دوشنبه , ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

اعتیادآورترین مُسکن های تجویزی

از آن جایی که در دنیای امروز، مصرف داروها به ویژه داروهای مُسکن و ضد درد برای یک دوره درمان تجویز می‌شوند. مصرفبی‌رویه آن ها با یا بدون تجویز پزشکی در دنیا، رشد قابل توجهی یافته است. در این میان گروهی از داروهای مسکن و ضد درد وجود دارند که حاوی میزانی مواد مخدر هستند و جهت التیام و آرام کردن انواع دردها طی یک دوره درمانی خاص تجویز می شوند، از این داروها با عنوان مسُکن‌های مخدری یاد می‌شود.

متأسفانه نحوه مصرف داروهای مُسکن به طور منظم و حتی خودسرانه پس از طی دوران درمان، آثار و عوارض متعددی به همراه دارد و ممکن است فرد را به این داروهای مخدری، معتاد کند. لذا سوداگران این داروها را از طریق بازارسیاه به دست آورده و با مواد دیگر ترکیب می‌کنند و نهایتاً تحت عنوان قرص‌های روانگردان و یا اکستازی روانه جامعه می‌کنند. این قرص‌ها با جان و سلامت افراد جامعه در ارتباط هستند. یکی از شایع‎ترین دلایل مراجعه آمریکایی‌ها به پزشکان خود، کمک برای التیام دردهاست. درد می‌تواند فرد را ناتوان کند و موجب راحتی یا استرس گردد. اغلب پزشکان برای آرام کردن درد بیماران خود، اقدام به تجویز داروهای مخدری می‌کنند. اما تعدادی از این داروها نیز پتانسیل سوء مصرف دارند و اعتیادآور هستند. در نوشتار حاضر درصدد هستیم تا ۱۰ مورد از اعتیادآورترین مُسکن ها که به صورت روزمره در اختیار و دسترس افراد جامعه است، بپردازیم. این مسکن‌ها عبارتند از اوپیوئیدها، فنتانیل، دمرول، اکسی‌کدون، هیدرو کدون، مورفین، پرکوسِت، متادون، کدوئین، دیلاودید و اکسی مورفین.

انواع مختلفی از داروها وجود دارند که می توانند دردهای مزمن و کوتاه مدت را تسکین دهد. بسیاری از این مُسکن در دسته اوپیوئیدها (مخدرها) قرار می‌گیرند و البته به عنوان مخدرهای ضد درد نیز شناخته می شوند. این داروها شامل مورفین و کدوئین و همچنین بسیاری از داروهای ترکیبی تغییریافته، هستند.

هنگامی که داروهای مُسکن مصرف می‌کنیم، باید هوشیار باشیم. درمان ممکن است بسیار خطرناک تر از دلایل اصلی خود درد باشد. هنگامی که شما دارو های مُسکن درد را بعنوان نسخه ای برای درمان بیماری خود مصرف می کنید، احتمال زیادی وجود دارد که به آن‌ها اعتیاد پیدا کنید. هنوز بسیاری از این داروها نیز در مقیاس بالا تولید می شوند و ممکن است بعضی از بیماران، به آن‌ها اعتیاد پیدا کنند.

در همین راستا مؤسسه ملی مبارزه با سوء مصرف مواد (NIDA) اعلام کرده که علت وابستگی برخی افراد به داروهای مُسکن در واقع همان حس رضایتی است که فرد در نتیجه مصرف به دست می‌آورد. به احتمال زیاد هنگامی این مسئله رخ می دهد که فرد دوز بالاتری از مقداری که تجویز شده، مصرف نماید یا به بیماران داروهای نامناسب تجویز شده باشد.

مصرف بیش از حد داروهای مُسکن درد (که گاهی اوقات به آن ها داروهای سوء مصرفی یا مخدری های سوء مصرفی گفته می شود) یکی از شایع ترین اشکال سوء مصرف دارو در ایالات متحده به حساب می‌آید. یکی از دلایل اصلی این است که چنین داروهایی بیش از حد تجویز می شوند. البته در برخی موارد، برای التیام درد های عمیق بیمار ممکن است واقعاً نیازی به تجویز این مُسکن ها نباشد و در موارد دیگر، بیشتر از مدت زمانی که بیمار نیاز دارد به وی تجویز می شود.

بحران اوپیوئید

اعتیاد به دارو های مخدری تجویزی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. این مسئله از آن جایی آغاز می شود که وابستگی ممکن است که فرد را برای یافتن دارو به بازار سیاه بکشاند یا به دنبال مخدر غیر قانونی مانند هروئین سوق دهد. مؤسسه ملی مبارزه با سوء مصرف مواد آمریکا یادآور می شود که این معضل از اواخر دهه ۱۹۹۰ آغاز شد هنگامی که شرکت های داروسازی به جامعه پزشکی دوباره اطمینان خاطر دادند که بیماران به مخدرهای تجویزی مُسکن، اعتیاد پیدا نمی‌کنند، و ارائه دهندگان خدمات درمانی شروع به تجویز میزان بالایی از این مخدرهای تجویزی کردند.  از سال ۲۰۱۸، مؤسسه ملی مبارزه با سوء مصرف مواد تخمین زد که اختلال مصرف در بین ۸ تا ۱۲ درصد بیماران آمریکایی که به آن ها مُسکن‌ های مخدرهای تجویز شده افزایش یافته است.

متأسفانه ۴ تا ۶ درصد بیمارانی که دچار اختلال مصرف شده اند نیز به سمت مصرف هروئین کشیده می شوند و به طور میانگین ۱۱۵ نفر هر روز در ایالات متحده بخاطر بیش‌مصرفی اوپیوئیدها می‌میرند. همچنین بین جولای ۲۰۱۶ و سپتامبر ۲۰۱۷، ۳۰ درصد تا ۵۴ درصد افزایش بیش مصرفی در قسمت های مختلف این کشور دیده شده است. این معضل گسترده، همچنین بجز جامعه شهری، جوامع روستایی آمریکا را نیز مورد هدف قرار داده است.

لذا چندین نهادهای دولتی اقداماتی را انجام داده اند تا این معضل گسترده رو به رشد را کنترل کنند. بر اساس مراکز کنترل بیماری (CDC)، اولین اقدام قابل دفاع، کاهش تجویز این قبیل داروهای مخدرهای است. این اقدام به همکاری با پزشکان و داروسازان انجامید و قرار شد تنها در صورت نیاز، تجویز مُسکن های قوی انجام شود.

نشانه ها و علائم سوء مصرف مخدرها

متأسفانه، مُسکن‌ها ذاتاً با گذر زمان، کم اثرتر می شوند. این موضوع تا حدودی از آنجا ناشی می‌شود که بدن شما به دارو عادت می‌کند و آستانه تحمل بدن را بالا می برد، این یعنی این که بدن شما به دوز بالاتری از داروی مخدری احتیاج پیدا می کند تا همان تأثیر پیشین را به بدن شما بدهد.علائم مشخصی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف داروی مخدری شما به مرز اعتیاد رسیده است.

این علائم شامل:

  • اطلاع از این که میزان مصرف شما از داروهای مُسکن یا تعداد دفعات مصرف آن با تجویز دکتر سازگار نباشد. این مسئله مخصوصاً زمانی اتفاق می‌افتد که شما به دکتر یا داروساز خود اطلاعات غلط می‌دهید تا برای شما داروی مسکن خاصی را تجویز کند.
  • مصرف دارو به جای این که برای شما تسکین درد همراه داشته باشد، باعث تحریک اعصاب یا کاهش اضطراب شود.
  • نیاز داشتن به دوز بیشتر از داروهای مخدری برای رسیدن به حس مشابهی که شما قبلاً با مصرف میزان کمتر به دست می آورید. در بدترین سناریو، این وضعیت به استنشاق یا تزریق مواد برای به دست آوردن حس قبلی می‌انجامد.
  • بروز دادن رفتارهای غیرارادی در تلاش برای به دست آوردن مواد و ادامه دادن مصرف آن در صورت بروز حوادث ناگوار. مهم است که در این شرایط به دنبال کمک باشیم و برای حل آن ها با یک دکتر متخصص مراقبت بهداشتی همکاری کنیم.

بر اساس مؤسسه ملی سوء مصرف مواد یک لیستی از ۱۰مورد از اعتیادآورترین مخدر های تجویزی قابل دسترس در بازار های امروزی ارائه می شود. اکثر این مخدرهای تجویزی معمولاً برای درمان دردهای مزمن تجویز می شوند، اگرچه بعضی از آن ها برای مصرف کوتاه مدت در نظر گرفته شده است. این لیست، لیست کاملی نیست، اما ۱۰ مورد از پر مصرف ترین مُسکن های اعتیادآورتر در دسترس  را ارائه می دهد.

۱٫فنتانیل[۱]

این ماده بسیار قوی تر از مورفین (اسامی برندهای آن، آستیک، دراژسیک، سوبلاز) است و اغلب برای درمان بیماران مبتلا به درد شدید یا دردهای پس از جراحی استفاده می شود. همچنین برای کسانی که به لحاظ جسمانی به مواد مخدر مقاوم شده اند تجویز می‌شود. به صورت قرص لوزی شکل، محلول قابل تزریق یا استفاده موضعی بر روی پوست می‌باشد. همچنین استفاده از فنتانیل در داروهای تقلبی شایع است و  به آن مواد غیر قانونی مانند هروئین و کوکائین افزوده می‌شود. این افزودنی ها خطرناک هستند زیرا مصرف کنندگان مواد، غالباً از فنتانیل بی‌خبرند.

 

۲- اکسی‌کدون[۲]

این دارو به عنوان یک درمان شبانه روزی(همیشگی) برای بیماران مبتلا به درد متوسط تا شدید مورد استفاده قرار می گیرد که برای یک دوره  زمانی معین به طول می انجامد. به صورت یک قرص در دسترس است.

 

۳- دِمِرول[۳]

دِمِرول اسم برندی آن مِپِریدین می باشد. این داروی ضد درد غالباً برای کمک به افراد قبل از یک فرآیند جراحی برای خواب، مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو همچنین برای درمان درد های متوسط و شدید مورد استفاده قرار می گیرد از جمله تجربه پس از زایمان. دِمِرول به صورت یک محلول خوراکی، مایع تزریقی و قرص خوراکی در دسترس است.

۴- هیدرو کُدُن[۴]

هیدرو کُدُن  ( با برند هایی مانند وی کُدین، نورکو، زوهیدرو) برای درمان درد های متوسط و شدید ناشی از یک شرایط مزمن و طولانی، زخم یا فرآیند جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. به صورت شربت خوراکی و قرص خوراکی دردسترس است. در بازار سیاه تحت عنوان وایک یا واتسون-۳۸۷ به فروش می رسد.

۵- مورفین

مورفین یک مخدر طبیعی است که تحت برند دورامورف و ام اس کانتین فروخته می شود. مورفین برای کمک به درمان دردهای شدید دائم تجویز می شود از جمله  دردهای مرتبط با سرطان یا درمان سرطان. این مُسکن به صورت یک محلول قابل تزریق، کپسول، قرص و  شیاف قابل استفاده است.

۶- پِرکوسِت[۵]

پِرکوسِت مشابه اُکسی کانتین می باشد. این دارو حامی یک ترکیبی از استامینوفون و اُکسی کُدُن می باشد و به صورت کپسول، قرص و مایع خوراکی در دسترس است.

 ۷- کدوئین

کُدوئین یک  اوپیوئید (مخدر) طبیعی است که عموماً برای آرام کردن درد تجویز می شود. اثر آن فقط برای مدت کوتاهی وجود دارد.  بنایراین غالباً همراه با استامینوفون یا آسپرین تجویز می شود. کُدوئین به صورت یک قرص، کپسول یا مایع در دسترس است.

 

۸- مِتادون

متادون را اغلب افرادی مصرف می کنند که تلاش دارند تا بی خطر از اعتیاد به هروئین، رها شوند. اگرچه این دارو یک مُسکن مخدری برای درد می باشد اما می تواند به راحتی مورد سوء مصرف قرار گیرد. اسامی آن، دُلُفین[۶] و مِتادوس[۷] می باشد و به شکل قرص و مایع در می آید.

۹-دیلودید[۸]

اسم یک برندی برای هیدرومورفین است. اکثراً در یک مراکز بیمارستانی و از طریق یک تزریق درون سیاهرگی پس از عمل مصرف می شود. دیلودید برای کاهش درد های کوتاه مدت در نظر گرفته شده است و همچنین به صورت یک مایع خوراکی، قرص و شربت قابل دسترس است. در مصارف غیر قانونی دیلاودید ممکن است به راحتی «دی» صدا کنند یا با اسامی به نام های دیلیس[۹]، فوتبالز[۱۰]، جوییس[۱۱] و اسماک[۱۲] بشناسند.

۱۰-اُکسی مورفین

اُکسی مورفین تحت اسامی برند اُپانا[۱۳]، نُمورفان[۱۴] و نُمورفون[۱۵] فروخته می شود. این دارو برای درمان درد های متوسط و شدید تجویز می شود و هم به صورت قرص های اضطراری و هم بلند مدت در دسترس می باشد. این داروی مخدری آبی رنگ به صورت یک شکل هشت ضلعی می باشد  به نام های بیسکوئیت، آبی، هشت ضلعی خطاب می شوند.

سخن آخر

داروهای تجویزی ضد درد، موضوع کم اهمیتی نیستند. اگرچه این داروها به دلایل قانونی و کاملاً مشروع تجویز می شوند، اما مهم است که نسبت به پتانسیل اعتیادآوری این مُسکن ها آگاه باشیم. هر بیمار یا گروه سنی که شروع به مصرف این داروهای مخدری می کند در معرض خطر اعتیاد یا سوء مصرف به آن قرار می گیرد.  صرف نظر از هرگونه گرایش یا باور به مصرف مواد، اما این مسئله تهدیدی جدی برای گروه‌های سنی مختلف است.

مهم است که پزشکان و سایر صاحبنظران حوزه سلامت، مراقب و محتاط باشند زمانی که آن ها به افراد داروی مُسکن از قبیل مُسکن های مخدری ضد درد تجویز می کنند، به بیماران خود تمام عوارض و پیامدها این قبیل داروها را همراه با درمان آن، به بیمار و والدین بیمار توضیح دهند. اگر شما درباره هر دارویی که به شما تجویز شده است، نگران هستید می توانید با یک پزشک یا یک دکتر داروساز مشورت کنید.

 

پی‌نوشت‌ها

منبع :  وب‌سایت وری وِل

[۱] . Fentanyl

[۲] . OxyContin

[۳] . Demerol

[۴] . Hydrocodone

[۵] . Percocet

[۶] . Dolophine

[۷] . Methadose

[۸] Dilaudid

[۹] . Dillies

[۱۰] . Footballs

[۱۱] . Juice

[۱۲] . Smack

[۱۳] . Opana

[۱۴] . Numorphan

[۱۵] . Numorphone

 

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است

همچنین ببینید

روندها و تحولات جدید مواد مخدر در اروپا

گزارش مخدری مرکز اروپایی EMCDDA در سال ۲۰۲۲ نیز به مانند سال‌های قبل برپایه فرصت‌ها …