حدود نیمی از جمعیت کره زمین به دنبال شیوع کرونا ویروس در قرنطینه خانگی به سر میبرند. امری که جامعه پژوهشی را واداشته تا برای افرادی که دچار اختلالات مصرف مواد هستند، به طرحی و برنامهای هوشیارانه بیاندیشند تا از شیوع بیشتر این بیماری به ویژه در افراد معتاد که امکانات بهداشتی کمتری دارند، پیشگیری شود. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی افرادی که سیگار و ماریجوانا مصرف میکنند، بیشتر در معرض ابتلای به کرونا قرار دارند؛ بنابراین تهدید سلامتی کرونا تنها برای معتادان دایمی و متجاهر نیست، بلکه افراد سیگاری و مصرف کنندگان گل و ماریجوانا نیز باید هشیار باشند و شاید فرصتی برای ترک این مواد باشد. بنابراین، امروزه چالش کشورها در برابر معتادان و مخصوصاً معتادان متجاهر و بیخانمان یا افرادی که زندانی هستند، با مشخص شدن قدرت و ابعاد متنوع شیوع و انتقال ویروس کرونا بیشتر شده است.
موسسه کادراس بر اساس رسالت خود در پیشگیری و آگاهرسانی جامعه درگیر با اعتیاد، با شیوع کرونا پروژههای پژوهشی متعددی را تعریف و تهیه و در اختیار خوانندگان خود قرار داده است؛ در این میان نظرسنجی شماره ۱۲ کادراس با موضوع کلی کرونا و اعتیاد به مدت یک ماه در دسترس مخاطبان بوده و مجموعاً در سایت و کانال تلگرامی کادراس ۳۱۳ رأی به دست آمده است.
در نظرسنجی شماره ۱۲ با عنوان « چرا عدهای تصور میکنند با مصرف مواد و الکل ویروس کرونا کنترل و حتی درمان میشود؟» به ترتیب گزینههای زیر بیشترین رأی مخاطبان را رقم زدهاند:
- ضعف در آگاهیرسانی و آموزش صحیح با ۱۴۹ رأی و ۴۷ درصد آراء
- اعتقاد کاذب به خواص درمانی برخی از مواد با ۶۷ رأی و ۲۱ درصد آراء
- تبلیغات گسترده قاچاقچیان و سودجویان با ۵۰ رأی و ۱۷ درصد آراء
- نقش مخرب فضای مجازی در انتشار اخبار ساختگی با ۴۷ رأی و ۱۵ درصد آراء
کرونا تهدید سلامتی نوظهوری است که هیچ فردی فارغ از جایگاه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در امان نبوده است. تهدیدی که برای کنترل و عبور از آن توجه به گروههای پرخطر مانند معتادان ضروری است. پس از شیوع چند ماهه کرونا در کشور، به نظر میرسد مانند هر حوزه دیگری آگاهیرسانی و آموزش به موقع، صحیح و کارآمد همانطور که بیشترین گزینه انتخابی مخاطبان موسسه کادراس نیز بوده، میتواند نقش بسیار مهمی در پیشگیری از آسیبها و امروزه شیوع کرونا داشته باشد.. هرچند، طرحی با هدف ارائه آموزش و تحویل ابزار و امکانات ضدعفونی کننده به افراد معتاد جهت ضدعفونی کردن محل زندگی آنها، ارائه بستههای حمایتی و غذایی مناسب و غربالگری و شناسایی علایم اولیه در معتادان بیخانمان در حال انجام است اما باید برنامههای جدیتری در دستور کار قرار گیرد.
از طرف دیگر مبارزه با کرونا را موضوعی به نام اخبار ساختگی و جعلی که بستر بخشی از این اخبار رسانههای مجازی هستند، تحت تاثیر قرار داده است. از ابتدای شیوع کرونا تبلیغات گستردهای از سوی سودجویان و قاچاقیان مبنی بر درمان کرونا از طریق مصرف مواد مانند تریاک، کوکائین و حتی الکل در سطح گسترده با تاکید بر خواص دارویی و درمانی برخی از مواد منتشر شد. درحالیکه اخبار و آمار رسمی همه روزه از مرگ تعداد بالایی خبر میدهد که بر اثر مصرف الکل تقلبی برای پیشگیری از کرونا جان خود را از دست دادهاند، همچنین خبری که مورد توجه بسیاری قرار گرفت «پیشگیری از کرونا با مصرف تریاک» بود، امری به شدت کذب که موسسه کادراس مطالب متعددی در این باره منتشر کرد[۱]. موضوعی که نشان میدهد مخاطبان کادراس با انتخاب گزینه دوم نظرسنجی شماره ۱۲ توجه ویژهای به موضوع نقش برخی از رسانههای مجازی در انتشار اخبار کذب و ساختگی در مبارزه با کرونا داشتهاند.
همچنین خرد جمعی راهبردی که جهان را در حل بحرانها و مشکلات بسیار کمک کرده امروزه بسیار مورد نیاز است. خرد جمعی مجموعهای از مدیریت کارآمد و حرفهای، نظرات کارشناسانه و دلسوزانه، مشارکت جمعی و افزایش حس امنیت روانی و واقعی و روابط سیستمی منظم و با برنامه است. اگر خرد جمعی بدین معنا متولد شده و جامعه نیز آن را بپذیرد، حل مشکلات و بحرانها با سیاستی کارآمد در زمانی کوتاه و با برنامهای جامع محقق میشود. به نظر میرسد گذر از بحران شیوع کرونا در جهان و ایران نیاز به خرد جمعی دارد تا راهنمای عمل همگان باشد. در حوزه اعتیاد و پیشگیری از شیوع کرونا در قشر آسیبپذیر معتادان، نیاز به خرد جمعی و مشارکت دستگاهها و افراد دلسوز امری ضروری است تا شناسایی بحران، برنامهریزی برای کنترل و حل آن و اجرای برنامه و سیاستها در زمانی کوتاه اما نتیجهای موثر اتفاق بیافتد.
[۱] جهت آشنایی با مطالب و اخبار خواندی با موضوع «کرونا و اعتیاد» به سایت و کانال تلگرامی موسسه کادراس مراجعه نمایید:
www.cudras.ir
@cudraschannel