بر اساس گزارش جهانی مواد سال ۲۰۲۱ دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل متحد، در بستر اینترنت و به ویژه دارک نت به طور چشمگیری فروش و تبلیغات انواع مواد غیرقانونی، مواد پیشساز و روانگردانهای جدید همزمان با پاندمی کووید ۱۹ افزایش یافته است.
همهگیری کووید-۱۹ و محدویتهای ایجاد شده متعاقب آن برای جلوگیری از شیوع ویروس، دسترسی افراد مصرف کننده مواد مخدر را محدود کرده است. حتی این محدودیتها تا حدی درمان اختلالات مصرف مواد مخدر و پیشگیری از پیامدهای منفی وارده بر حوزه سلامتی و درمان بیماریهای وابسته بدان مانند ایدز و هپاتیت را مختل کرده است. همچنین در این دوره محدویتهای ترددی منجر به افزایش تحویل انواع مواد به درب منازل شده است؛ این امر در کشورهایی مانند الجزایر، ایرلند، مالزی، اسپانیا، انگلستان و کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب دیده شده است. توزیع کنندگان مواد با استفاده از این موقعیت که در تردد وسایل حمل مواد غذایی و خوراکی مشکلی وجود ندارد در پوشش این امکان مواد را به درب منازل مشتریان خود رساندهاند. به عنوان مثال در برخی از کشورهای آمریکای لاتین، توزیع کنندگان مواد مخدر در قالب پیکهای تحویل غذا یا رانندگان آمبولانس مواد را توزیع میکنند.
همچنین در دوران پاندمی کرونا نیز روشهای جدید انتقال مواد نیز پدیدار شده است؛ به عنوان مثال در جنوب شرقی آسیا و آسیای مرکزی استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای حمل مواد و مخفی کردن مواد در محمولههای حمل میوه و سبزیجات افزایش یافته است. از زمان شروع پاندمی در هلند افزایش ۵۹ درصدی کشفیات مواد مخدر در کامیونها و وسایل حمل داروهای درمان کووید ۱۹ دیده شده است، چرا که قاچاقچیان میتوانند امیدوار باشند در چارچوب این پوششها ماموران گمرکی بازرسیهای دقیقی از این دست از کالا نداشته باشند.
در برخی از کشورها مانند لتونی، تایلند، فیلیپین، قرقیزستان و نیجریه افزایش استفاده از خدمات پستی برای محمولههای کوچک و بزرگ نیز گزارش شده است. در اروپا موارد بالای کشفیات مواد مخدر از طریق محمولههای پستی، زمینی و در مقابل کاهش کشفیات هوایی مواد مخدر گزارش شده است.
همهگیری کووید-۱۹ با تغییر الگوهای رفتاری خریداران به سمت تجارت الکتریکی و ایجاد تغییر در خرید اینترنتی حرکت کرده است. مصادیق نشان از آن دارند که این روند نه تنها بر کالاهای مجاز بلکه بر خرید داروهای کنترل شده نیز نوآوریهایی در زمینه عرضه جهانی داروها ایجاد کرده است. در بستر اینترنت به طور فزایندهای راهی برای تبلیغات و فروش انواع مواد غیرقانونی، مواد پیشساز و مواد روانگردان جدید ایجاد شده است.
تجزیه و تحلیل گزارشات مربوط به خریداران در بستر دارک نتها، نشان از افزایش استفاده از این بستر به ویژه خرید از بازارهای کوچک دارد. به عنوان مثال مصرف کنندگان کانابیس از ۱۴۰۰۰ نفر در ژانویه ۲۰۲۰ به ۱۸۰۰۰ نفر در مارچ ۲۰۲۰ رسیدهاند. هرچند انتظارات بر این بود که با اقدامات فاصلهگذاری اجتماعی فروش مواد مخدر و کانابیس کاهش یابد اما دیده شده افرادی که کانابیس را برای استفاده شخصی مصرف میکردهاند، فعالیت خود را در دارک نت افزایش دادهاند.
تا پیش از پاندمی کرونا ویروس، رشدی قابل توجه در فروش انواع مختلف مواد مخدر در بازارهای سیاه اینترنتی اتفاق افتاده است. این افزایش به دنبال گسترش دسترسیهای اینترنتی، تحولات تکنولوژیکی و افزونی پیچیدگیهای رسانهای تشدید شده است. فروش اینترنتی مواد مخدر به ویژه در مرحله خرده فروشی به صورت گسترده مطرح است. این وضعیت نه تنها خطر و تهدیدی برای نیروهای مقابلهای به حساب میآید بلکه سیستم بینالمللی کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد و ساختارهای قانونی را نیز تهدید میکند به نحوی که موجب ایجاد وقفه و مناع جدی در انجام عملیات توسط سازمانهای عمل کننده میگردد.
برای فروشندگان و خریدارانی که از این روش و ابزار پیچیده استفاده میکنند، هر روز محیط استفاده امن تر و مناسب تر از قبل گردیده و امنیت آن بیش از پیش تامین میگردد به نحویکه آنها در انجام معاملات خود هر روز بیش از روز دیگر احساس ایمنی مینمایند. این موضوع در مورد کاهش خطرات مربوط به اعمال زور، خشونت، دستگیری و موارد دیگر مطرح است. در واقع نه فروشنده و نه خریدار در معرض این تهدیدات در هنگام معامله نیستند. هر چند که اقدامات نیروهای مقابلهای در برخورد با این سایتهای اینترنتی از طریق کنترل محیطی، هک کردن و دیگر شکلهای ردیابی و رهگیری ممکن است در مورد یک سایت مشخص موفقیتآمیز باشد اما باید این نکته را نیز مد نظر قرار داد که این اقدامات موجب ایجاد سایتهای مشابه و تعدد و تنوع آنها در تعداد و عملکرد گردیده و انگیزه را برای یافتن راههای بیشتر و بهتر ابتکاری در بین فروشندگان مواد تشدید مینماید.