HIV Prevention, Treatment, Care and Support far People Who Use Stimulant Drugs: Technical Guide (Vienna, 2019).
[۴] Vic Arendt and others, “Injection of cocaine is associated with a recent HIV outbreak in people who inject drugs in Luxembourg”, PLOS One, vol.14, No. 5 (May 2019).
[۵] Naomi Braine and others, “HIV risk behavior among amphetamine injectors at U.S. syringe exchange programs”, AIDS Education and Prevention, vol. 17, No. 6, (December 2005).
[۶] Catherine Mwangi and others, “Depression, injecting drug use, and risky sexual behavior syndemic among women who inject drugs in Kenya: a cross-sectional survey”, Harm Reduction journal, vol. 16, No.l (May 2019).
[۷] Bach Xuan Tran and others, “Factors associated with substance use and sexual behavior among drug users in three mountainous provinces of Vietnam”, Intemational]oumal of Environmental Research and Public Health, vol. 15, No. 9 (August 2018).
[۸] Erica Pufall and others, “Sexualized drug use (‘chemsex’) and high-risk sexual behaviours in HIV-positive men who have sex with men”, HIV Medicine, vol. 19, No. 4 (April 2018).
[۹] See the online Methodology annex to the present report.
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است