۱۷ نوامبر ۲۰۲۲ کمیته سوم (امور اجتماعی، بشر دوستانه و فرهنگی) سازمان ملل متحد در پایان هفتاد و هفتمین جلسه خود اقدام به تصویب ۱۲ پیشنویس قطعنامه کرد. در این قطعنامه ها به مسائلی مهمی همچون حق تعیین سرنوشت توسط مردم فلسطین، نژاد پرستی، بیگانه هراسی و فقدان رواداری و مشکل مواد جهانی مواد مخدر پرداخته شده است. در ادامه این گزارش به بررسی تصویب پیشنویش این قطعنامه مخدری و نظرات مخالف آن خواهم پرداخت.
کمیته سوم سازمان ملل در قطعنامهپیش نویس قطعنامه مخدری را که کشورهای عضو و سایر اهدا کنندگان میخواهد تا به تامین مالی کنترل و تامین لوزام بهداشتی معتادات تزریقی را برای جلوگیری از اپیدمی رو به رشد «ایدز» ادامه دهند. این قطعنامه با ۱۱۶ رای موافق، ۴۵ رای ممتنع و در ۹ رای مخالف بلاروس، کامرون، جمهوری اسلامی ایران، نیکاراگوئه، نیجریه، روسیه، سوریه و ترکیه به تصویب رسید.
پس از تصویب این قطعنامه هند تغییراتی را که در این متنی در مقایسه با قطعنامههای پیشین، بهویژه پاراگرافهای مهمی همچون حذف موارد مربوط به هیات بینالمللی کنترل مواد مخدر را محکوم کرد. بسیاری از کشورها چنین نگرانی را تکرار کرده و خاطرنشان کردند که متن برخلاف عنواناش از جامعیت و توازن دور شده است. دیگر انتقادی که کشورهای حاضر در این جلسه داشتند شفاف نبودن متن و شتاب زدگی در روند تصویب آن است.
نماینده روسیه با تاکید بر عدم اشاره به حذف کشت خشخاش در پیشنویس اخیر، بر این موضوع تاکید کرد مشکل جهانی مواد مخدر تهدیدی برای امنیت ملی بسیاری از کشورها از جمله خود روسیه است. در مقابل نماینده مکزیک در برابر اظهارات نماینده روسیه در خصوص تصویب متنی که ۲۵ ساعت مذاکره در خصوص آن صورت گرفته است، ابراز تاسف کرد.
به نظر میرسد برخلاف نگاه «امنیت محور» کشورهای مستقلی همچون ایران، روسیه و ترکیه نسبت به مسئله مواد مخدر و ایپدمی ایدز در سراسر جهان، کشورهای غربی این معضل جهانی را در ردیف دوم حساسیتهای امنیتی خود قرار دادند و سعی میکنند مانند مسئلهای بهداشتی به آسیب جهانی نگاه کنند. بیشک اجماع جهانی بر روی چنین قطعنامههایی میتواند به اجرای موثرتر آن و کاهش اختلاف میان دولتهای جهان کمکی سازنده کند اما نگاه «سیاسی» دولتهای غربی و عدم توجه به ملاحضات کشورهای مستقل موجب واکنش سخت ایشان و عدم همراهی با تصویب پیشنویش این قطعنامه مخدری شده است.