در نخستین خبر این شماره نگاهی به وضعیت جدید مخدری افغانستان و پاکستان انداختیم. پس از سقوط نظام اشرف غنی و قدرتگیری طالبان در اوت ۲۰۲۱، افغانستان با چالشهای جدی در حوزه اقتصادی و بیثباتی گستردهتر مواجه است که موجب ظهور بازارهای غیرقانونی میشود. در وضعیت بحران دائمی افزایش فقر و بیثباتی در اقتصاد کلان امری طبیعی به نظر میرسد. هماکنون افغانها در حال تجربه سطحی خطرناک از بحران غذایی است. تغییر نظام سیاسی در افغانستان منجر به توقف شریان تجارت و تعلیق بسیاری از مشاغل در این کشور شده است. برهمین اساس بسیاری از کشاورزان و مردم عادی رو به کشت تریاک و کسب سریع درآمد از راه تجارت مخدری میآورند. همچنین براساس آمارهای بینالمللی شهر کراچی پس از نیویورک بیشترین میزان بیشمصرفی مواد را به نام خود ثبت کرده است. براساس گزارشهای سال ۲۰۱۹ در خصوص میزان مصرف کانابیس،استعمال این مواد در شهر کراچی ۴۱. ۹۵ متریک تن در مقایسه با ۷۷.۴۴ متریک تن در نیویورک بوده است. این اعداد و ارقام نه تنها حاکی از افزایش مصرف کانابیس، بلکه نشان دهنده تمایل جوانان پاکستانی به مصرف انواع مواد مهمانی همچون قرص اکستازی، ال اس دی و شیشه است. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا نگاهی به مصرف مواد در پاکستان داشته باشیم.
«بحران مصرف فنتانیل در میان جوانان آمریکایی» دومین موضوعی است که در این شماره از بولتن مخدری جهان مورد تحلیل قرار گرفته. براساس آمارهای بینالمللی ایالات متحده آمریکا یکی از بازارهای فعال در حوزه مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان و جوانان است. نوع سبک زندگی و استرسهای حاکم بر جامعه آمریکایی نسل جدید را به سمت انواع مواد بهویژه قرصال اس دی، ماری جوانا، کوکائین و الکل سوق میدهد. در این میان برخی افراد به دلیل مصرف بیش از اندازه مواد، خود را در معرض انواع آسیبها بهویژه مرگ قرار میگیرند. در جدیدترین موج مرگ و میر ناشی از مصرف مواد نوجوانان این کشور به دلیل بیش مصرفی فنتانیل سلامتی خود را به خطر میاندازند.
در سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۱۰۰ هزار آمریکایی بر اثر مصرف بیش از اندازه مواد جان خود را از دست دادند، که اکثر آنها از گروه سنی بزرگ سالان بودند. با این حال سریعترین رشد مرگ و میرها در میان گروه نوجوانان به ثبت رسیده است. به عنوان مثال در ماه گذشته ملانی راموس دختر ۱۵ ساله آمریکایی پس از مصرف قرص حاوی فنتانیل در سرویس بهداشتی مدرسه جان خود را از دست داد. ملانی و دوستاناش تصور میکردند که در حال مصرف قرص مسکن هستند، اما متاسفانه قرصهای تقلبی فنتانیل در بسته قرص جاساز شده بودند و موجب مرگ این دختر نوجوان شدند.
« تشدید سیاست جنگ با مواد در بلژیک» سومین موضوعی است که در این شماره بدان پرداختیم؛ با روی کارآمدن دولت چپگرای گوستاوو پترو، صداهای مخالف سیاست «جنگ با مواد» در کلمبیا تقویت شد. در جریان مبارزات انتخاباتی یکی از وعدههای پترو تغییر راهبرد جنگ با مواد و حرکت به سمت اصلاحات اجتماعی برای مقابله با پدیده مواد مخدر بود. این تغییر سیاست در حالی دنبال میشودکه به عقیده بسیاری از کارشناسان، تجدید نظر در راهبرد جنگ با مواد به شکل مستقیم روابط ایالات متحده آمریکا و کلمبیا را تحت تاثیر قرار خواهد داد. به عبارت دیگر واشنگتن سالها به نام مبارزه با مواد مخدر در امور داخلی کلمبیا مداخله کرده و حال با تغییر این قانون باید منتظر کاهش نفوذ امنیتی خود در این منطقه باشد.
موضوع دیگری که در این موضوع مورد بررسی قرار گرفت، گزارشهای جدیدی است که درباره « جولان کپتاگون در میان جوانان اردنی» هشدار میداد. با آغاز پاندمی کرونا تغییرات متقابل و محسوسی در عملیات سازمانهای مجری قانون در روند قاچاق مواد مخدر از مسیر برزیل ایجاد کرده است. اطلاعات مربوط به کشفیات کانابیس و کوکائین در برزیل، شباهتها و تفاوتهای مربوط به این دو ماده مخدر را در دورهای مشخص نشان میدهد. در حالی که تفاوتها احتمالا نشان دهنده پویایی بازار است (با توجه به تاثیر همهگیری کرونا)، شباهتها منعکس کننده عوامل خارجی مانند فعالیتهای مربوط به اجرای قانون است که به شکل زیادی بر روی این دو مواد تاثیر گذاشته است. برخی از تغییرات مشاهده شده گذرا بودهاند. برخی دیگر نشان دهنده تشدید روندهای موجود و تغییر آنها به سمت الگوهایی فعلی هستند که توان تداوم ندارند.
موضوع پنجم این شماره از بولتن مخدری جهان «سیاست گامبهگام ژاپن برای قانونیسازی ماری جوانا» بود. کشور ژاپن همواره خط مشی محافظهکارانهای نسبت به انواع مواد مخدر یا محرک داشته است. پیش از این براساس قوانین ژاپن واردات، تولید و نگهداری این ماده توهم زا ممنوع اعلام و سخت ترین مجازاتها برای زیرپا گذاشتن قانون در نظر گرفته شده بود. با این حال در ماه گذشته میلادی هیاتی متشکل از وزرات، بهداشت، کار و رفاه ژاپن با هدف به روز رسانی قوانین مربوط به واردات و مصرف ماری جوانا تشکیل جلسه دادند. با آنکه مصرف کانبیس در نگاه دولت و مردم ژاپن به چشم ماده مخدری دیده میشود، اما در صورت پذیرفته شدن پیشنهاد کمیته به روز رسانی قوانین ممکن است کاشت و مصرف کانابیس دارویی آزاد اعلام شود.