کادراس موسسه کادراس
نظرسنجی شماره سه با عنوان «عامل اصلی در افزایش شیوع اعتیاد در کشور چیست؟» با هدف معرفی مهمترین دلایل فردی و اجتماعی افزایش شیوع اعتیاد در کشور جهت هم فکری مخاطبان و فرهیختگان محترم توسط موسسه کادراس ارائه شد.
نتایج این نظرسنجی به ترتیب عبارتند از:
- نابرابری های اقتصادی و اجتماعی با ۳۹ درصد
- عدم وجود آگاهی لازم و ضعف برنامه های پیشگیرانه با ۳۱ درصد
- اعتیاد یکی از اعضای خانواده و گروه دوستان با ۱۵ درصد
- ویژگی های فردی (لذت، کنجکاوی و..) با ۱۵ درصد
محتوای نظرسنجی با در نظر گرفتن دلایل فردی و اجتماعی بروز اعتیاد در یک فرد و ارتباط فرد با جامعه و تاثیر آن در افزایش شیوع اعتیاد نتایج درخور توجه ای را نشان می دهد. گزینه های ۱ و۲ با درصد آرای بسیار نزدیک بیشترین آراء یعنی همان دلایل اجتماعی شیوع اعتیاد در کشور وگزینه های ۳ و۴ با درصد آرای مشابه کمترین میزان آراء را به خود اختصاص داده اند. جامعه آماری، دلایل اجتماعی افزایش بروز اعتیاد را مهمتر از عوامل فردی دانسته اند. از این رو توجه به ابعاد اجتماعی مسئله اعتیاد بیش از پیش روشن می شود، به این معنا که از منظر رای دهندگان، ابتدا اعتیاد امری اجتماعی است که پیامدهای آن بیشتر از فرد، جامعه ای که فرد در آن زندگی می کند را دربرمی گیرد. این امر نشان می دهد که کنترل مسئله اعتیاد و جلوگیری از شیوع آن نیاز به همفکری جامعه، سازمان ها و موسسات غیر دولتی مردمی دارد تا در کنار سازمان ها و نهادهای دولتی چرخه سیاستگذاری، مقابله با عرضه، پیشگیری و درمان بهتر عمل کند.
در میان دلایل اجتماعی افزایش شیوع اعتیاد در کشور، نابرابری های اقتصادی و اجتماعی بیشترین درصد آراء مخاطبان را به خود جلب کرده است. نابرابری به عنوان شاخصی است که تفاوت های ساختاری افراد را از منظر جایگاه، حقوق، فرصت ها و کنش متقابل مورد بررسی قرار می دهد. بر اساس تحقیقات انجام شده هر جامعه ای که میزان بالایی از نابرابری را دارد، شیوع اعتیاد درآن گسترده تر است. اما از سوی دیگر بخشی از نابرابری ممکن است احساس نابرابری در نتیجه تفاوت های درآمدی یا طردشدگی باشد. از این رو هرچند نابرابری عامل مهمی در افزایش شیوع اعتیاد به حساب می آید. اما اساساً عدم آگاهی لازم و ضعف برنامه های پیشگیرانه در اولویت است. تحقیقات نشان می دهد بهترین روش کنترل اعتیاد امر پیشگیری است. بدین معنا که احساس غیرمستقیم نابرابری هرچند با تولد فرد در خانواده آغاز می شود، اما تاثیر مخرب نابرابری بر احساس و رفتار از زمانی که فرد وارد دوره نوجوانی می شود و به عنوان شخصیتی مستقل خود را به جامعه معرفی می کند، نمایان می شود. از این رو به نظر می رسد با تدارک برنامه های پیشگیرانه مناسب ابتدا با آموزش مهارت های اجتماعی آشنایی با مواد و پیامدهای آن توسط خانواده در دوران کودکی اولیه و بعد توسط مدارس در دوره کودکی ثانویه، کودک آگاهی لازم را برای مقابله با مخاطرات مصرف مواد کسب می کند. همین امر سبب می شود که با ورود به دوره نوجوانی که سنی بسیار مهم در شروع مصرف مواد است، حتی با وجود جامعه ای نابرابر فرد با مخاطرات و پیامدهای آن آشنا باشد و آموزش های لازم را دیده باشد. چرا که آمار سال ۲۰۱۸ دفتر توسعه سازمان ملل نشان می دهد حتی در کشوری مانند آمریکا که سطح رفاه اقتصادی و درآمد ملی بالا است، باز هم شاخص نابرابری در این کشور به طور محسوسی نگران کننده و رو به صعود است. همین امر نشان از اهمیت برنامه های پیشگیرانه در حوزه مواد مخدر و اعتیاد دارد که می تواند به عنوان سدی محکم در مقابل سوء مصرف مواد در گروه های در معرض خطر عمل کند.
