معرفی انواع مواد توهم‌زا

هالوسینوژن ها گروهی از مواد هستند که باعث تحریفات عمیق و شدیدی در درک شخص از واقعیت می شوند، که به آن ها توهم زا نیز گفته می شود. مصرف کنندگان این مواد تصاویری میبینند و صداهایی می شنوند یا احساساتی را درک می کنند که به نظر می رسد واقعی اند اما اینگونه نیست.

تقریباً همه مواد توهم زا حاوی نیتروژن هستند و به عنوان آلکالوئیدها (ترکیب آلی شیمیایی حاوی ترکیبات نیتروژنی) طبقه بندی  می شوند. بسیاری از هالوسینوژن ها دارای ساختار شیمیایی مشابه با انتقال دهنده های عصبی طبیعی هستند (مانند استیل کولین[۱]، سروتونین، کاتکول آمین).

شایع ترین مواد توهم زا ها مورد استفاده شامل موارد زیر است:

• LSD (اکستازی)
• مِسکالین (پیوت)
• قارچ سیلوسایبین (مجیک ماشروم)
• PCP (فِن سیکلیدین)
• DMT (دی‌متیل‌تریپتامین)
• آیاهوسکا (معجون چند گیاه)

هالوسینوژن ها می توانند دست ساز باشند، یا از عصاره گیاهان و قارچ ها تولید شوند. عموماً این مواد به دو نوع تقسیم می شوند: توهم زای کلاسیک مانند LSD و داروهای تجزیه ای مثل PCP. هر دو این مواد  باعث می شوند که مصرف کننده دچار نواسات روانی سریع و شدید گردد.

LSD

لایزرژیک اسید دی اتیل آمید (LSD) یک ماده شیمیایی دست ساز ساخته شده از ارگوت (از زیر دسته های قارچ های فنجانی)، یک نوع قارچ که بر روی دانه های خاص رشد می کند. احتمالاً این قدرتمندترین ماده توهم زا موجود است، ایجاد توهمات، تغییر در شیوه درک واقعیت، خُلق و خوی متغیر از علائم مصرف LSD است.

LSD به صورت پودر سفید یا مایع روشن و بدون رنگ یا بو وجود دارد. به صورت کپسول نیز وجود دارد، اما اکثر اوقات به صورت مربع های کوچک کاغذ خشک کن (منظور کاغذی است که به صورت تکه‌های مربعی کوچک و تزئین شده تقسیم می‌شود)  یا ژلاتین که مصرف کننده آن را بر روی زبان خود قرارمی دهد یا آن را می بلعد تا حس سرخوشی کسب کند.

مِسکالین

یک ماده آلی طبیعی که به عنوان عنصر اصلی موجود در کاکتوس پیوت یافت می شود. بخش فوقانی این کاکتوس که بالای سطح زمین قرار می‌گیرد و به آن تاج کاکتوس می‌گویند از قسمت‌های دکمه مانند نامتقارنی تشکیل شده که آنها را از ریشه جدا می کنند و سپس خشک می‌کنند، معمولاً این دکمه‌ها جویده یا در آب خیسانده می‌شوند که حاوی مِسکالین است. مِسکالین همچنین از طریق ترکیبات شیمیایی قابل تهیه است.

سیلوسایبین  

یک ماده آلی  طبیعی است که در قارچ های توهم زا یافت می شود که حاوی سیلوسایبین و سیلوسین است و از ترکیبات اصلی در قارچ های توهم زا می باشد.

مصرف در دوزهای بالا، سیلوسایبین عوارض بسیار مشابه به مواد توهم زای قوی مانند LSD  به وجود می آورد. شروم نامی است که گاهاً برای این قارچ ها نامیده می شود که به صورت تازه یا خشک شده مصرف می کنند یا با غذا ترکیب می کنند یا مانند چای آن را دَم می کنند.

PCP (فِن سیکلیدین)

یک ماده دست ساز خطرناک که در ابتدا به عنوان بیهوشی ساخته شده بود اما با وجود عوارض جانبی، مصرف آن برای انسان در سال ۱۹۶۵ متوقف شد. فِن سیکلیدین یک ماده غیرقانونی خیابانی است که به شکل پودر سفید رنگ یا مایع خرید و فروش می گردد که می توان آن را استنشاق، تزریق، استعمال یا بلعید.

ایجاد توهم و حس انفکاک از بدن را به همراه دارد و مصرف آن به ویژه در دوزهای بالا برای حیات فرد خطرناک و منجر به مشکلات جدی روحی روانی می گردد.

DMT (دی‌متیل‌تریپتامین)

دی‌متیل‌تریپتامین را تحت عنوان دی میتری می شناسند که یک ماده آلی طبیعی که در بعضی گونه های گیاهی جنگل های آمازون یافت می شود اما به لحاظ شیمیایی می توان ترکیب کرد. معمولاً به صورت پودر سفید کریستالی وجود دارد که با پایپ یا پایپ آبی تبخیر یا استعمال می شود.

آیاهوسکا

اصطلاحات رایج عبارتند از هوآسکا، آیا و یاگه می باشد. آیاهوسکا از گیاهانی که حاوی DMT همراه با یک درخت تاک آمازون دَم می کنند که از تجزیه طبیعی DMT در دستگاه گوارش جلوگیری می کند که معمولاً مانند چای مصرف می کنند.

چگونه توهم زاها عمل می کنند؟

دانشمندان دقیقاً مطمئن نیستند که چگونه عوارض توهم زاها و داروهای تجزیه ای بر روی مصرف کننده به وجود می آید. اما نتایج تحقیقات آن ها این است که توهم زاهای کلاسیک بر روی مدارهای عصبی مغز که حاوی سروتونین انتقال دهنده عصبی، اثر می گذارند و داروهای تجزیه ای در درجه اول عملکرد گلوتامیک (یک انتقال دهنده عصبی در مغز) را مختل می کند.

طبق پژوهش های مؤسسه ملی سوء مصرف مواد[۲]، قسمت هایی از مغز که توسط مواد توهم زاها تحت تأثیر قرار میگیرند شامل مواد زیر می باشد:

• کنترل خُلق و خو
• حس ادراک
• خواب
• گرسنگی
• دمای بدن
• رفتار جنسی
• کنترل عضلات

منابع:

• National Institute on Drug Abuse. Hallucinogens – LSD, Peyote, Psilocybin, and PCP. DrugFacts.
• National Institute on Drug Abuse. Hallucinogens and Dissociative Drugs. Research Report Series.
• https://www.verywellmind.com/what-are-hallucinogens-63386

[۱] Acetylcholine

[۲] National Institute on Drug Abuse

بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.