کادراس موسسه کادراس
دهمین نظرسنجی موسسه کادراس با عنوان « بهترین استراتژی پیشگیری از عود اعتیاد کدام است؟» با توجه به اهمیت موضوع پیشگیری از عود اعتیاد در کشور و ضرورت امکان‌سنجی دقیق‌تر به مدت دو ماه در دسترس مخاطبان محترم کادراس قرار داشت. نتایج نشان از اهمیت توجه به موضوع پیشگیری و افزایش آگاهی و شناخت مخاطبان از استراتژی پیشگیری در عود اعتیاد و مواد در کشور دارد.
بر این اساس، مجموعاً در وب‌سایت و کانال تلگرامی موسسه ۳۷۵ رأی به دست آمده است. در این میان گزینه یک با عنوان « شناخت موقعیت‌های خطرناک و دوری از آنها » با ۱۴۸ رأی و ۴۰ درصد آراء در صدر گزینه‌های انتخابی قرار دارد. این امر نشان می‌دهد تا چه میزان تولیدات علمی و آگاهی‌بخشی عمومی می‌تواند در پیشبرد برنامه‌ها و استراتژی‌های مبارزه با اعتیاد و مواد راهگشا باشد؛ چرا که در بیشتر منابع علمی شناخت موقعیت‌های خطرناک برای فرد معتاد و دوری از آنها اولین و مهمترین استراتژی پیشگیری از عود اعتیاد معرفی شده است. منظور از موقعیت‌های خطرناک حالت‌های هیجانی، فشار اجتماعی، عدم تقویت مهارت‌های اجتماعی از جمله موضوعات مرتبطی است که می‌تواند پس از ترک با کوچکترین رفتار منفی فرد را به بازگشت دوباره اعتیاد سوق دهد. در واقع ویژگی‌های هیجانی مانند، عصبانیت، اضطراب، افسردگی، ناکامی و اختلافات خانوادگی از جمله موقعیت‌های پرخطری هستند که در فرد بهبودیافته خطر عود را افزایش می‌دهد. از این رو شناخت این موقعیت‌ها و آموزش آنها در چارچوب برنامه‌های پیشگیری از عود برای افراد تحت درمان اعتیاد می‌تواند گامی مهم در بهبودی آنها به حساب آید. بر اساس آمارها افرادی که دچار اعتیاد می‌َشوند، احتمال گرایش آنها به انجام جرایم مرتبط با مواد افزایش می‌یابد؛ این امر که ارتباط معناداری میان استفاده از مواد مخدر و ارتکاب جرم وجود دارد در بسیاری از تحقیقات انجام شده، مورد تایید است. در این میان دولت‌های شکننده به دلیل ضعف دولت مرکزی و عدم وجود ساختارهای منسجم که اغلب با فقر درهم تنیده می‌شود، بستر مناسبی جهت شکل‌گیری جرایم سازمان‌یافته همچون مواد مخدر است. که نتیجه آن ظهور نارکوتروریسم در همه جهان و به شکل بسیار خشونت‌گونه در شرایطی است که با رویکرهای فکری افراطی مانند داعش در خاورمیانه پیوند خورد.
گزینه دوم این نظرسنجی با عنوان «حمایت اقتصادی و پذیرش اجتماعی فرد بهبودیافته» دومین گزینه انتخابی مخاطبان کادراس با ۱۱۷ رأی و ۳۱ درصد آراء بوده است. در واقع چالش مهم افراد پس از ترک اعتیاد خود، اشتغال و بازگشت به زندگی گذشته و پذیرش این افراد توسط خانواده و جامعه است. در بسیاری از مطالعات انجام شده، نبود اشتغال و عدم حمایت اقتصادی و طرد فرد توسط خانواده و جامعه از عوامل مهم عود اعتیاد عنوان شده است.
سومین گزینه انتخابی مخاطبان نظرسنجی شماره ۱۰، اصلاح تفکر اعتیادآور و تقویت باورهای مذهبی با ۱۱۰رأی و ۳۰ درصد آراء است. تفکر اعتیاد آور از مهمترین اصطلاحات رایج در علم پیشگیری در تمامی رفتارهای اعتیادی مانند اعتیاد به انواع مواد، مشروبات الکلی، بازی‌های یارانه‌ای، اینترنت، پرخوری و غیره.. می‌باشد. با تحقیقات وسیعی که در این حوزه انجام شده، ، درمان رفتارهای اعتیادی از جمله اعتیاد به مواد منوط به اصلاح تفکر اعتیادآور در ذهن و سپس در رفتار فرد است؛ چرا که فرد مبتلا به سوء مصرف مواد تنها درگیری جسمی ندارد بلکه از لحاظ روحی و روانی به شدت به خصوص در صورت مصرف مواد روان گردان و توهم زا در جنگ است. از این رو درمانگران و متخصصان حوزه اعتیاد قبل از هر چیزی باید به درگیری‌های ذهنی فرد معتاد توجه و سعی در بهبود واقعیت شکل گرفته داشته باشند. در ادامه، با شناخت ویژگی‌های طرز فکر اعتیادآور برای هر جامعه‌ای راهی برای دو حوزه مهم پیشگیری و درمان گشوده می‌شود. بسیاری از افراد که در بزرگسالی مبتلا به سوءمصرف مواد و عوارض شدید آن شده‌اند، مصرف مواد را از نوجوانی و سنین پایین شروع کرده‌اند، و کسانی‌اند که تفکر اعتیادآور درونشان نهادینه شده است. از طرف دیگر اصلاح این تفکر، نیاز به تقویت جایگزینی قوی در ذهن و باور فرد معتاد دارد که تجربه نشان داده تقویت باورهای مذهبی نقشی بسیار مهم در بهبودی فرد در این مسیر دارد.
