یکشنبه , ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳

ده گام در شناخت اعتیاد

باید دانست اعتیاد به مواد مخدر به صورت ارادی با مصرف مواد شروع می شود, اما با گذشت زمان آنچنان به بخش جدایی ناپذیر زندگی قرد تبدیل می شود که بر عملکرد مغز تاثیر گذاشته و بخش هایی از مغز که مربوط به یادگیری,انگیزه, حافظه و کنترل است به دلیل قرارگیری طولانی مدت در معرض مصرف مواد مخدر عملکرد طبیعی خود را از دست می دهند. به همین دلیل فرآیند درمان سخت و طولانی مدت می شود. در ادامه به ده قدمی اشاره خواهیم کرد که با شناخت آنها درمان فرد مصرف کننده مواد آگاهانه تر خواهد شد.

قدم اول: اعتیاد به مواد مخدر بیشتر یک بیماری مغزی است که بر رفتار فرد مصرف کننده تاثیر می گذارد؛اعتیاد به مواد دارای ویژگی های شناختی, رفتاری و فیزیولوژیکی کاملاً شناخته شده ای است که علیرغم پیامدهای زیانبار آن فرد مجبور به ادامه مصرف می شود. دانشمندان دریافته‌اند که سوء مصرف مزمن مواد, آناتومی مغز را تغییر می‌دهد و این تغییرات می‌تواند حتی ماه‌ها یا سال‌ها پس از اینکه فرد مصرف مواد را متوقف کرد, ادامه داشته باشد. این دگرگونی ممکن است به توضیح اینکه چرا افراد معتاد حتی پس از دوره‌های طولانی پرهیز از مواد در معرض خطر بالای بازگشت به سوء مصرف مواد هستند و اینکه چرا علی‌رغم عواقب آن به جستجوی مواد ادامه می‌دهند, کمک کند.

قدم دوم: بهبودی از اعتیاد به مواد مخدر مستلزم درمان موثر  و طولانی مدت و به دنبال آن مدیریت درمان در طول زمان است؛ اعتیاد به مواد مخدر فرآیندی جدی و پیچیده اما قابل درمان و مدیریت است. درمان مؤثر سوء مصرف مواد, شرکت کنندگان را در یک فرآیند درمانی درگیر می کند, آنها را برای مدت زمان مناسبی در درمان نگه می دارد و به آنها کمک می کند تا بیاموزند که چگونه از مصرف مواد پرهیز کنند در این مرحله حتی ممکن است چندین دوره درمان مورد نیاز باشد.

قدم سوم: درمان باید طولانی مدت و مستمر باشد تا تغییرات رفتاری پایداری را در فرد ایجاد کند؛ در درمان, به مصرف کننده مواد آموزش داده می شود که الگوهای قدیمی تفکر و رفتار را بشکند و مهارت های جدیدی را برای اجتناب از مصرف مواد و رفتار مجرمانه بیاموزد و افرادی با مشکلات شدید سوء مصرف و چند دارو مصرفی معمولاً به درمان طولانی تری (مثلاً حداقل ۳ ماه) و خدمات جامع تری نیاز دارند. در اوایل درمان, مصرف کننده مواد یک فرآیند درمانی تغییر را آغاز می کند؛ در مراحل بعدی, او به سایر مشکلات مربوط به سوء مصرف مواد می پردازد و نحوه مدیریت آنها را نیز فرا می گیرد.

قدم چهارم: ارزیابی اولین قدم درمان است؛ سابقه مصرف مواد مخدر یا الکل ممکن است نیاز به انجام یک ارزیابی جامع را برای تعیین ماهیت و میزان مشکلات سوء مصرف یک فرد, تعیین وجود مشکلات در سایر زمینه‌هایی که ممکن است بر بهبودی تأثیر بگذارد و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب را نشان دهد. اختلالات شخصیت و سایر مشکلات سلامت روان میان افراد مبتلاء ب اعتیاد امری شایع است؛ از این رو, ارزیابی های جامع باید شامل ارزیابی سلامت روان همراه با برنامه ریزی درمانی باشد.

قدم پنجم: تطبیق خدمات متناسب با نیازهای افراد بخش مهمی از درمان مؤثر سوء مصرف مواد مخدر به ویژه برای افراد دارای سوابق کیفری است؛ افراد از نظر سن, جنسیت, قومیت و فرهنگ, میزان و شدت اعتیاد, مرحله بهبودی و سطح نظارت مورد نیاز برای ورد به مرحله بهبودی متفاوت هستند, به همین دلیل نسبت  به رویکردهای مختلف درمانی و ارائه دهندگان درمان پاسخ متفاوتی می دهند. به طور کلی, درمان مواد مخدر باید مسائل مربوط به انگیزه, حل مشکلات, ایجاد مهارت برای مقاومت در برابر مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه را مورد توجه قرار دهد. نیاز است تا رفتارهایی با هدف جایگزین کردن مصرف مواد مخدر و فعالیتهای مجرمانه با فعالیتهای سازنده و درک پیامدهای رفتار به فرد آموزش داده شود. مداخلات درمانی مناسب می تواند توسعه روابط بین فردی سالم را تسهیل کند و توانایی شرکت کننده در تعامل با خانواده, همسالان و سایر افراد جامعه را بهبود بخشد.

قدم ششم: مصرف مواد در طول درمان باید به دقت کنترل شود؛ افرادی که در تلاش برای بهبودی از اعتیاد به مواد مخدر هستند ممکن است عود یا بازگشت به مصرف مواد مخدر را تجربه کنند. محرک های عود اعتیاد متفاوت است و موارد رایج آن عبارتند از: استرس روانی, ارتباط با همسالان  و دوستان مصرف کننده مواد و ورود به موقعیت های اجتماعی مرتبط با مصرف مواد. بر اساس تجربه می توان خطر عود اعتیاد می تواند به سوء مصرف جدی مواد مخدر منجر شود. نظارت بر مصرف مواد مخدر از طریق آزمایش ادرار یا سایر روش های عینی, به عنوان بخشی از نظارت بر درمان مبنایی برای ارزیابی و ارائه بازخورد در مورد پیشرفت درمان شرکت کننده فراهم می کند. همچنین فرصت‌هایی برای مداخله برای تغییر رفتار غیرسازنده – تعیین پاداش‌ها و تحریم‌ها برای تسهیل تغییر, و اصلاح برنامه‌های درمانی با توجه به پیشرفت, فراهم می‌کند.

قدم هفتم: درمان باید عوامل مرتبط با رفتار مجرمانه را هدف قرار دهد؛ تفکر مجرمانه ترکیبی از نگرش ها و باورهایی است که از سبک زندگی مجرمانه و رفتار مجرمانه حمایت می کند, مانند احساس حق دادن به خود و رفتار خود, احساس اینکه رفتار مجرمانه فرد موجه است, عدم پذیرش مسئولیت اعمال خود و شکست مداوم. این الگوی تفکر اغلب به مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه کمک می کند. در این مسیر درمانی موثر است که آموزش مهارت های شناختی خاصی را برای کمک به افراد در تشخیص اشتباهات در قضاوت که منجر به سوء مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه می شود ارائه دهد.

قدم هشتم: نظارت کیفری باید شامل برنامه ریزی درمانی برای مجرمان سوء مصرف کننده مواد مخدر باشد و ارائه دهندگان درمان باید از الزامات رویکرد اصلاحی آگاه باشند؛ هماهنگی درمان سوء مصرف مواد با برنامه ریزی اصلاحی می تواند مشارکت در درمان سوء مصرف مواد را تشویق و به ارائه دهندگان درمان کمک کند تا الزامات اصلاحی را به عنوان اهداف درمان بگنجانند. ارائه دهندگان درمان باید با کارکنان سیستم کیفری همکاری کنند تا برنامه درمانی هر فرد را ارزیابی کنند و اطمینان حاصل کنند که الزامات نظارت اصلاحی, نیازهای در حال تغییر آن فرد, که ممکن است شامل مسکن و مراقبت از کودک باشد را برآورده می کند, خدمات حمایتی شامل خدمات پزشکی, روانپزشکی و اجتماعی, کمک های شغلی و حرفه ایمی شود. برای مجرمانی که مشکلات سوء مصرف مواد مخدر دارند, برنامه ریزی باید شامل گذار به درمان مبتنی بر جامعه و پیوند به خدمات مناسب پس از آزادی برای بهبود موفقیت درمان و عدم عود اعتیاد باشد. الزامات پرهیز ممکن است نیاز به پاسخ سریع بالینی داشته باشد, مانند مشاوره بیشتر, مداخله هدفمند یا استفاده از داروها برای جلوگیری از عود.

قدم نهم: تداوم مراقبت برای بهبود یافتگانی که دوباره وارد جامعه می شوند, ضروری است؛ مجرمانی که درمان مبتنی بر زندان را تکمیل می کنند و به درمان در جامعه ادامه می دهند تداوم مراقبت از درمان ضروری است. ادامه درمان سوءمصرف مواد مخدر به مجرمی که دوره مجازات را سپری کرده اند کمک می کند تا با مشکلاتی که پس از آزادی روبرو می شوند, مقابله کنند, مانند یادگیری نحوه رسیدگی به موقعیت هایی که می تواند منجر به عود بیماری شود, یادگیری نحوه زندگی بدون مصرف مواد مخدر در جامعه, و ایجاد یک شبکه حمایت از همتایان بدون مصرف مواد مخدر.

قدم دهم: مصرف داروهای تجویزی بخش مهمی از درمان برای بسیاری از سوءمصرف کنندگان مواد مخدر هستند؛ نشان داده شده است که مصرف داروهایی مانند متادون, بوپرنورفین و نالترکسون در طولانی مدت خطر مصرف هروئین را کاهش می دهند و باید در دسترس افرادی قرار گیرند که در پروسه درمان قرار دارند قرار گیرد اما با نظارت پزشک متخصص در این حوزه. همچنین, مصرف مؤثر و هدفمند از داروها می‌تواند در توانمندسازی افراد مبتلا به مشکلات سلامت روان برای عملکرد موفقیت‌آمیز در جامعه مؤثر باشد.

 

بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.