«گل» یا ماریجوانا از قسمتهای مختلف گیاه شاهدانه (Cannabis) بدست میآید. ماریجوانا که امروزه با نامهای گوناگون شناخته میشود، با نام «گل» در ایران شیوع یافته است. این گیاه با دارا بودن حداقل ۲۴ درصد ماده مخدر تتراهیدروکانابینول[۱] و مواد شیمیایی اثرات اعتیادآوری برای مصرفکننده به دنبال دارد. مطالعات گوناگون نشان می دهد که میانگین میزان ایزومرهای کانابینوئید(THC)، (مولفه اصلی «تغییر ذهن» در ماری جوانا )، طی چند دهه گذشته ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش یافته است . بر اساس اعلام رییس سازمان بهزیستی کشور، در حال حاضر گل بعد از تریاک بیشترین شیوع مصرف را در ایران دارد و به دنبال تغییرات الگوی مصرف حتی شیوع این ماده بین زنان و نوجوانان به سرعت در حال افزایش است.
تحقیقات نشان می دهد بین ۹ تا ۳۰ درصد افرادی که از ماری جوانا استفاده می کنند، ممکن است برخی از اختلالات مصرف مانند، بی خوابی، کاهش اشتها، اضطراب و.. در آنها توسعه یابد. بر اساس همین مطالعه افراد مبتلا به سوءمصرف گل، که از سنین پایین یعنی قبل از ۱۸ سالگی شروع به مصرف کرده اند، چهار تا هفت برابر بیشتر از بزرگسالان در معرض اختلال مصرف ماری جوانا قرار دارند. مصرف گل با وابستگی و اعتیاد همراه است؛ چرا که هنگام ترک این ماده به عدم دریافت آن فرد پس از یک تا دو هفته با مشکلات فیزیکی و روانی، بی حسی و عدم تمرکز و کاهش اشتها مواجه می شود که دلیل آن کاهش تولید THC است، که مغز عادت به دریافت مقادیر بالای آن دارد و خود قادر به تولید THC مورد نیاز نیست.[۲]
باور عمومی بر این است که گل اعتیادآور نیست؛ اما آنچه امروزه به نام گل در بازار مواد توهمزا ایران رواج دارد، در واقع همان کانابیس است که در سالهای اخیر با دستکاریهای ژنتیکی روی این ماده میزان ایزومرهای کانابینوئید(THC)، که مولفه اصلی “تغییر ذهن” است طی چند دهه گذشته ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش یافته و این امر نشان از قدرت بالای اعتیادآوری گل دارد. تبلیغات گسترده و غلط از طریق فضای مجازی، گروه همسالان، تصوری که از «گل» در اذهان متبادر میشود و عوارض و پیامدهای مصرف این ماده نشان از اعتیادآور بودن آن دارد. تحقیقات نشان میدهد، تتراهیدروکانابینول موجود در گل پس از مصرف به طور مستقیم بخشهای مسئول آرامبخشی مغز را فلج میکند و به ویژه در بلند مدت جایگزین آن میشود و بعد از مدتی مغز قادر به تولید آن نیست و فرد وابستگی شدید به مصرف پیدا میکند. به گونهای که در صورت عدم مصرف گل دچار اضطراب شدید، بیقراری، وحشتزدگی، تپش قلب شدید و در بلند مدت با نقص سیستم ایمنی بدن، کاهش تمرکز، مشکلات تحصیلی و شغلی و کاهش سطح هوشیاری مواجه میشود.
چرا گل بین نوجوانان و جوانان شیوع بیشتری دارد؟
بر اساس تحقیقات انجام شده رواج باور اعتیادآور نبودن ، کنجکاوی و اصرار گروه دوستان و همسالان، قیمت پایین و دسترسی آسان و تبلیغات گسترده در فضای مجازی از مهمترین دلایل شیوع مصرف گل در کشور است. مهترین دلایل شیوع مصرف گل بین نوجوانان و جوانان عبارتند از:
- ناآگاهی خانواده ها و مردم به ویژه اقشار آسیب پذیر مانند نوجوانان و زنان از مضرات این ماده و باور به اعتیادآور نبودن آن.
- وجود خلاء قانونی در برخی مواد مخدر صنعتی، روان گردان و برخی داروها. نامی گل یا ماری جوانا به عنوان یک ماده خطرناک اعتیادآور در قانون مبارزه با مواد مخدر و حتی در مواد ۴، ۵ و ۸ این قانون که مربوط به جرایم است، وجود ندارد. همین خلاء قانونی موجب شده تا تبلیغات گسترده ای در خصوص اعتیادآور نبودن این ماده و عدم منع قانونی آن به وجود آید. و اقشار حساس نگرانی بابت منع قانونی و اعتیادآور بودن آن نداشته باشند.
- رواج کاشت گل به صورت گلخانه ای در سال های اخیر و عرضه راحت آن از طریق فضای مجازی، از سویی زمان دسترسی و نحوه دسترسی را بسیار آسان و سریع کرده و از سوی دیگر قیمت آن را به نسبت مواد دیگر کاهش داده است و همین امر موجب شده تا گروههای حساس مانند دانشآموزان با وجود قیمت پایین این مادف بدان دسترسی آسانی داشته و نگرانی هم بابت نحوه مصرف آن نداشته باشند.
- بیشترین مکان های عرضه این ماده در اطراف مدارس، دانشگاه ها، سینماها، پارک ها، آموزشگاه ها و به طور خلاصه مکان هایی که نوجوانان و جوانان بیشترین حضور را دارند، است؛ چراکه برای فروشندگان و قاچاقچیان مواد، درونی شدن شیوع مصرف یک ماده به خصوص در نوجوانان و جوانان، سود اقتصادی بیشتر و طولانی تری به همراه خواهد داشت. هر چقدر سن اعتیاد پایین تر آید، طول مصرف فرد افزایش و در بلند مدت دوز مصرفی هم با شیب تند بالا می رود، بنابراین سود بیشتری برای فروشندگان و قاچاقچیان به همراه خواهد داشت.
بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است