یکشنبه , ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳

نالتروکسون؛ داروی ضد مخدر

نالتروکسون یک آنتاگونیست یا داروی ضد مواد مخدر و اوپیوئیدی است. مفهوم آنتاگونیست به موادی اطلاق می‌شود ضد مواد افیونی هستند؛ به عبارتی داروهایی هستند که اثرات مورفین و خانواده‌های آن را در بدن خنثی می‌کنند. داروهای آنتاگونیست مستقیماً روی مواد مخدر و اثرات آن تأثیر ندارند عملکرد آن‌ها به‌گونه‌ای است که از طریق اتصال به گیرنده‌ها، از جذب و یا اتصال مواد افیونی به گیرنده‌های عصبی جلوگیری می‌کنند، در این حالت هر مقدار از مواد مخدر وارد بدن شود هیچ تأثیری روی فرد از نظر نشئگی نخواهد داشت. اینکه گفته می‌شود نالتروکسون باعث تنفر از مواد مخدر می‌شود حقیقت ندارد و تنها تأثیر آن این است که شخص مصرف‌کننده می‌داند هرقدر هم مواد مصرف کند نشئه نخواهد شد و از سوی دیگر مصرف هم‌زمان نالتروکسون و مواد مخدر می‌تواند خطرناک و حتی منجر به مرگ نیز شود.

وقتی نالتروکسون وارد بدن فرد وابسته به مواد مخدر می‌شود، مورفین را از گیرنده‌های مورفین جدا کرده و در اندک زمانی شخص به شدت دچار علائم می‌شود. در واقع داروهای ترک اعتیاد، معمولاً به عنوان ترکیبات شیمیایی معرفی می‌شوند که بی‌دردی، نشئگی و همه تغییرات فیزیولوژیکی نظیر تنگی مردمک چشم را که توسط مصرف مواد مخدر به وجود می‌آید را از بین می‌برند. همچنین مانع از پیشرفت وابستگی فیزیکی و تحمل در برابر داروهای حاوی تریاک به محل‌های گیرنده تریاک می‌شود. نالتروکسون سندرم ترک را در افرادی که به طور فیزیکی وابسته به داروهای حاوی تریاک هستند را تسریع می‌کند.

از کاربردهای مفید نالتروکسون می‌توان به استفاده از آن در قطع مصرف بیش‌ازحد مواد مخدر که منجر به مرگ می‌شود اشاره نمود در این حالت برای کاهش و یا از بین بردن اثرات مواد مخدر از نالوکسان و یا نالتروکسون استفاده می‌شود که می‌تواند بسیار مفید و نجات‌بخش باشد. کلینیک‌های خصوصی در استرالیا در سال‌های اخیر صدها مورد ترک سریع با نالتروکسون انجام داده‌اند که گرچه به دلیل تنوع روش‌ها، طراحی تحقیقاتی ضعیف و عدم پایش طولانی مدت از نظر عود دارای اشکالاتی هستند اما یافته‌ی مهم در همه آنها بی‌خطر بودن این روش است.

سم‌زدایی سریع با نالتروکسون در سال ۱۹۸۸ توصیف شد و در سال ۱۹۲۲ به صورت کاربردی مورد توجه قرار گرفت. در این روش علاوه بر ترکیباتی مانند کلونیدین که برای تخفیف علایم به بیمار داده می‌شود، تجویز آنتاگونیست‌های اوپیوئیدی مانند نالتروکسون سرعت روش را از طریق رقابت با آگونیست‌های دربرگیرنده‌های اوپیوئیدی افزایش می‌دهد. برخلاف متادون این داروها آثار مخدر نداشته و اعتیادآور نیست. همچنین به دنبال مصرف نالتروکسون در هر مرحله نسبت به نوبت قلبی مصرف علایم ذهنی و عینی محرومیت از مواد مخدر کاهش می‌یابد. هنگام مصرف نالتروکسون احساس بیش مصرفی مواد مخدر تا حدودی کنترل شود، در واقع اگرچه نالتروکسون معمولاً برای درمان اعتیاد به مواد مخدر استفاده می‌شود اما ممکن است ولع مصرف مواد مخدر را متوقف نکند. به همین دلیل، نالتروکسون معمولاً برای کسانی که مرحله ترک را به پایان رسانده و انگیزه ادامه روند بهبودی دارند، مناسب است.

بازنشر این مطلب صرفاً با ذکر منبع «کادراس» بلامانع است.

همچنین ببینید

روندها و تحولات جدید مواد مخدر در اروپا

گزارش مخدری مرکز اروپایی EMCDDA در سال ۲۰۲۲ نیز به مانند سال‌های قبل برپایه فرصت‌ها …