بر اساس نتایج مطالعات جوانانی که به مصرف مواد رو میآورند در بزرگسالی نیز با مشکلات بسیاری مواجه میشوند. از جمله مهارت های مقابلهای ضعیف، بیکاری، نارضایتی از شغل، استرس بالا، استمرار مصرف مواد و تمایل اندک جهت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر از راهنمایی از دلایل مهمی است که در گرایش جوانان به مصرف مواد ذکر شده است؛ به عبارت دیگر سطوح بالای استرس و خودکارآمدی ضعیف از عوامل خطر مصرف مواد مخدر در نوجوانان و جوانان به حساب میآید. رضایت از زندگی یک ارزیاب مناسب برای سلامت روان جوانان به حساب میآید. منظور از رضایت از زندگی یک فراِند شناختی-قضاوتی است که در آن افراد کیفیت زندگی خود را براساس معیارهای مختص به خود ارزیابی میکنند. در واقع رضایت از زندگی وابسته به موقعیت و برداشت افراد است. در جامعه جوانان و زندگی آنان به طور بالقوه ناپایدار است و این گروه بیشترین حساسیت را نسبت به تغییر شرایط محیطی و حالات عاطفی از خود نشان میدهند. از طرف دیگر جوانان در برخورد با مشکلات و تغییرات و تقاضاهای خود در حوزههای مختلف زندگی و گذار از یک مرحله به مرحله دیگر، سطوح پایینی از رضیت از زندگی را نشان میدهند. همچنین به دلیل تجارب ناکافی و راهبردهای مقابلهای ناپخته و ناکارآمد در برخورد با مشکلات، ممکن است راهحلهای آسیبرسان و نامناسب مانند تجربه مصرف مواد را انتخاب کنند.
نوجوانی و اوایل بزرگسالی دورههای گذار بسیار مهمی به حساب میآیند چون زمان رشد جسمی و روانی هستند و با تغییراتی در مغز و رشد شناختی و عاطفی فرد همراهاند. این دوران برای برخی افراد زمان افزایش آسیبپذیری نسبت به شروع مصرف مواد مخدر نیز هست. نوجوانی (۱۲ تا ۱۷ سالگی) دوره خطرناک ابتلا به مصرف مواد است. در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله، سطوح اوج مصرف مواد مخدر در میان افرادی دیده میشود که ۱۸ تا ۲۵ سال سن دارند.این وضعیت در کشورهای بیشتر مناطق و برای بیشتر انواع مواد مخدر نیز مشاهده میشود.
طی دوره ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸، تعداد تخمینی مصرفکنندگان سال گذشته برای هر نوع ماده مخدر در سطح جهان از ۲۱۰ میلیون نفر (دامنه: ۱۴۹ تا ۲۷۲ میلیون) به ۲۶۹ میلیون نفر (دامنه: ۱۶۶ تا ۳۷۳ میلیون) افزایش یافت؛ به بیان دیگر، بیش از یک چهارم (۲۸ درصد) جمعیت جهان مصرف مواد را تجربه کرده بودند که بخشی از آن حاصل رشد جمعیت جهانی بود. در نتیجه، شیوع مصرف مواد مخدر افزایشی بیش از ۱۲ درصدی نشان داد و از ۴.۸ درصد جمعیت بزرگسال در سال ۲۰۰۹ (دامنه: ۳.۴ تا ۶.۲ درصد) به ۵.۴ درصد این جمعیت در سال ۲۰۱۸ (دامنه: ۳.۳ تا ۷.۵ درصد) رسید. با این حال، با توجه به فواصل عدم قطعیت گسترده این برآوردها و اینکه برآوردهای جهانی در هر سال معین بهترین دادههای موجود را نشان میدهند، لازم است مقایسه هرگونه برآورد در طول زمان با احتیاط انجام شود.
در طول دهه گذشته مواد موجود در بازارهای مواد مخدر تنوع یافتهاند. در دهه گذشته علاوه بر مواد سنتی مبتنی بر گیاهان (کانابیس، کوکائین و هروئین)، شاهد گسترش بازاری پویا برای مواد مخدر مصنوعی و مصرف غیر پزشکی مخدرهای دارویی و داروهای تجویزی بودهایم.[۱] دسترسپذیری مواد مخدر قویتر، تعداد روزافزون مواد و مصرف متوالی یا مداوم آنها در میان مصرفکنندگان تفننی یا منظم، پیشگیری از مصرف مواد مخدر و درمان اختلالات مصرف این مواد را با چالشی عظیمتر از گذشته رو به رو کرده است.
کانابیس پرمصرفترین ماده مخدر در میان جوانان است. برآورد میشود که در سال ۲۰۱۸ در سطح جهان ۱۳ میلیون مصرفکننده سال گذشته همه انواع مواد مخدر در میان دانشآموزان ۱۵ تا ۱۶ ساله وجود داشته است و ۱۱.۶ میلیون نفر آنها در سال پیش از آن کانابیس مصرف کرده بودهاند. این میزان معادل شیوع سالانه ۴.۷ درصدی مصرف کانابیس در میان این گروه سنی است و این نرخ شیوع بالاتر از جمعیت عمومی ۱۵ تا ۶۴ ساله (۳.۹ درصد) است. مصرف سال گذشته کانابیس در میان جوانان ۱۵ تا ۱۶ ساله در اقیانوسیه، قاره آمریکا و اروپا بالا است (به ترتیب ۱۷.۸، ۱۲.۱ و ۱۱.۷ درصد).
بر اساس مطالعات انجام شده در ایالات متحده، خطر ایجاد وابستگی به کانابیس در بین کسانی که تاکنون (حتی یک بار) از این مخدر استفاده کردهاند ۹ درصد برآورد شده است. مطالعات انجام شده در ایالات متحده، نیوزیلند و استرالیا نشان میدهد که این نرخ در میان مصرفکنندگان مادام العمری که مصرف کانابیس را از نوجوانی شروع کرده بودهاند به ۱۷ درصد میرسد.
[۱] See also World Drug Report 2020: Cross Cutting Issues – Opioid Crisis (United Nations publication, Sales No. E.20. XI.6 (Booklet 4))